Yerel Ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi Uygulama Genel Tebliği Taslağı Yayımlandı

Kurumlar Vergisi Kanununa, 7524 sayılı Kanun ile Beşinci Kısım olarak eklenen Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi ve Geçici Maddelere ilişkin olarak hazırlanan “Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi Uygulama Genel Tebliğ Taslağı” ile “Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi Bilgi Beyannamesi Taslağı” Gelir İdaresi Başkanlığı’nın internet sitesinde yayımlanmıştır.

Hatırlanacağı üzere, Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı KV ve Geçici Maddeler Kurumlar Vergisi Kanunu'na 7524 Sayılı Kanun ile Beşinci Kısım olarak eklenmiş ve 2024 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen kazançlara uygulanmak üzere 2 Ağustos 2024 tarihinde yürürlüğe girmişti.

Nihai ana işletmesinin konsolide finansal tablosundaki yıllık konsolide hasılatı, gelirin raporlandığı hesap döneminden önceki dört hesap döneminin en az ikisinde 750 milyon Euro’yu aşan çok uluslu işletme gruplarının yerel ve küresel asgari kurumlar vergisi beyannamesi vermesi beklenmektedir. 

2024 mali yılı 1 Ocak 2024'te başlamış olan (takvim yılı ile uyumlu olan) işletmeler için verilecek ilk yerel asgari tamamlayıcı kurumlar vergisi beyannamesinin son beyan tarihi 31 Aralık 2025 olup, Türkiye’de yerleşik ana işletmeler ve tüm bağlı işletmeler kapsamda yer alacaktır. 

Yerel asgari kurumlar vergisi beyannamesinin 1 Aralık 2025 tarihi itibariyle sisteme tanımlanması beklenmektedir.

Tebliğ Taslağında yer alan konuların geliştirilmesi ve katkıda bulunulması amacıyla görüş ve öneriler 27/10/2025 Pazartesi günü sonuna kadar iletilebilecektir.

Söz konusu taslak Tebliğ, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Yerel ve Küresel Asgari Tamamlayıcı Kurumlar Vergisi (ATV) düzenlemelerine ilişkin detaylı açıklamalar içermektedir;

• Taslak Tebliğde geçen terimler ve kısaltmalar detaylı şekilde tanımlanmıştır. Örneğin, asgari kurumlar vergisi oranı %15 olarak belirtilmiştir. Düşük vergiye tabi ülkeler veya işletmeler, küresel ATV kapsamında özel olarak tanımlanmıştır.

• Küresel ATV, nihai ana işletmesinin konsolide finansal tablolarında yer alan yıllık hasılat tutarları, gelirin raporlandığı hesap döneminden önceki dört hesap döneminin en az ikisinde 750 milyon avro karşılığı Türk lirasını aşan çok uluslu işletme gruplarının ilgili bağlı işletmeleri için uygulanır. Konsolide hasılatın ve grup yapısının belirlenmesi için finansal muhasebe standartlarına uygun konsolide finansal tablolar esas alınır.

• Hasılat sınırının tespiti, geçmiş dört dönemde raporlanan ve muhasebe standartlarına uygun olarak hazırlanan finansal tablolara dayandırılır. Yeni kurulan işletmelerde bu kurala ilişkin özel açıklamalar ve örnekler verilmiştir. Hasılat tespitinde, grup içi işlemler konsolidasyon sırasında ortadan kaldırılır ve sınır hesaplamasına dahil edilmez.

• Grubu oluşturan işletmeler ve grup tanımı detaylandırılmıştır. Grup, ortak kontrol altındaki işletmelerin aynı konsolide finansal tablolarda yer aldığı yapıdır. Grupların çok uluslu işletme grubu sayılması için, ana işletmenin bulunduğu ülke dışında en az bir ülkede bağlı işletme veya iş yeri olması gerekir.

• Bağlı işletme ve nihai ana işletme tanımları ayrıntılıdır. Nihai ana işletme, başka bir işletme üzerinde doğrudan ya da dolaylı kontrol gücüne sahip olup, kendisi başka bir şirket tarafından kontrol edilmeyen işletmedir. Kamu kurum ve kuruluşları ile varlık fonları belli koşullarda muaf tutulmuştur.

• Muafiyetler belirtilmiştir. Kamu kurum ve kuruluşları, kâr amacı gütmeyen kuruluşlar, emeklilik yatırım fonları ve belirli yatırım fonları ile gayrimenkul yatırım fonları muaf işletmedir. Muafiyetlerden vazgeçme hakkı bulunmaktadır. Belirli koşulları sağlayan şirketler için de muafiyet hükümleri uygulanır.

