Tam ve Zamanında Transfer Fiyatlandırması Yükümlülüğü

Bilindiği üzere, Türk transfer fiyatlandırması mevzuatı uyarınca mükelleflerin belgelendirme yükümlülükleri bulunmaktadır. Söz konusu transfer fiyatlandırması yükümlülüklerinin tam ve zamanında hazırlanması gerekmektedir. 5520 sayılı kanunun 13. Maddesine 6728 sayılı kanunun 59 uncu maddesiyle eklenen fıkra ile söz konusu tam ve zamanında hazırlanan transfer fiyatlandırması yükümlülükleri ile vergi ziyaı cezası %50 indirimli olarak uygulanacağı belirtilmiştir. Bu yazımızda, ülkemizde hâlihazırda yürürlükte olan söz konusu mevzuat ve “tam ve zamanında” tanımını ele alacağız.

Transfer Fiyatlandırması Yükümlükleri

Türkiye’de faaliyet gösteren Şirketlerin aşağıdaki yükümlülükleri mevcuttur.

—   Kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan transfer fiyatlandırması formunu doldurmak.

—   İlişkili kişilerle gerçekleştirilen işlemlerin ilgili yılın kurumlar vergisi beyannamesi dönemine kadar hazırlanan Transfer Fiyatlandırması Raporu

—   Cumhurbaşkanı Kararı ile mükelleflere getirilen OECD Matrah Aşındırma ve Kâr Aktarımı (BEPS) projesi, 13. Eylem Planı kapsamında Ülke Bazlı raporlama ve Bildirim Yükümlülüğü (CBCR) ve Genel Rapor (Master file)  içeren yeni belgelendirme yükümlülükleri

Transfer Fiyatlandırması Formu

Mükellefler kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan transfer fiyatlandırması formunda yıllık olarak ilişkili işlem, işlem tutarı ve transfer fiyatlandırması yöntemlerini beyan ederler.

Transfer Fiyatlandırması Raporu

Büyük Mükellefler Vergi Dairesi Başkanlığı’na kayıtlı mükellefler yurtiçi ve yurtdışı ilişkili işlemlerini kapsayan Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu, diğer kurumlar vergisi mükelleflerinin yurt dışı ilişkili işlemlerine ilişkin olarak Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporu hazır edeceklerdir. Serbest bölge mükellefleri ise sadece yurtiçi ilişkili işlemlerini Yıllık Transfer Fiyatlandırması Raporuna konu ederler.

Genel  Rapor (Master File)

Çok uluslu işletmeler grubu kapsamında bulunan ve bir önceki hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesi ekinde yer alan bilançodaki aktif büyüklüğü ve gelir tablosundaki net satışlar tutarının her ikisi de 500 milyon TL üzerinde olan kurumlar vergisi mükellefleri tarafından Genel rapor hazırlanacaktır.

Genel rapor temel olarak aşağıdaki bilgileri içerecektir.

·        Organizasyon Yapısı

·        Ticari Faaliyetlerin Tanımı

·        Sahip Olunan Gayrimaddi Varlıklar

·        Grup İçi Finansal İşlemler

·        Grubun Finansal ve Vergi Durumu

Ülke Bazlı Raporlama

Bir önceki hesap döneminin konsolide edilmiş finansal tablolarına göre toplam konsolide grup geliri 750 milyon  Euro ve üzerinde olan çok uluslu işletmeler grubunun Türkiye’de mukim nihai ana işletmesi tarafından raporlama yapılacaktır. Finansalların Euro para birimi dışında tutulması durumunda söz konusu haddin hesabında raporlanan hesap döneminden bir önceki hesap dönemimin ortalama TCMB döviz alış kuru dikkate alınacaktır.

Ülke bazlı raporlama hesap döneminden sonraki on ikinci ayın sonuna kadar, elektronik ortamda verilecektir.

Beyan edilen raporlar Türkiye’nin taraf olduğu uluslararası anlaşmalar kapsamında diğer ülke vergi idareleri ile paylaşılabilir. Ayrıca kapsama giren mükellefler her yıl Haziran ayı sonuna kadar Ülke bazlı raporlama bildirimi yapacaktır.

Tam ve Zamanında Transfer Fiyatlandırması Belgelendirme Yükümlülüğün Önemi

Bilindiği üzere 5520 sayılı kanunun 13. Maddesine 6728 sayılı kanunun 59 uncu maddesiyle eklenen fıkra ile söz konusu tam ve zamanında hazırlanan transfer fiyatlandırması yükümlülükleri ile vergi ziyaı cezası %50 indirimli olarak uygulanacağı belirtilmiştir. Söz konusu yükümlülükler ile mükellefler belki de çok ciddi zararlardan kendilerini koruyabilecekler.

