İlk Dolum Yağı ve Akaryakıtına İlişkin ÖTV Artık "Sıfır"

Otomotiv sektörünün uzun süredir takip ettiği ve çözüm beklediği konulardan olan araçların üretildikten sonra yağ haznelerine konulan ilk dolum yağı ile depolarına konulan akaryakıta ilişkin ÖTV konusu on yıldan fazladır devamlı idarenin dikkatine getirilmiş çözüm bekleyen konulardan biriydi. Ancak idarenin konunun ÖTV kanunu ve uygulama sistemine ters düşmesi ihracatın sadece imal edilerek doğrudan ihraç edilen ve ÖTV ödenerek alındıktan sonra doğrudan ihraç edilen mallara tanınması vb nedenlerle bu sorun bu güne kadar süregelmiştir. 

Aslında araçların üretiminin tamamlandıktan sonraki ilk dolum yağı ve depolarına konulan ilk akaryakıta ait (bu aracın fabrikadan üretildikten sonra test, yükleme, boşaltma gibi işlemlerde hareket etmesi için gereken akaryakıttır) özel tüketim vergisi sorununu iki kısma ayırmak mümkün. Birincisi üretilen ve ihraç edilen otomotiv ürünlerinin ilk dolum yağı ve akaryakıta ait ÖTV konusu, diğer ise üretilen ancak iç piyasaya satılan araçların ilk dolum yağı ve akaryakıta ait ÖTV'nin indirim konusu yapılıp yapılamayacağı konusudur.

Diğer taraftan, ÖTV Kanununa baktığımızda, Özel Tüketim Vergisi Kanununa ekli (II) sayılı liste kapsamına giren malların (karayolu nakil vasıtaları, motosikletler vb) ihracat teslimleri, Kanunun 5 inci maddesinin (1) numaralı fıkrasının (a) ve (b) bentleri uyarınca; Teslimin yurt dışındaki müşteriye yapılması ve teslim konusu malın Türkiye Cumhuriyeti Gümrük Bölgesinden çıkmış olması şartlarının birlikte gerçekleşmesi halinde ÖTV'den istisna tutulduğunu, yine Kanun'un 1'inci maddesine göre II sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanların ilk iktisabı ÖTV'nin konusunu oluşturtulduğunu, ayrıca, aynı madde uyarınca (I) sayılı listedeki malların ithalatçıları veya rafineriler dahil imal edenler tarafından tesliminin ÖTV'nin konusuna girdiğini görüyoruz.

Dolayısıyla kayıt ve tescile tabi araçların Türkiye'de tescil edilmeksizin ihraç edilmesi halinde Türkiye'de ödenecek bir ÖTV söz konusu olmamakta ve Kanun'un 5'inci maddesi uyarınca ihracatta yukarıda belirtilen şartlar ile ÖTV istisnası uygulanıyor. Bununla birlikte ihracatta ÖTV'nin istisna tutulabilmesi için ya imal edilen araçların doğrudan ihraç edilmesi veyahut ÖTV ödenerek satın alınan ve faturasında açık bir şekilde ÖTV'si gösterilen araçların aynen ihraç edilmesi gerekiyor.

Buna göre, ihraç edilen aracın imalatında kullanılan ve ÖTV'ye tabi bir ürün olsa dahi bu ürün ihraç edildiğinde hammadde veya yardımcı madde olarak alınan ve üzerinden ÖTV ödenen malı aynen ihraç edilmediği ve söz konusu otomotiv imalatçılarına yapılan I sayılı listedeki madeni yağ ve akaryakıt teslimleri için de vergi doğuran olay gerçekleştiği için ÖTV ödenmesi gerekiyor. Ancak araç imal edilip ihraç edildiğinde içindeki ilk dolum yağı ve akaryakıtı da araçla ihraç edilmiş olsa da mevcut ÖTV sistemi gereği ihraç edilen araca yönelik ÖTV istisnası uygulanır iken aracın içindeki ilk dolum yağları ve akaryakıta birebir ihracat yapılmadığından ÖTV istisnası uygulanamamaktaydı. Dolayısıyla ilk dolum yağı ve akaryakıtı için ödenen ÖTV şirket bünyesinde maliyet olarak kalıyordu.