• Uluslararası deniz taşımacılığı kazançları, belirli şartlarla ve örneklerle istisna tutulmuştur. Uluslararası deniz taşımacılığından ve bağlantılı faaliyetlerden elde edilen kazançların nasıl istisna edileceği ve bunlara ilişkin giderlerin nasıl hesaplanacağı örneklerle açıklanmıştır.

• Küresel ATV’nin mükellefiyeti IIR ve UTPR kapsamındaki düzenlemelere bağlanmıştır. IIR kapsamında küresel ATV’nin mükellefi, Türkiye’de bulunan nihai ana işletme, ara ana işletme veya kısmen sahip olunan ana işletmedir. Kapsamda kimlerin ne zaman, ne şekilde IIR veya UTPR mükellefi olduğu, mükellefleştirmenin örneklerle nasıl yapılacağı anlatılmıştır.

• Ek vergi tahakkuku, mahsup ve diğer ülkelerle birlikte hesaplama yöntemleri, ayrıntılı örneklerle örneklendirilmiştir.

• Yerel ATV uygulamasında, tamamen Türkiye’de yerleşik çok uluslu işletme grubu üyeleri kapsama dahildir. Hesaplama ve beyan süreçlerinde, küresel ATV ile uyumlu hesap dönemleri ve standartlar uygulanır.

• Kazancın ve zararın tespiti uluslararası muhasebe standartlarına uygun finansal tablolara göre yapılır. Belirli gelir ve gider unsurlarında, düzeltmelere ve hesaplamalara ilişkin kapsamlı örnekler mevcuttur.

• Bağlı işletmenin işyeri, şeffaf işletme veya hibrit işletme olması halinde kazanç ve vergilerin ne şekilde tahsis edileceği düzenlenmiştir. Ayrıca, kapsanan vergilerin taksim esasları anlatılmıştır.

• Gruptan ayrılan veya devredilen işletmelerin beyan ve hesaplama süreçleri ile ülkesel bazda yapılacak hesaplamalarda izlenecek yol tanımlanmıştır.

• Vergi yükünün hesabı, küresel ATV matrahı ve oranı ile ilgili hususlar ve örnekler yer almaktadır. Brüt ücret ve maddi duran varlıklar üzerinden yapılan REF kazanç indirimi detayları verilmiştir.

• Birleşme, bölünme, pay devirleri, iş ortaklıkları gibi özel durumlar ile yatırım işletmeleri ve sigorta yatırım işletmelerine ilişkin özel hükümler düzenlenmiştir.

• Vergilemede indirilebilir kâr payı, kâr dağıtımına dayalı vergileme sistemi, dağıtılmış sayılan kâr payı vergisi ve bu kapsamda oluşturulan takip hesaplarının işleyişine dair detaylı açıklamalar ve örnekler sunulmuştur.

• Beyan yükümlülüğü, beyannamenin şekli, içeriği, verme ve ödeme süreleri, bilgi değişimi esasları, grup nam ve hesabına yapılacak beyan ve ödemelerde uygulanacak usul ve esaslar belirtilmiştir.

• Güvenli liman uygulamaları (CbCR güvenli limanı, UTPR güvenli limanı, Basitleştirilmiş Hesaplamalar Güvenli Limanı, Nitelikli Yerel ATV Güvenli Limanı), hangi uygulama/dönem/seçimle hangi grupların bunlardan faydalanabileceği ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

• Geçiş dönemi hükümleri içinde REF oranları, ilk beyan ve ödeme dönemleri, önceki dönemlere ilişkin zararlara veya vergi farklarına ilişkin düzenlemeler, eski mevzuat dönemine ait devir işlemleri, ertelenmiş vergi varlık ve yükümlülükleri ile ilgili teknik ayrıntılar bulunmaktadır.

• Taslak Tebliğ’de uygulamaya dair çeşitli örnekler, hesaplamalar ve formüller de paylaşılmıştır.

Söz konusu Tebliğ taslağına https://cdn.gib.gov.tr/api/gibportal-file/file/getFile?objectKey=MEVZUAT/UNIVERSAL/2025/Yerel_Kuresel_Asgari_Tamamlayici_KV_UygTebTaslak.pdf bağlantısından ulaşabilirsiniz.

Saygılarımızla bilgilerinize sunarız.