18 Mayıs 2018 tarihli Resmi Gazete'de "7143 Sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun" yayımlandı.

Kanun'un "Diğer hükümler" başlıklı 10. maddesinin 13. fıkrası (h) bendinde;

"1) Tam mükellefiyete tabi gerçek kişi ve kurumların,

• Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlara ilişkin iştirak hisselerinin satışından doğan kazançları,
  
  
• Kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumlardan elde ettikleri iştirak kazançları,
  
  
• Yurt dışında bulunan iş yeri ve daimi temsilcileri aracılığıyla elde ettikleri ticari kazançları
  
  

31.10.2018 tarihine kadar elde edilenlerde dahil olmak üzere, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 31.12.2018 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmesi kaydıyla gelir veya kurumlar vergisinden müstesnadır.

2) Tam mükellefiyete tabi gerçek kişi ile kurumların kanuni ve iş merkezi Türkiye'de bulunmayan kurumların tasfiyesinden doğan kazançları 31.12.2018 tarihine kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması kaydıyla gelir ve kurumlar vergisinden müstesnadır."

düzenlemesine yer verildi.

Bununla birlikte anılan maddenin (ı) bendinde ise;

"Bakanlar Kurulu, bu fıkrada yer alan süreleri, bitim tarihlerinden itibaren altı aya kadar uzatmaya …… yetkilidir."

ifadelerine yer verildi.

Bu doğrultuda, 31 Ekim 2018 tarihine kadar tam mükellef gerçek kişi ve kurumlar tarafından yurt dışından elde edilen, iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar, iştirak kazançları ve şube ile iş yeri kazançları, 31 Aralık 2018 tarihine kadar Türkiye'ye fiilen getirilmesi/transfer edilmesi şartıyla gelir ve kurumlar vergisinden istisna edilebilecektir.

Söz konusu düzenleme kapsamında, yer verilen kazançların 31 Ekim 2018 tarihine kadar elde edilmesi ve 31 Aralık 2018 tarihine kadar Türkiye'ye fiilen getirilmesi/transfer edilmesi gerekiyor.

En son 31 Ağustos 2018 tarihli Resmi Gazete'de yayımlanan 48 Karar Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 7143 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 13. fıkrasının (h) bendinde yer alan "sürelerin" bitim tarihinden itibaren 6 ay uzatılması hükme bağlandı.

Yapılan düzenleme kapsamında, 7143 Sayılı Kanun'un 10/13-h düzenlemesinde yer verilen sürelerin 6 ay uzatılması akabinde bir takım tereddütleri ortaya çıkarıyor. Kanundaki sürelerde 31 Ekim 2018 tarihine kadar elde edilme ve  31 Aralık 2018 tarihine kadar Türkiye'ye fiilen getirilmesi/transfer edilmesi şeklinde iki farklı süre olarak gözükse de düzenlemeyi sağlayıcı Karar da süre bitiminin uzatılması düşünüldüğünde uzatılan sürenin sadece 31 Aralık 2018 tarihi olduğu görülüyor. Bu yorumun aksine bir yorum yapıldığında ise aşağıdaki iki farklı alternatif ortaya çıkıyor. Buna göre;

• I. Alternatif: 7143 Sayılı Kanun'un 10/13-ı bendinde Bakanlar Kurulu'na, fıkrada yer alan sürelerin bitim tarihlerinden itibaren altı aya kadar uzatmaya yetki verildiğinden, bitmeye konu sürelerin sadece paranın getirilmesi ile ilgili olması ve kazancın tespitine ilişkin bir belirleme yapılmadığından yer verilen kazançların 31 Ekim 2018 tarihine kadar elde edilmesi ve 30 Haziran 2019 tarihine kadar Türkiye'ye fiilen getirilmesi/transfer edilmesi şartıyla gelir/kurumlar vergisi istisnasından faydalanılacağı şeklinde değerlendirilebilir.
  
  
• II. Alternatif ise, 48 Karar Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesinde "sürelerin" uzatılmasına vurgu yapıldığı ve ilgili düzenlemede 31.10.2018 ve 31.12.2018 olmak üzere iki farklı süre yer aldığından hareketle, 30 Nisan 2019 tarihine kadar elde edilen yer verilen kazançların, 30 Haziran 2019 tarihine kadar Türkiye'ye fiilen getirilmesi/transfer edilmesi şartıyla gelir/kurumlar vergisi istisnasından faydalanılacağı yönünde yorumlanabilir. Hatta 48 Karar Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi yayımlanır yayımlanmaz basın bültenlerinde de bu yönde bir yorum ile karşılaştığımızı söyleyebiliriz.
  
  

Sorumlu Vergicilik Bakışıyla…

48 Karar Sayılı Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile 7143 sayılı Kanun'un 10. maddesinin 13. fıkrasının (h) bendinde yer alan "sürelerin" bitim tarihinden itibaren 6 ay uzatılmasına ilişkin, 7143 Sayılı Kanun'un 10/13-ı bendinde Bakanlar Kurulu'na, fıkrada yer alan sürelerin bitim tarihlerinden itibaren altı aya kadar uzatmaya yetki verilmesi sebebiyle ilgili karardaki uzatımın sadece 31 Aralık 2018 tarihi için dikkate alınması gerekeceği kanaatindeyiz. Diğer bir ifadeyle 48 Sayılı Karar'la uzatılan sürenin yurt dışı kazancın elde edilme süresiyle ilgili süre olmadığından bitime konu olmayacağı aksine bu sürenin istisna kazancın tespitine dair bir belirleme olduğunu düşündüğümüzden tam mükellef gerçek kişi ve kurumlar tarafından I. alternatif kapsamında,31 Ekim 2018 tarihine kadar yurt dışından elde edilen, iştirak hisselerinin satışından doğan kazançlar, iştirak kazançları ve şube ile iş yeri kazançlarının 30 Haziran 2019 tarihine kadar Türkiye'ye fiilen getirilmesi/transfer edilmesi şartıyla gelir ve kurumlar vergisinden istisna olduğu görüşündeyiz.

Diğer taraftan II. alternatifin geçerli olması halinde, söz konusu süre uzatımının 31 Ekim 2018 tarihini de kapsaması durumunda, bahsi geçen kazançların hesap dönemi kapanışına göre 2018 yıl sonunu ve 2019 yılının ilgili 4 aylık kıst payını (01.01.2019 - 30.04.2019) kapsayacağı ve transfer şartı olan 30 Haziran 2019 dönemi öncesi istisna edilecek 2018 yılı kazançları için en optimum tarih olan 25 Nisan 2019'a kadar transferin gerçekleştirilmesi gerektiği ve 2018 yılı 4. geçici vergi dönemi Kanun'dan faydalanılmak istenmesi durumunda 14 Şubat 2019'a kadar transferin gerçekleşmesi durumunda istisna hükmünden yararlanılabileceği, 2019 yılı ilk 4 aylık kıst pay için ise 2019 yılı kurumlar vergisi hesabında dikkate alınmak üzere 30 Haziran 2019 tarihine kadar transfer edilmesini söz konusu olabilecektir.

Son olarak ikinci alternatifin karmaşık sonuçlar yaratacak olması ve Karardaki yetki maddesi ile vergi tekniği gereği amaçlananın 1. alternatif olduğu kanaatindeyiz. Ancak konunun netlik kazanması adına Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından kısa zamanda bir açıklama yapılmasının da doğru olacağı görüşündeyiz. ​