İndirimden Yararlanmak İçin Yenilikçi Ar-Ge/Tasarım Projelerinizi Sipariş Usulüyle Gerçekleştirmek İstemez Misiniz?

Yayınlanma Tarihi: 07 Eylül 2023


İndirimden Yararlanmak İçin Yenilikçi Ar-Ge/Tasarım Projelerinizi Sipariş Usulüyle Gerçekleştirmek İstemez Misiniz?

Teknik donanımı, yenilikçi yönü ve sürdürülebilir niteliği olan pek çok proje üretiyoruz ama bu tür hizmetlerin tedarikini çeşitli nedenlerle sıradan bir alım prosedürü ile yürütüyoruz. Ancak bunları yeni bir çerçevede değerlendirebilir ve kanunların sağlamış olduğu teşviklerle taçlandırabiliriz. Bu makalemizde sipariş Ar-Ge/Tasarım projelerine değineceğiz ve faydalarından bahsedeceğiz.  

Sipariş Ar-Ge/Tasarım Projesi Nedir?

Sipariş AR-GE (Araştırma ve Geliştirme) ve Tasarım, bir kuruluşun müşterilerinden veya iş ortaklarından alınan siparişler doğrultusunda gerçekleştirilen araştırma ve geliştirme faaliyetlerini ifade eder. Bu tür bir AR-GE/Tasarım, bir şirketin müşteri taleplerine veya özel ihtiyaçlarına yönelik olarak yeni ürünler, teknolojiler veya çözümler geliştirmesini sağlar.

Sipariş AR-GE/Tasarım projeleri, genellikle belirli bir müşterinin taleplerine cevap vermek veya belirli bir iş problemine çözüm bulmak için yürütülür. Bu projelerde, müşteri veya iş ortağı tarafından belirlenen gereksinimler ve hedefler doğrultusunda çalışmalar yapılır.

Sipariş AR-GE/Tasarım Projesinin avantajları arasında müşteri memnuniyetini artırma, özel ihtiyaçlara yönelik çözümler sunma, işbirliği ve ortaklık ilişkilerini güçlendirme yer alır. Ayrıca, bu tür projeler müşteri ilişkilerini güçlendirebilir ve şirketin pazardaki rekabet gücünü artırabilir.

Sipariş AR-GE/Tasarım projeleri, müşteri taleplerine özgülendiğinden, her bir proje farklı olabilir. Projenin süresi, bütçesi, hedefleri ve sonuçları, müşteri veya iş ortağıyla yapılan anlaşmaya bağlı olarak değişiklik gösterebilir.

Sipariş Ar-Ge/Tasarım Projesini Kim Gerçekleştirir?

Sipariş Ar-Ge/Tasarım projesinin iki tarafı vardır. Taraflardan biri projeyi üreten ve işin yapılmasını talep eden taraf iken diğeri ise projeyi gerçekleştiren taraftır. Örneğin, AR-GE danışmanlık firmaları ile uzmanlık hizmetleri sunan ve Ar-Ge/Tasarım Merkezi olan diğer şirketler, sipariş ARGE projelerini yürütebilir. Bu tür firmalar, teknik bilgi ve deneyime sahip uzmanları istihdam ederek projenin gerçekleştirilmesini sağlarlar.

Sonuç olarak, sipariş AR-GE/Tasarım projelerini Ar-Ge/Tasarım Merkezi şirketler veya kuruluşlar gerçekleştirir. Şirketin ARGE departmanı veya ilgili ekipleri projeyi yönetirken, müşteri ile yakın işbirliği yapar ve gerektiğinde dış kaynaklardan destek alabilir.

Ar-Ge/Tasarım Projesinin Sipariş Usulü Gerçekleştirilmesi Bir Avantaj Mıdır?

Ar-Ge/Tasarım Projesinin Sipariş usulünde bir Ar-Ge/Tasarım Merkezi işbirliğinde gerçekleştirilmesi tabii ki daha avantajlıdır. 5746 Sayılı Ar-Ge ve Tasarım Faaliyetlerinin Desteklenmesine İlişkin Kanunun 3’üncü maddesinin 9’uncu fıkrasında “Bu Kanun kapsamında Ar-Ge merkezlerinin sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürüttükleri Ar-Ge ve yenilik faaliyetleri ile tasarım merkezlerinin sözleşme çerçevesinde siparişe dayalı olarak yürüttükleri tasarım faaliyetleri bu maddede belirtilen indirim, istisna, destek ve teşvik unsurlarından yararlanabilir. Ancak Ar-Ge veya tasarım merkezleri tarafından siparişe dayalı olarak yürütülen Ar-Ge veya tasarım faaliyetlerine ilişkin olarak yapılan harcamaların sadece yüzde ellisi bu merkezler tarafından, bu harcamaların kalan yüzde ellisi ise siparişi veren gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri tarafından indirim olarak dikkate alınabilir. Bu oranları ayrı ayrı veya birlikte iki katına kadar artırmaya veya kanuni oranlarına kadar indirmeye Cumhurbaşkanı yetkilidir. Sipariş verenin gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyetinin olmaması halinde Ar-Ge veya tasarım harcamasının tamamı Ar-Ge veya tasarım merkezi tarafından indirilebilir. Sipariş verenler, Ar-Ge veya tasarım indirimi ile sipariş verilmesine ilişkin kâğıtlara ait damga vergisi istisnası dışındaki teşvik ve destek unsurlarından yararlanamaz.” hükmü yer almaktadır. Dolayısıyla, siparişi veren ve siparişi ifa eden tarafların yararlanabileceği teşvik unsurları aşağıdaki gibi olacaktır.

