Yürürlüğe Giren 7555 Sayılı Torba Yasa Teşvik Belgeli Yatırımlarda Neleri Değiştirdi?
16/06/2025 tarihinde TBMM’ye sunulan Türk Parasının Kıymetı̇nı̇ Koruma Hakkında Kanun ve Bazı Kanunlarda Değı̇şı̇klı̇k Yapılmasına Daı̇r Kanun teklifi, 7555 sayılı Kanun no’su ile 24/07/2025 tarihli Resmi Gazete’de yayımlandı. Ekonomik hayata müessir olan pek çok düzenleme de böylece yürürlüğe girmiş oldu. Söz konusu Torba Yasa pek çok vergi düzenlemesine temas etse de bu makalemizde sadece teşvik belgeli yatırımlara sağlanan “vergi indirimi” desteğinin Kurumlar Vergisi Kanunu(KVK)’ndaki uygulamasına ilişkin iz düşümü olan 32/A maddesinde yapılmış olan değişiklikleri ele alacağız.
Torba Yasa
Düzenlemesiyle KVK’nın 32/A Maddesi Nasıl Düzenlendi?
Öncelikle şu
hususun altını çizmekte fayda var. Vergi indirimi desteği sağlanan teşvik
belgeli yatırımın dayanağı hangi Karar (2012/3305 sayılı BKK, 2018/11201 sayılı
BKK, 2016/9495 sayılı BKK, 9903 sayılı CK) olursa olsun bu desteğin uygulaması,
KVK’nın “İndirimli Kurumlar Vergisi” başlıklı 32/A maddesinde yer almaktadır.
Şartları taşıyan belge sahibi yatırımcılar,
gerek yatırımdan gerekse diğer faaliyetlerinden elde etmiş oldukları
kazançları için devlet tarafından sağlanan vergi indirimi desteğinden KVK’nın
bu maddesinde yer alan düzenleme çerçevesinde yararlanır.
7555 sayılı
Torba Yasa bu maddede önemli değişiklikler yaptı. Maddenin değişiklik öncesi ve
yeni hali aşağıda yer almaktadır.
Değişiklik Öncesi Kanun Maddesi |
Değişiklik
Sonrası Kanun Maddesi |
İndirimli kurumlar vergisi (1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde
faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997
tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun
kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan
yatırımlar hariç olmak üzere, bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen
ve Ekonomi Bakanlığı tarafından teşvik belgesine bağlanan yatırımlardan
elde edilen kazançlar, yatırımın kısmen veya tamamen işletilmesine başlanılan
hesap döneminden itibaren yatırıma katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirimli
oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulur.
(2) Bu maddenin uygulamasında yatırıma
katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle tahsilinden
vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların Devletçe karşılanacak tutarını, bu
tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi suretiyle bulunacak oran ise
yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın tamamlanması şartıyla, indirimli
kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle yararlanılan kısmı hariç olmak üzere
kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın tamamlandığı hesap dönemini izleyen
yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine göre bu yıllar için belirlenen yeniden
değerleme oranında artırılarak dikkate alınır. Cumhurbaşkanı;
a) İstatistikî bölge birimleri
sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir veya sosyoekonomik
gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri gruplandırmaya ve
gruplar itibarıyla teşvik edilecek sektörleri ve bu sektörler ile organize
sanayi bölgeleri, Gökçeada ve Bozcaada'da yapılan yatırımlara
ve Cumhurbaşkanınca belirlenen kültür ve turizm koruma ve gelişim
bölgelerinde yapılan turizm yatırımlarına ilişkin yatırım ve istihdam
büyüklüklerini belirlemeye,
b) Her bir il grubu, stratejik
yatırımlar veya (a) bendinde belirtilen yerler için yatırıma katkı
oranını % 55'i, yatırım tutarı 50 milyon Türk Lirasını aşan büyük
ölçekli yatırımlarda ise % 65'i geçmemek üzere belirlemeye,
kurumlar vergisi oranını % 90'a kadar indirimli uygulatmaya,
c) Yatırıma başlanan tarihten itibaren
bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı tutarına mahsuben, toplam
yatırıma katkı tutarının %50'sini ve gerçekleştirilen yatırım harcaması
tutarını geçmemek üzere; yatırım döneminde kurumun diğer faaliyetlerinden
elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı uygulatmak
suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı her bir il
grubu, bölgesel, büyük ölçekli, stratejik ve öncelikli yatırımlar ile konusu,
sektörü ve niteliği itibarıyla proje bazında desteklenmesine karar verilen
yatırımlar için sıfıra kadar indirmeye veya %100'e kadar artırmaya,
ç) Yatırım harcamaları içindeki arsa,
bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve know-how
bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca
sınırlandırmaya, yetkilidir.