Günümüzde artan vergi incelemelerinde öncelikli istenen belgeler arasında özellikle transfer fiyatlandırması raporlarının olduğunu gözlemlemekteyiz.  Transfer fiyatlandırması raporlarının “tam ve zamanında” olması halinde vergi ziyaı cezalarının yarısı silinmekte, bu nedenle “tam ve zamanında” tabirinin neyi ifade ettiği önem kazanmakta. Raporun içinde yer alan ve 2151 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararında yer alan bilgilerin raporda yer alması önemlidir.

Söz konusu bilgi ve belgeler aşağıdaki şekildedir;

—   Mükellefin faaliyetlerinin tanımı, organizasyon yapısı (merkez, şube) ve ortakları, sermaye yapısı, içinde bulunduğu sektör, ekonomik ve hukuki geçmişi hakkında özet bilgiler, ilişkili 7kişilerin tanımı (vergi kimlik numaraları, adresleri, telefon numaraları, vb.) ve bu kişiler arasında mülkiyet ilişkilerine ilişkin bilgiler,

—   Gerçekleştirilen işlevleri, üstlenilen riskleri ve kullanılan varlıkları içeren bilgiler,

—   İşlem konusu yıla ilişkin ürün fiyat listelerine ilişkin genel bilgi (detay bilgi istenmesi halinde ibraz edilmeli),

—   İşlem konusu yıla ilişkin üretim maliyetlerine ilişkin genel bilgi (detay bilgi istenmesi halinde ibraz edilmeli),

—   İşlem konusu yıl içinde ilişkili ve ilişkisiz kişilerle yapılan işlem kategorisi ile bu işlemlerin ülke bazında tutarı,

—    İşlem konusu yıl içinde ilişkili kişilerle yapılan tüm sözleşme örnekleri,

—   İlişkili kişilere ait özet mali tablolar,

—   İlişkili kişiler arasındaki işlemlere uygulanan şirket içi/grubun fiyatlandırma politikası,

—   İlişkili kişiler tarafından farklı muhasebe standartları ve yöntemleri kullanılıyor ise bunlara ilişkin bilgi,

—   Gayri maddi varlıkların mülkiyetine ve alınan veya ödenen gayrimaddi hak bedellerine ilişkin bilgi,

—   Kullanılan transfer fiyatlandırması yönteminin seçilme nedeni ve uygulanmasına ilişkin bilgi ve belgeler (iç ve/veya dış emsaller, karşılaştırılabilirlik analizi),

—   Emsallere uygun fiyat ya da kar marjının saptanmasında kullanılan hesaplamalar ve yapılan varsayımlara ilişkin ayrıntılı bilgiler,

—   Belli bir emsal fiyat aralığı tespit edilmişse, bu aralığın tespitinde kullanılan yöntem,

—   Emsal fiyatın tespit edilmesi için gerekli diğer belgeler,

—   Emsal fiyatın tespit edilmesi için çok yıllı analizin yapılmış olması durumunda, bunun sebeplerine ilişkin bilgi,

—   Mevcut tek taraflı, iki veya çok taraflı peşin fiyatlandırma anlaşmalarının birer örneği,

—   Transfer fiyatlandırması yönteminin uygulanmasında kullanılan finansal bilgiler.

Zamanında rapor ise yıllık transfer fiyatlandırması raporunun hazırlanma süresi olan kurumlar vergisi beyannamesi verilme süresi olup, raporların söz konusu tarihe kadar hazır olması gerekiyor. Normal hesap dönemleri için 2022 senesi transfer fiyatlandırması raporunun 30 Nisan 2023 tarihine kadar hazırlanması gerekmekte.

Vergi incelemelerinde raporun yazım tarihi konusunda mükelleflerden detay bilgiler istenebilmekte. Aynı zamanda Vergi makamları ile ihtilaf halinde vergi mahkemesi aşamasına geçilmesi halinde denetim firmalarınca hazırlanan raporlara ilişkin hizmet sözleşmeleri ve fatura gibi belgelerin talep edileceği ve ilgili transfer fiyatlandırması raporlarının zamanında hazır edilip edilmediği de tespit edilebilecektir. Bu durumda mükellefler dava aşamasına taşıdıkları davalarda zamanında hazırlananmış rapor nedeniyle %50 vergi ziyaı cezasının silinmesinden mahrum kalabileceklerdir.

Dolayısıyla sonuç olarak transfer fiyatlandırması yükümlülüklerinin mükellefler için önem arz etmekte oluğunu ve mükelleflerin söz konusu yükümlülükleri yerine getirmek için gerekli aksiyonları tam ve zamanında almalarını tavsiye ederiz.