Teşvik Belgeli Yatırımlara Belge Harici Sağlanan Muafiyetleri Biliyor Musunuz? (4)

Yayınlanma Tarihi: 18 Ekim 2023


Teşvik Belgeli Yatırımlara Belge Harici Sağlanan Muafiyetleri Biliyor Musunuz? (4)

 

Yatırımlara sağlanan teşvikler, tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına, uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma- geliştirme içeriği yüksek bölgesel ve stratejik yatırımların özendirilmesine, uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına büyük katkılar sağlamaktadır. Yapacağınız teşvik belgeli yatırımlarda elde edeceğiniz destek unsurları belirlidir. Bu makalemizden gayemiz, yatırım teşvik belgesine bağlanmış olan yatırımlara belgede belirtilen destek unsurları haricinde yatırımcıya sağlanan muafiyetler, istisnalar ve çeşitli destek unsurları itibariyle FARKINDALIK YARATMAKTIR. Yazı dizisi halinde bu harici destek unsurlarından bahsedilecektir. 

Teşvik Belgeli Yatırımlara Belge Harici Sağlanan Muafiyetler Var Mıdır?

Teşvik belgeli yatırımlara sağlanan destekler yatırım teşvik mevzuatında belirtilenlerle sınırlı değildir. Belge harici sağlanan destekler diğer kanunlarda düzenlenmiş olan muafiyetler/istisnalardır. Yazımızın izleyen bölümünde belge harici destek unsurlarından olan ve teşvik belgeli yatırımlara sağlanan Harç İstisnasından bahsedilecektir.

Kısaca Harç Nedir ve Kamu İdarelerince Alınan Harç Türleri Nelerdir?

492 Sayılı Harçlar Kanunu’nda teşvik belgeli yatırımlara sağlanan muafiyetlere geçmeden evvel kısaca harçlardan bahsetmekte fayda olduğunu düşünüyorum.

Harç; kamu idarelerince verilen bazı hizmetler karşılığında bu hizmetlerden yararlananlardan alınan paralar biçiminde cebri ve karşılıklı bir kamu geliri olarak ifade edilebilir.

492 sayılı Harçlar Kanunu’nda belirlenmiş olan Harç türleri aşağıda sayılmıştır:

Ø  Yargı harçları,

Ø  Noter harçları,

Ø  Vergi Yargısı Harçları,

Ø  Tapu ve kadastro harçları,

Ø  Konsolosluk harçları,

Ø  Pasaport, ikamet tezkeresi, çalışma izni, çalışma izni muafiyeti, vize ve Dışişleri Bakanlığı tasdik harçları,

Ø  Gemi ve liman harçları,

Ø  İmtiyazname, ruhsatname ve diploma harçları,

Ø  Trafik harçları.

Vergi sistemi içinde harçlar, harcamalardan alınan vergiler içinde değerlendirilmekte olup harç borcu, bir hukuki işlemin yapılmasına bağlı olarak doğmaktadır.

Teşvik Belgeli Yatırımlara Harç İstisnası Uygulanmakta Mıdır?

Teşvik belgeli yatırımlara tanınan harç istisnası, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun Onuncu Kısmının Birinci Bölümünün 123’üncü maddesinde düzenlenmiştir. Bu maddede düzenlenen muafiyet ve istisnalar, her bir haç türüne ilişkin kendi kısmında hüküm altına alınan istisnalara ilave olarak müşterek olarak uygulanması gereken istisnaları belirtmektedir. 492 sayılı Kanun’un 123’üncü maddesi gereği, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında yer alan yatırım mallarına ilişkin olarak;

Ø  Yatırım Teşvik Belgesi sahibi yatırımcılarla bu malların üreticileri ve tedarikçileri arasında düzenlenen kâğıtların,

Ø  Münhasıran yatırım döneminde belge kapsamındaki yatırıma yönelik gayri maddi hakların kiralanması ve satın alınmasına ilişkin düzenlenen kâğıtların,

Ø  Belge kapsamında sabit kıymet yatırımlarının imal ve inşasına yönelik düzenlenen sözleşmeler, taahhütnameler, teminatlar ve bu mahiyetteki kâğıtların,

Ø  Söz konusu yatırımlara yönelik danışmanlık ve teknik müşavirlik hizmetlerine ilişkin düzenlenen kâğıtlarla ilgili işlemlerin

492 sayılı Kanun’da yazılı harçlardan müstesna olduğu hüküm altına alınmıştır.

Harçlar Kanunu’nda Düzenlenen ve Yatırımlara Sağlanan Başkaca Harç İstisnası Uygulanmakta Mıdır?

Teşvik belgeli olsun olmasın Döviz Kazandırıcı Faaliyet Kapsamında Değerlendirilen ve Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine bağlanan, 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun Ek 1’inci maddesinin 2’nci fıkrasının “ç” ve “d” bentlerinde düzenlenen aşağıdaki işlemler de harçlardan müstesna tutulmuştur. 492 sayılı Harçlar Kanunu’nun Ek 1’inci maddesinin 2/ç-d fıkrası uyarınca, Harç istisnası sağlanan teslim ve hizmetler aşağıda yer almaktadır:

Ø  Tam mükellef imalatçı firmaların, Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında monte edilmemiş haldeki aksam ve parçaları ithal edebilecek firmalara, ithal edebilecekleri bu aksam ve parçaları üreterek yapacakları satış ve teslimler,

Ø  Yap-İşlet Modeli çerçevesinde (teşvik belgeli olsun olmasın) yapılacak yatırım projelerini üstlenen tam mükellef firmaların yapacakları hizmet ve faaliyetler

Bu teslim ve hizmetlerin harç istisnasına tabi tutulabilmesi için döviz kazandırıcı faaliyet kapsamında değerlendirilmesi, Vergi, Resim, Harç İstisnası Belgesine bağlanması gerekmektedir. Sağlanacak olan harç istisnası, belgede belirtilen tutar ve belge süresiyle sınırlı olarak uygulanmaktadır.  

 

 

Faydalı olması dileğiyle,

Saygılarımızla…

 

 “Bir mum diğer mumu yakmakla ışığından bir şey kaybetmez.”

 

Şaban Atuçuran
Yardımcı Ortak
satucuran@Kpmg.Com