Bildiğiniz
üzere 2015 yılında 6637 sayılı Kanun ile Kurumlar Vergisi Kanunu’nun (KVK) 10’uncu maddesine ı) fıkrası eklenerek,
şirketleri sermaye yapılarını güçlendirme konusunda teşvik etmek için nakdi sermaye artışlarına belli bir faiz
oranı uygulayarak, ilgili hesap döneminin sonuna kadar hesaplanan tutarın
%50’sinin, bu artışın tescil edildiği hesap döneminden itibaren başlamak üzere izleyen
her bir dönem için ayrı ayrı olmak üzere, kurumlar vergisi beyannamesi
üzerinde ayrıca gösterilmek üzere kurum kazancından indirimine imkan
sağlanmıştı. İlgili Kanun çıktığında da, bu indirimin süresiz olarak, izleyen
her yıl için geçerli olması, hiçbir süre sınırının olmaması uygulayıcıları biraz
şaşırtmış, fakat 05.07.2022 tarihli ve 7417 sayılı Kanun yayımlanana kadar da
bu şekilde süre sınırı olmadan uygulanmaya devam edilmişti.
7417 sayılı Kanun’un 49. maddesi ile süre sınırı getirilmiş
olup, bu süre 5 yıl ile sınırlandırılmıştır. Süre sınırlaması ile madde metni
şöyle olmuştur:
“Bu indirimden, sermaye artırımına
ilişkin kararın veya ilk kuruluş aşamasında ana sözleşmenin tescil edildiği
hesap dönemi ile bu dönemi izleyen dört hesap dönemi için ayrı ayrı
yararlanılır. Bu dönemlerde sermaye azaltımı yapılması hâlinde azaltılan
sermaye tutarı indirim hesaplamasında dikkate alınmaz.”
Şirketlerin
aklına şöyle bir soru gelebilir: “Firmamız sermaye artırımını 2016’da yaptı,
6 yıldır matrahımızdan bu indirimi yapıyoruz. Artık bu indirim hakkından
faydalanamayacak mıyız?” 7417 sayılı Kanun’un geçici 15’inci maddesi ve
yine bu Tebliğ’de de belirtildiği üzere 05.07.2022 tarihinden önce sermaye
artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler söz konusu indirimden 2022 hesap
dönemi dahi olmak üzere 5 hesap dönemi için ayrı ayrı yararlanmaya devam
edebileceklerdir.
21 seri
no.lu Tebliğ ile Kurumlar Vergisi Genel Tebliği’nin “10.6.3.3 Kazanç yetersizliği
nedeniyle indirim konusu edilemeyen tutarın sonraki dönemlere devri”
başlıklı bölümüne de eklemeler yapıldı. Kazanç yetersizliği dolayısıyla 5 hesap
dönemi yararlanılamayan indirim tutarının, endeksleme yapılmadan, her
hangi bir süre sınırı olmaksızın sonraki dönemlerde indirim konusu
yapılabileceği belirtilmiştir.
Örneğin;
13.09.2016 tarihinde (X) A.Ş. sermayesini nakit olarak 30.000.000 TL tutarında
artırmıştır. 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 tarihlerinde bu tutarın 20.000.000
TL’lik kısmı için nakit sermaye artırımı faiz indiriminden yararlanmıştır
şirket. Fakat 2021 ve 2022 hesap döneminde şirketin mali zararı oluşmuş ve
kalan 10.000.000 TL tutarını indirememiştir. (X) A.Ş. bu tutarı herhangi bir
endekslemeye tabi tutmaksızın, herhangi bir süre sınırı da olmadan ilerleyen
yıllarda kurumlar vergisi matrahından indirim konusu yapabilecektir. 2023 hesap döneminde yeterli kurum kazancı
olup, 2024’te tekrar mali zarar oluşması durumunda, 2023’te indirimden
yararlanacak, hala kalan tutar varsa bu kısmı 2025 ve ilerleyen yıllarda
indirim konusu yapacaktır.
Tebliğ,
aynı zamanda 7338 sayılı Kanun’la KVK metnine eklenen, yurtdışından getirilen
nakitle sağlanan sermaye artırımlarındaki indirim oranının %75 olarak
uygulanması hususunu belirtmiştir.
Nakit
sermaye artırımı konusunda tartışmalı hususlara girmeksizin, şirketlerin dikkat
etmesi gereken hususları kısaca maddelerle sıralayıp, yazımızı bitirelim:
·
Nakit sermayenin ticaret sicilinde tescil
edildiği tarih önemli uygulama açısından. İhtilaflı durumlara yol açmamak için
şirket hesaplarına, kayıtlarına giren nakidin aynı tarih itibarıyla tescil
edilmelidir.
·
Kazanç yetersizliği nedeniyle yararlanılmayan
indirim tutarı sonraki yıllara devredebiliyor. Kimi zaman uzun süreler mali
zararla geçebilir ve indirimden yararlanılamayabilir. Geçmişte yararlanılmayan
tutarları, ilerleyen dönemde doğru takip etmek önemli.
·
Cumhurbaşkanı indirim konusunda değişik
oranları kullandırtma yetkisi var. İş kolları itibarıyla, bölgeler ya da
yatırımların teşvik belgeli olup olmadığına göre farklı oranların uygulanması
gündeme gelebilir. Güncel kararları takip etmekte yarar var.
·
Şirketler sermaye azaltımı da yapabiliyor kimi
hesap dönemlerinde. Nakit sermaye artışından kaynaklı indirimden
faydalanılıyorsa, sermaye tutarındaki değişikliğin dikkatli takip etmek
gerekiyor. Aksi takdirde sene başında şirkette olan ama aslında sene sonunda
şirkette bulunmayan sermaye kısmı için indirimden yararlanılmış olacaktır.
