Teşvik Belgeli Yatırımlara Belge Harici Sağlanan Muafiyetler (3)

Yatırımlara sağlanan teşvikler, tasarrufların katma değeri yüksek yatırımlara yönlendirilmesine, üretim ve istihdamın artırılmasına, uluslararası rekabet gücünü artıracak ve araştırma- geliştirme içeriği yüksek bölgesel ve stratejik yatırımların özendirilmesine, uluslararası doğrudan yatırımların artırılmasına, bölgesel gelişmişlik farklılıklarının azaltılmasına büyük katkılar sağlamaktadır. Yapacağınız teşvik belgeli yatırımlarda elde edeceğiniz destek unsurları belirlidir. Bu makalemizden gayemiz, yatırım teşvik belgesine bağlanmış olan yatırımlara belgede belirtilen destek unsurları haricinde yatırımcıya sağlanan muafiyetler, istisnalar ve çeşitli destek unsurları itibariyle FARKINDALIK YARATMAKTIR. Yazı dizisi halinde bu harici destek unsurlarından bahsedilecektir. 

Teşvik Belgeli Yatırımlara Belge Harici Sağlanan Muafiyetler Var Mıdır?

Teşvik belgeli yatırımlara sağlanan destekler yatırım teşvik mevzuatında belirtilenlerle sınırlı değildir. Belge harici sağlanan destekler diğer kanunlarda düzenlenmiş olan muafiyetler/istisnalardır. Yazımızın izleyen bölümünde belge harici destek unsurlarından olan ve teşvik belgeli yatırımlara sağlanan Belediye Gelirleri Kanunu’nda düzenlenen Bina İnşaat Harcı ile İmar Harcı İstisnasından bahsedilecektir.  

1-  Bina İnşaat Harcı Nedir?

Bina inşaat harcı, Belediye Gelirleri Kanunu’nun Mükerrer 7’nci bölümünde düzenlenmiş olup Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde yapılan her türlü bina inşaatı(ilave ve tadiller dahil), bina inşaat harcına tabidir. İnşaata ruhsatsız başlanmış olması belediyenin harç alacağını ortadan kaldırmamaktadır.

İnşa edilmiş olan binaların yüzölçümlerine ilave veya binada tadilat yapılması halinde harç, binanın toplam yüzölçümüne göre tabi olduğu tarife esas alınarak ve yalnız ilave edilen kısmın yüzölçümü üzerinden hesaplanmaktadır.

Bina inşaat harcının mükellefi; inşaat ya da ilave tadilat için inşaat ruhsatı alanlar olup bina inşaat harcı, inşaat ruhsatının alınmasından önce makbuz karşılığında ilgili belediyeye ödenmektedir.

1.1.Teşvik Belgeli Bina İnşaatlarında İnşaat Harcı İstisnası Nasıl Uygulanır?

Yatırım teşvik belgesi kapsamında inşaa edilen binalar, Belediye Gelirleri Kanunu’nun Mükerrer 7’nci bölümünde yer alan Ek-2 maddesinin “d” bendi uyarınca bina inşaat harcından müstesnadır.

Bu istisnadan faydalanabilmek için;

a) Bina inşaatlarına ilişkin inşaat veya tadilat ruhsatının Yatırım Teşvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapılacağı tarihten önce alınması,

b) Bu kapsamdaki bina inşaatlarına (ilave ve tadiller dahil) ilişkin olarak inşaat veya tadilat ruhsatı alınmasında Yatırım Teşvik Belgesinin bir örneğinin ilgili belediyeye verilmesi,

gerekmektedir.

Örnek: Çamlıbel A.Ş. 8/3/2023 tarihinde tamamlama süresi 3 yıl olan yatırım teşvik belgesi almıştır. Uzun arayışlar sonucu belge kapsamında yatırım için 22/5/2023 tarihinde arazi alan ve geçici emlak vergisi muafiyetinden faydalanan şirket 2024 yılında da 30.000 metre karelik bina inşaatı için kolları sıvamıştır. Şirket çalışanı Ahmet Bey, ilgili belediyeye bina inşaat ruhsatı için başvurmuştur. Yatırım teşvik belgesinin bir örneğini de belediyeye ibraz ederek bina inşaat harcı istisnasından faydalanmıştır.  

2-  İmar Harcı Nedir?

İmar harçları, Belediye Gelirleri Kanunu’nun 80’inci maddesinde düzenlenmiş olup İmar mevzuatı gereğince aşağıda belirtilen işlemlere bağlı harçlar, belediyelerce tahsil edilmektedir. Bu harç türleri:

a) Belediye sınırları ve mücavir alanlar içinde İmar Kanununa göre ilk kez yapılan veya istek üzerine gerçekleştirilen müteakip parselasyon işlemleri "Parselasyon Harcına"

b) Verilecek ifraz ve tevhit kararları "İfraz ve Tevhit Harcına",

c) Proje tasdik işlemleri "Plan ve Proje Tasdik Harcına",

d) Zemin ve yol kanal açma izni verilmesi, yapım ve yıkım artığı malzeme ile toprak kazısının taşınması için belediyelerce yer gösterilmesi ve bu yerlerin tesviyesi "Zemin Açma İzni ve Toprak Hafriyatı Harcına",

f) Yapı kullanma izni verilmesi işleri "Yapı Kullanma İzni Harcına" tabidir.

2.1.Teşvik Belgeli Yatırımlara Sağlanan İmar Harcı İstisnası Nasıl Uygulanır?

Belediye Gelirleri Kanunu’nun 80’inci maddesi uyarınca Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında inşa edilen yapı ve tesislerin parselasyon, ifraz ve tevhit, plan ve proje tasdik, zemin açma ve toprak hafriyatı ile yapı kullanma harcından istisna olduğu hüküm altına alınmıştır.

Bu istisnadan faydalanabilmek için;

a) Yapı ve tesislere ilişkin izin, karar veya işlemin Yatırım Teşvik Belgesinin tamamlama vizesinin yapılacağı tarihten önce alınması veya yapılması,

b) Bu kapsamda inşa edilecek yapı ve tesislere ilişkin izin, karar veya işlem aşamasında Yatırım Teşvik Belgesinin bir örneğinin ilgili belediyeye verilmesi,   

gerekmektedir.

Örnek: Çamlıbel A.Ş. 8/3/2023 tarihinde aldığı ve tamamlama süresi 3 yıl olarak ön görülen Yatırım Teşvik Belgesi kapsamında, bu süre içerisinde inşa edilen yapı ve tesisler için imar mevzuatı gereğince belediyelerce alınması gereken harçlara ilişkin istisnalardan faydalanabilecektir.

3.Teşvik Belgem İptal Olursa İstisnadan Faydalanmak Suretiyle Ödemediğim Bina İnşaat Harcı ve İmar Harcı Geri Alınır mı?

Yatırım teşvik belgesi kapsamında inşa edilen binalar (ilave ve tadiller dahil) ile yapı ve tesislere ilişkin olarak bina inşaat ve imar harcı istisnasından yararlanıldığı durumlarda Yatırım Teşvik Belgesinin iptali halinde, tahsil edilmeyen bina inşaat harcı ve imar ile ilgili harçlar, 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ve 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun hükümleri çerçevesinde ilgili belediyelerce tahsil edilecektir.

Faydalı olması dileğiyle,

Saygılarımızla…