Taraflar

Ar-Ge İndirimi

GV Stopaj Teşviki

İşveren Hissesi Desteği

Gümrük Vergisi İstisnası

Damga Vergisi İstisnası

Siparişi İfa Eden Ar-Ge/Tasarım Merkezi

Yararlanır (%50)

Yararlanır

Yararlanır

Yararlanır

Yararlanır

Siparişi Veren Gelir/Kurumlar Vergisi Mükellefi

Yararlanır (%50)

Yararlanamaz

Yararlanamaz

Yararlanamaz

Sadece Sipariş Sözleşmesi İçin Yararlanır

Gelin bu konuyu bir örnek yardımıyla açıklamaya çalışalım:

Örnek: Çınar A.Ş. otomasyon makinalarının üretimiyle iştigal etmektedir. Bu otomasyon makinalarının kullanımında çok önemli bir yazılımın tasarımına ihtiyaç duymaktadır. Zira bu yazılım, şirketi sektörde rakipsiz hale getirecektir. Ancak, kendi bünyesinde bunu gerçekleştirebilecek donamımda personele sahip değildir. Şirket CFO’su Poyraz Bey bu işi ya yapacak ya yapacaktır. Vazgeçmemiş ve araştırmalara başlamıştır. Bir gün internet ortamında gezinirken Ar-Ge Merkezi olan İrem&Başak Desing A.Ş. ile karşılaşmış ve şirket yetkilileri ile bir araya gelmiştir. İlk görüşte onların gençliğini tecrübesizlik olarak algılayan Poyraz Bey istemeye istemeye masaya oturup projeyi anlatmaya başlamış. Gençler, Poyraz Bey’in bütün anlattıklarını sonuna kadar dinlemiş. Nihayet sıra genç ortaklara gelmiş. İşinde mahir olan genç ortaklar Poyraz Bey’in bütün kaygılarını kafasında tek bir soru işareti dahi kalmayacak şekilde cevaplamış ve anlaşmaya varmışlar.  

Çınar A.Ş. ile İrem&Başak Desing A.Ş. arasında bütçesi 15 Milyon TL olan Sipariş Ar-Ge sözleşmesi imzalanmış ve 15 Milyon TL bütçeli Sipariş Ar-Ge projesi TÜBİTAK tarafından onaylanmıştır. İşe koyulan İrem&Başak Desing A.Ş, 2021 yılında bu proje için 6 Milyon TL, 2022 yılında ise 9 Milyon TL tutarında Ar-Ge harcaması yaparak projeyi başarıyla tamamlamıştır.

Peki Taraflar Ne Kazanmıştır?

a) Ar-Ge Merkezi olan İrem&Başak Desing A.Ş yürütmüş olduğu siparişe dayalı Ar-Ge projesi kapsamında 2021 yılında 3 Milyon, 2022 yılında ise 4,5 Milyon TL tutarındaki Ar-Ge indiriminden yararlanarak (3.000.000 x %25 + 4.500.000 x %23=) 1.785.000 TL kurumlar vergisi yükünden kurtulmuş aynı zamanda 5746 sayılı Kanunda belirtilen diğer istisna, destek ve teşvik unsurlarından yararlanmış,  

b) Çınar A.Ş. kendisi adına 2021 ve 2022 yılında yapılan, Ar-Ge İndirimine tabi olduğu tespit edilen ve kurumlar vergisi beyan döneminden önce bildirimi yapılan sırasıyla 6 Milyon TL ve 9 Milyon TL tutarındaki harcamaların %50’sini Ar-Ge indirimine konu ederek (3.000.000 x %25 + 4.500.000 x %23=) 1.785.000 TL kurumlar vergisi yükünden kurtulmuş,

c) Ayrıca Çınar A.Ş. 15 Milyon TL tutarındaki Sipariş Ar-Ge sözleşmesine ilişkin damga vergisi yüküne katlanmamış,

ç)  Çınar A.Ş. sektörde rakipsiz hale gelmiş,

d) Poyraz Bey gençlerin başarısını azmini gördükten sonra bir daha ön yargılı olmamaya karar vermiş.


Vel hasıl, Onlar ermiş muradına biz çıkalım kerevetine !!

 

Şaban Atuçuran
Yardımcı Ortak
satucuran@Kpmg.Com