(3) İkinci fıkraya göre yatırıma katkı
ve vergi oranı farklı illerde aynı mükellef tarafından yapılan yatırımlarda,
toplam yatırımın her bir ile isabet eden oranına göre ilgili ilin yatırıma
katkı oranı ve indirimli vergi oranı uygulanır.
(4) Tevsi yatırımlarda, elde edilen
kazancın işletme bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle
tespit edilebilmesi halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın
ayrı bir şekilde tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak
kazanç, yapılan tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine
kayıtlı bulunan toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait
tutarlar da dahil) oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında
işletme aktifinde yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden
değerlenmiş tutarları ile dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına
yatırımın kısmen veya tamamen faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde
başlanır.
(5) Hesap dönemi itibarıyla ikinci
fıkrada belirtilen şartların sağlanamadığının tespit edilmesi halinde, söz
konusu vergilendirme döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle
zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın
gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.
(6) Yatırımın faaliyete geçmesinden önce
devri halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla
indirimli vergi oranından yararlanır. Yatırımın kısmen veya tamamen
işletilmesine başlanmadan önce indirimli kurumlar vergisi uygulanan hallerde,
yatırımın tamamlanıp işletilmeye geçilmemesi durumunda ikinci fıkranın (c)
bendi uyarınca indirimli vergi oranıuygulanması nedeniyle zamanında tahakkuk
ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle
birlikte tahsil edilir.
(7) Yatırımın kısmen veya tamamen
faaliyete geçmesinden sonra devri halinde indirimli vergi oranından devir
tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları
yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanır.
(8) Yatırım teşvik belgesi bazında
yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen
tutarın %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı
takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel
tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer
vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilir. Terkin
talebinde bulunulabilecek tutar, hak edilen yatırıma katkı tutarından
indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının
düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla olamaz. Diğer vergi
borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutarın bir katına isabet eden
yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilir, diğer vergilerden
terkini talep edilen tutar ile vazgeçilen yatırıma katkı tutarları
dolayısıyla vergi matrahına indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanmaz. Bu
fıkra kapsamında diğer vergi borçlarından terkin edilebilecek toplam tutar,
ilgili yatırım teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım
harcamalarına, yatırıma katkı oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan tutarın
%10'undan fazla olamaz.
(9) Bu madde gelir vergisi mükellefleri
hakkında da uygulanır.
(10) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye Maliye Bakanlığı yetkilidir.
|
İndirimli kurumlar vergisi (1) Finans ve sigortacılık sektörlerinde
faaliyet gösteren kurumlar, iş ortaklıkları, taahhüt işleri, 16/7/1997
tarihli ve 4283 sayılı Kanun ile 8/6/1994 tarihli ve 3996 sayılı Kanun
kapsamında yapılan yatırımlar ile rödovans sözleşmelerine bağlı olarak yapılan
yatırımlar hariç olmak üzere, 32
nci madde kapsamında kurumlar vergisi oranı, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
tarafından düzenlenen yatırım teşvik belgesi kapsamında gerçekleştirilen
yatırımlardan elde edilen kazançlara, yatırımın kısmen
veya tamamen işletilmesine başlanılan hesap döneminden itibaren yatırıma
katkı tutarına ulaşıncaya kadar indirim hakkının kullanılabileceği ilk hesap dönemi dahil
en fazla on hesap dönemi %60 indirimli olarak uygulanır.
