Grup içi Finansmanlarda “Güvenli Liman” Uygulaması mı Geliyor?

Yayınlanma Tarihi: 11 Ekim 2022


Vergi Denetim Kurulu Danışma Komisyonu tarafından alınan ve “Grup içi finansmanlarda faiz oranı uygulanmasını” içeren Danışma Komisyonu Kararı son dönemde sıklıkla konuşulan vergi konuları arasında yer alıyor. Vergi Denetim Kurulu Danışma Komisyonu; vergi inceleme görevlerinin yürütülmesinde uygulama birliğini sağlamak ve mevzuat hükümlerinin uygulanmasına ilişkin ortaya çıkan tereddütlü hususları gidermek amacıyla Vergi Denetim Kurulu Başkanlığı’na görüş bildirmek üzere kurulmuş olan bir Komisyon. Komisyon Kurul Başkanı tarafından onaylanan kararlar, onaylandığı veya onayda belirtilen tarihte yürürlüğe girmekte ve Başkanlık bünyesinde kurulan komisyonlar ve Vergi Müfettişleri,  onaylanan kararlar doğrultusunda işlem tesis etmek zorundalar. Özetle vergi incelemelerinde vergi müfettişleri söz konusu komisyon kararları doğrultusunda hareket etmek durumunda.

 

Vergi Denetim Kurulu Danışma Komisyonu tarafından alınan karara göre; transfer fiyatlandırması incelemelerinde mükelleflerin ortaklarına veya ilişkili kişilerine para kullandırdığı durumlarda faiz oranının tespitinde iç emsal; iç emsal yoksa Türkiye Cumhuriyet Merkez bankası (TCMB) tarafından ilan edilen Bankalarca açılan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranının, EUR/USD/TL cinsi döviz dışındaki borçlanmalarda bankalardan alınan faiz oranı bilgilerinin kullanılması gerekmekte.

Bu kararın alınması ile aslında Türkiye’de örneğini önceden görmediğimiz ancak diğer ülkelerde yer alan güvenli liman (Safe Harbour) uygulamasının grup içi finansman ile sınırlı olmak kaydıyla ülkemizde de uygulanacağını anlamaktayız.

Yaklaşık 30 yıl önce OECD tarafından kapsamı belirlenen güvenli limanlar, emsallere uygunluk ilkesinin uygulanmasında karşılaşılabilecek güçlüklerin bertaraf edilmesi amacı ile vergi idarelerinin doğrudan kabul etmiş olduğu basit kurallar dizisinin geçerli olduğu bir ortamı ifade etmekte. Uygun niteliklere sahip olan mükelleflerin normal şartlarda geçerli olan vergi yükümlülüklerinin yerine istisnaî ve genellikle daha basit nitelikte yükümlülüklere tabi olduğu güvenli limanlar, transfer fiyatlandırması uygulamalarının mükelleflere ve vergi idarelerine oluşturmakta olduğu bürokratik ve teknik yükün azaltılmasını hedeflemekte. Güvenli limanların, belirli ilişkili işlemlerin transfer fiyatlandırması hüküm ve düzenlemeleri kapsamından çıkarılması veya hüküm ve düzenlemelerin bu işlemler için basitleştirilmesi şeklinde iki ayrı uygulama şekli bulunmakta.

Danışma Komisyonu Kurulu Komisyon kararında Türkiye’de tam mükellef kurumların ilişkili taraflarına kullandıracağı paralarda uygulanması önerilen faiz oranları yer almakta. Komisyon kararı grup içi finansmanlar için direk emsal alınacak verileri vermekte, emsallere uygunluk ilkesini basitleştirmekte ve bu nedenle bize göre bir güvenli liman olmaktadır.

Türkiye’deki transfer fiyatlandırması incelemelerinde sıklıkla eleştirilen ve kullandırılan paranın mevduat mı kredi mi olduğu, TCMB reeskont/avans faiz oranlarının mı, Banka gösterge faiz oranlarının mı yoksa kararda yer aldığı üzere TCMB’ce ilan edilen ticari kredi faiz oranlarının mı kullanılacağı tartışmasını ortadan kaldıran bu kararın; özellikle yurtdışı Grup Şirketlerine veya Grup Şirketlerinden yapılacak borçlanmalarda uygulanacak ve OECD modeli esas alınarak yapılan somut emsal analizleri sonucu tespit edilecek emsal faiz oranları ile Kararda referans verilen faiz oranları arasında fark olabileceği ve bu tür farklarda İdare’nin alacağı tutumun da ayrıca değerlendirilmesi uygun olacaktır. Komisyon Kararın sadece yurtiçinde mukim Grup Şirketleri arasındaki borçlanmalarda dikkate alınmasının da pratikte karşılaşılan sorunları çözebileceğini düşünmekteyiz.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Başak Diclehan
Transfer Fiyatlandırması, Şirket Ortağı
bdiclehan@kpmg.com