Uzun süren bu sorunlardan ihraç edilen araçlara konulan ilk dolum yağı ve akaryakıtına ilişkin sorun çok güzel bir yöntemle 796 sayılı CB Kararnamesi ile ÖTV sıfırlanmak suretiyle çözülmüştür.

Kararname Kapsamına Neler Dahil?

Buna göre 1 Mart 2019 tarihinden itibaren uygulanmak üzere yukarıda belirtilen kararname ile ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı listedeki 8701.20, 87.02, 87.03, 87.04 ve 87.11 G.T.İ.P. numaralarında yer alan mallardan ihraç edilmiş olanların üretim sürecinde kullanılmış ilk dolum yağları ve akaryakıtları olduğunun tespiti halinde ÖTV sıfır olarak uygulanacaktır. Akaryakıt miktarı  87.03 G.T.İ.P numarasındaki mallarda "7" litreyi, 87.11 G.T.İ.P numarasındaki mallarda "2" litreyi, diğer mallarda ise "15" litreyi geçemez.

Yukarıda bilgileri yer alan G.T.İ.P. numarasındaki ihraç edilen malların üretiminde ekli (I) sayılı listenin B cetvelinde kullanılan ilk dolum yağları ve akaryakıtlardan ilgili litre sınırlamaları dahilinde daha önce ödenen ÖTV tutarları, ÖTV Kanunu m.12/4 kapsamında Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın verginin iadesine ilişkin belirlemiş olduğu usul ve esaslar ile yerine getirilecektir.  Konuyla ilgili olarak İdare tebliğ çalışmasını hali hazırda yürütmekte olup muhtemelen kısa süre içerisinde yayınlanması bekleniyor.

Traktörler Neden Kapsama Alınmadı?

Burada ilave olarak belirtmek istediğimiz diğer önemli bir husus ise imal ve ihraç edilen TRAKTÖR'lerin neden bu kapsama alınmadığı konusudur. Türkiye açısından bakıldığında önemli bir traktör üretimi ve ihracatının olduğu da bir gerçektir. Özellikle de Türkiye'de üretilen traktörler Dünya'nın birçok ülkesine ihraç edilmektedir. Traktör teslimlerinin ÖTV'ye tabi olmaması nedeniyle kararname kapsamına alınmadığı gibi bir gerekçe yukarıda da belirtildiği üzere ilk dolum yağı ve akaryakıtlarının ÖTV'sinin sıfırlanmasından bağımsız bir konudur. Dolayısıyla, bir taraftan otomotiv sektörünün bu sorunu çözülürken otomotiv sektörünün önemli bir ayağı olan traktör ihracatının dışarda bırakılmasının çok doğru olmadığını, aynı uygulamanın traktör imalatçı-ihracatçıları içinde uygulanması gerektiğini belirtmek isteriz.

ÖTV iadesi Kime Yapılacak?

Bununla birlikte ilk dolum yağ ve akaryakıtlarına ilişkin iade otomotiv üreticilerine tanınacağını o nedenle akaryakıt dağıtım firmaları tarafından otomotiv üreticilerine teslim edilecek madeni yağ ve akaryakıtlar için herhangi bir şekilde sıfır ÖTV uygulamasının söz konusu olmayacağını ve normal olduğu üzere söz konusu ürünleri otomotiv imalatçılarına tesliminin ÖTV'li olarak yapılması gerektiğini belirtmek isteriz.  

Sorumlu Vergicilik Bakışıyla…

Uzun süredir otomotiv sektörünün gündeme getirdiği sorunlardan biri olan ihraç edilen vasıtaların ilk dolum yağı ve akaryakıtlarına ait, istisna edilmediği için iade edilemeyen ve şirketlerin bünyesinde maliyet olarak kalan özel tüketim vergisi oranı sıfırlanarak önemli bir sorun çözülmüştür. Ancak kararname kapsamı belirlenirken sadece ÖTV Kanuna ekli (II) sayılı Cetveldeki bazı araçların bu kapsama alınıp, traktörlerin ise kapsam dışında tutulmasını doğru bulmadığımızı belirtmek isteriz​