Ancak, kazanç bulunmasına
rağmen yararlanılmayan yatırıma katkı tutarları müteakip dönemlerde dikkate
alınmaz. (2) Bu
maddenin uygulamasında yatırıma katkı tutarı, indirimli kurumlar vergisi
uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatırımların
Devletçe karşılanacak tutarını, bu tutarın yapılan toplam yatırıma bölünmesi
suretiyle bulunacak oran ise yatırıma katkı oranını ifade eder. Yatırımın
tamamlanması şartıyla, indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle
yararlanılan kısmı hariç olmak üzere kalan yatırıma katkı tutarı, yatırımın
tamamlandığı hesap dönemini izleyen yıllarda Vergi Usul Kanunu hükümlerine
göre bu yıllar için belirlenen yeniden değerleme oranında artırılarak dikkate
alınır.” 3)
Cumhurbaşkanı; a)
İstatistikî bölge birimleri sınıflandırması ile kişi başına düşen milli gelir
veya sosyoekonomik gelişmişlik düzeylerini dikkate almak suretiyle illeri ve
ilçeleri gruplandırmaya ve bu gruplar, Gökçeada ve Bozcaada’da yapılan
yatırımlar, sektörler, teknoloji alanları, Ar-Ge veya tasarım faaliyetleri,
sanayi bölgeleri, kültür ve turizm koruma ve gelişim bölgeleri veya
oluşturulacak teşvik programları itibarıyla teşvik edilecek yatırım
konularına ilişkin yatırım ve istihdam büyüklüklerini belirlemeye,
b)
(a) bendinde belirtilen yatırımlar için yatırıma katkı oranını %50’yi
geçmemek üzere belirlemeye,
c)
Yatırım teşvik belgesi kapsamında bu maddeye göre hesaplanacak yatırıma katkı
tutarına mahsuben, toplam yatırıma katkı tutarının %50’sini ve hakedilen
yatırıma katkı tutarını geçmemek üzere; indirim hakkının kullanılabileceği
ilk hesap dönemi dahil dördüncü hesap döneminin sonuna kadar kurumun diğer
faaliyetlerinden elde edilen kazançlarına indirimli kurumlar vergisi oranı
uygulatmak suretiyle yatırıma katkı tutarını kısmen kullandırmaya, bu oranı
sıfıra kadar indirmeye, ç) Yatırım harcamaları içindeki
arsa, bina, kullanılmış makine, yedek parça, yazılım, patent, lisans ve
know-how bedeli gibi harcamaların oranlarını ayrı ayrı veya topluca
sınırlandırmaya, d)
6745 sayılı Kanun kapsamındaki yatırımlar için, birinci fıkra ile (c)
bendindeki süreleri bir katına kadar, (c) bendindeki oranı %100’e kadar
artırmaya, yetkilidir. (4) Tevsi yatırımlarda, elde edilen kazancın işletme
bütünlüğü çerçevesinde ayrı hesaplarda izlenmek suretiyle tespit edilebilmesi
halinde, indirimli oran bu kazanca uygulanır. Kazancın ayrı bir şekilde
tespit edilememesi halinde ise indirimli oran uygulanacak kazanç, yapılan
tevsi yatırım tutarının, dönem sonunda kurumun aktifine kayıtlı bulunan
toplam sabit kıymet tutarına (devam eden yatırımlara ait tutarlar da dahil)
oranlanması suretiyle belirlenir. Bu hesaplama sırasında işletme aktifinde
yer alan sabit kıymetlerin kayıtlı değeri, yeniden değerlenmiş tutarları ile
dikkate alınır. İndirimli oran uygulamasına yatırımın kısmen veya tamamen
faaliyete geçtiği geçici vergi döneminde başlanır. (5) Hesap dönemi itibarıyla ikinci ve üçüncü fıkrada
belirtilen şartların sağlanamadığının tespit edilmesi halinde, söz konusu
vergilendirme döneminde indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında
tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme
faiziyle birlikte tahsil olunur.
(6) Yatırımın faaliyete geçmesinden önce
devri halinde, devralan kurum, aynı koşulları yerine getirmek kaydıyla
indirimli vergi oranından yararlanır. Yatırımın kısmen veya tamamen
işletilmesine başlanmadan önce indirimli kurumlar vergisi uygulanan hallerde,
yatırımın tamamlanıp işletilmeye geçilmemesi durumunda üçüncü fıkranın
(c) bendi uyarınca indirimli vergi oranı uygulanması nedeniyle zamanında
tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme
faiziyle birlikte tahsil edilir.
(7) Yatırımın kısmen veya tamamen
faaliyete geçmesinden sonra devri halinde indirimli vergi oranından devir
tarihine kadar devreden, devir tarihinden sonra ise devralan, aynı koşulları
yerine getirmek kaydıyla yatırıma katkı tutarının kalan kısmı için yararlanır.
