Vergi denildiğinden içinizin ürperdiğini
çok iyi anlıyorum. Çünkü, mükellefleri için önemli bir mali yük doğurmakta. Ancak,
bu vergi yükünü kanuni sınırlar içerisinde hafifletmek ya da tamamen ortadan
kaldırmak yine kanun okuyanların elinde. Sadece biraz kıyıda köşede kalmış olan
düzenlemelere bakmak gerekiyor.
İşte bu makalemizde Vergi Usul
Kanunu’nun(VUK) neredeyse son maddelerinde yer alan bir düzenlemeye farkındalık
yaratmak, ayıracağınız amortismanı tekrar değerlendirmenizi istiyoruz! Bu
düzenleme, VUK Geçici Md. 30.
VUK “Geçici Madde 30” Nasıl
Bir Avantaj Sağlıyor?
VUK’a Geçici 30’uncu madde,
7103 sayılı kanunla eklenmiş olup 01.05.2018 tarihinden itibaren yürürlüğe
girmiştir. Bu kapsamda 01.05.2018 tarihinden 2019 yılı sonuna kadar
iktisap edilen KULLANILMAMIŞ/YENİ
makina ve techizatlar ile 26.10.2021 tarihinden 2023 yılı sonuna kadar
iktisap edilen/edilecek KULLANILMAMIŞ/YENİ
makina ve techizatlar girmektedir. Mükelleflere sağladığı en büyük avantaj, kullanılmamış/yeni
olarak iktisab edilen makina ve teçhizatın faydalı ömür süresini %50 kısaltarak
amortisman ayırma imkanı sunmasıdır.
Örneğin, 10
yıllık faydalı ömre sahip olup tercihe göre %10 normal amortisman ayrılabilecek
bir makina için VUK Geçici 30’uncu madde kapsamında faydalı ömür 5 yıl olarak
kabul edilip %20 nisbetinde normal amortisman ayrılabilecek.
Uygulamadan Kimler Faydalanabilir?
Ø Münhasıran imalat sanayiinde kullanmak üzere
kullanılmamış/yeni makine ve techizat satın alan sanayi sicil belgesini haiz
mükellefler,
Ø Münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde kullanmak üzere kullanılmamış/yeni makine ve techizat satın alan
4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanunu kapsamında faaliyette
bulunanlar,
Ø Münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde kullanmak üzere kullanılmamış/yeni makine ve techizat satın
alan 5746 sayılı Araştırma, Geliştirme ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesi
Hakkında Kanun kapsamında faaliyette bulunan mükellefler,
Ø Münhasıran Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde kullanmak üzere kullanılmamış/yeni makine ve techizat satın
alan 6550 sayılı Araştırma Altyapılarının Desteklenmesine Dair Kanun kapsamında
faaliyette bulunanlar,
Ø Kullanılmamış/Yeni makine ve techizatı yatırım
teşvik belgesi kapsamında iktisap edenler
Uygulamadan
yararlanabilmektedir.
Uygulamada Faydalı Ömür ve
Amortisman Oranı Nasıl Belirlenir?
Uygulamada
faydalı ömür ve amortisman oranı, VUK’un 315 inci maddesine göre tespit ve ilan
edilen faydalı ömür sürelerinin yarısı dikkate alınmak suretiyle
hesaplanabilir. Bu şekilde yapılacak hesaplamada faydalı ömür süresinin
küsuratlı çıkması halinde, çıkan rakam bir üst tam sayıya tamamlanmak suretiyle
ilgili kıymetlere uygulanacak amortisman oran ve süreleri belirlenir.
Bu Surette Belirlenen Faydalı
Ömür ve Amortisman Oranı Değiştirilebilir mi?
Bu
şekilde belirlenen oran ve süreler izleyen yıllarda değiştirilemez.
İmalat Sanayiinde Kullanılmak
Üzere İktisap Edilebilecek Makina ve Techizatlar Nelerdir?
İmalat
sanayiinde kullanılmak üzere iktisap edilebilecek makina ve techizat listesi
30/04/2018 tarih ve 2018/11674 sayılı BKK ile belirlenmiştir.
Vergisel Avantajı Bir Örnekle
Açıklarsak?
X A.Ş’nin 2022 yılında yatırım
teşvik belgesi kapsamında 4.000.000-TL bedelle yeni olarak alacağı bir makine
ile teşvik dışı 4.000.000-TL bedelli eski bir makinanın VUK Geçici 30’uncu
maddesi kapsamında sağlayacağı kurumlar vergisi avantajı aşağıdaki tabloda
belirtilen şekilde olacaktır.
|
|
TEŞVİKLİ YENİ |
ESKİ |
A |
Alım bedeli (TL) |
4.000.000 |
4.000.000 |
B |
KDV (%18) |
İstisna |
720.000 |
C |
Normal Amort. Süresi/Oranı |
10 Yıl (%10) |
10 Yıl (%10) |
D |
Geç.30.Md. Amort.Süre/Oran |
5 Yıl (%20) |
Uygulanmaz |
E |
Azalan Bakiyeler Usulünde Yıllık Amortisman |
1.600.000 |
800.000 |
F |
Amortismana Bağlı Vergisel Avantaj (E*0,22) |
352.000 |
176.000 |
Yukarıdaki tablodan da
görüleceği teşvik belgesi kapsamında alınan yeni bir makina, eski bir makinaya
göre %50 kurumlar vergisi avantajı sağlamaktadır.
Yatırım teşvik belgesine bağlı
olarak alınan makinanın KVK’nın 32/A maddesi çerçevesinde sağlayacağı kurumlar
vergisi avantajını da dikkate aldığımızda sağlayacağı avantaj önemli bir
noktaya gelmektedir.