(8) Yatırım teşvik belgesi bazında
yapılan yatırım harcamasına yatırıma katkı oranının uygulanmasıyla belirlenen
tutarın %10'luk kısmı, kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken ayı
takip eden ikinci ayın sonuna kadar talep edilmesi şartıyla, özel
tüketim vergisi ve katma değer vergisi hariç olmak üzere tahakkuk etmiş diğer
vergi borçlarından terkin edilmek suretiyle kullanılabilir. Terkin
talebinde bulunulabilecek tutar, hak edilen yatırıma katkı tutarından
indirimli kurumlar vergisi yoluyla kullanılan yatırıma katkı tutarının
düşülmesinden sonra bulunan tutarın yarısından fazla olamaz. Diğer vergi
borçlarının terkini suretiyle kullanılan tutarın bir katına isabet eden
yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği kabul edilir, diğer vergilerden
terkini talep edilen tutar ile vazgeçilen yatırıma katkı tutarları
dolayısıyla vergi matrahına indirimli oranda kurumlar vergisi uygulanmaz. Bu
fıkra kapsamında diğer vergi borçlarından terkin edilebilecek toplam tutar,
ilgili yatırım teşvik belgesi kapsamında fiilen yapılan yatırım
harcamalarına, yatırıma katkı oranı uygulanmak suretiyle hesaplanan tutarın
%10'undan fazla olamaz.
(9) Bu madde gelir vergisi mükellefleri
hakkında da uygulanır.
(10) Bu maddenin uygulanmasına ilişkin
usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir. |
Değişiklik Hangi Teşvik
Belgelerinde Etkili Olacak?
7555 sayılı Torba Yasanın
yürürlüğünü düzenleyen 27’inci maddesinin “c” bendinde “16/6/2025 tarihinden
önce başvurusu yapılmış ve reddedilmemiş olanlar hariç, yayımı tarihinden
itibaren alınan yatırım teşvik belgelerine uygulanmak üzere yayımı tarihinde”
hükmü yer almaktadır.
Dolayısıyla, 7555 sayılı
Torba Yasa ile KVK’nın 32/A maddesinde yapılan değişiklik 16/06/2025 tarihinden
itibaren yapılan başvurulara bağlı olarak alınmış/alınacak olan teşvik
belgelerinde etkili olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiş
bulunmaktadır.
16/06/2025 tarihinden önce alınan ya da bu tarihten önce
başvurusu yapılıp 16/06/2025 tarihinden sonra neticelen belgelerde ise yeni
düzenlemenin herhangi bir etkisi olmayacak. Bu belgeler için eski kurallar
uygulanacak.
Bu nedenle, belge müracaat
tarihi temel ayraç olup bu tarihe titizlikle dikkat edilmesi gerekmektedir.
Değişikliğin Etkili
Olduğu Belgeleri Neler Bekliyor?
KVK’nın 32/A maddesinde
7555 sayılı Torba Yasa ile yapılan değişiklik, başvurusu 16/06/2025 tarihinden
itibaren gerçekleştirilerek alınmış olan teşvik belgeleri üzerinde etkili
olacak. Bu teşvik belgelerine sağlanan vergi indirimi desteğinde;
1-
İndirim hakkı süresi, indirim
hakkının kullanılabileceği ilk hesap dönemi dahil en fazla on hesap dönemi boyunca kullanılabilecek,
2-
Vergi
indirim oranı, indirim hakkının doğduğu dönemden itibaren on hesap dönemi
boyunca standart %60 olarak kullanılacak,
3-
Vergi indirimi
desteğinden yararlanma hakkı var iken bu haktan yararlanılmaması,
yararlanılmayan yatırıma katkı tutarından vazgeçildiği
manasına gelecek ve vazgeçilen tutar izleyen dönemlerde bir daha
kullanılamayacak,
4-
Cumhurbaşkanı, yatırıma
sağlanacak katkı oranını azami %50
olarak belirleyebilecek,
5-
Cumhurbaşkanı
yatırıma katkı tutarının yatırım döneminde kullanılacak kısmını, toplam
yatırıma katkı tutarının %50’sini ve hakedilen yatırıma
katkı tutarını geçmemek üzere belirleyebilecek, aynı zamanda %50 ibaresini
sıfıra kadar indirebilecek,
6-
Cumhurbaşkanı, Proje bazlı yatırımlarda indirim hakkının
kullanılabileceği hesap dönemi sayısını yirmiye, diğer faaliyetlerden elde edilen kazançlarda ise sekize kadar artırabilecek.
Yukarıda yer alan
kurallar geçerli olacak.
Şu an 7555 sayılı
Torba Yasa ile KVK’nın 32/A maddesinde yapılan değişikliklerin uygulamasına
ilişkin mevcut KV Genel Tebliği’nde herhangi bir değişiklik yapılmadı.
Önümüzdeki günlerde bu noktada da anılan Tebliğde gerekli değişiklikler
yapılacaktır.
