Özet: Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne sunulan ve önemli düzenlemeler içeren 27 Eylül 2017 tarihli Bazı Vergi Kanunları ile Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı'nın finans sektörünü ilgilendiren özel düzenlemelerine maddeler halinde yer verilmiştir.
Açıklamalar
Finans Sektörünü İlgilendiren Özel Düzenlemeler
1) Finans sektörü kurumlar vergisi oranı, 01.01.2018 tarihinden itibaren verilecek geçici vergi/kurumlar vergisi beyannamelerinde beyan edilecek kazançlara uygulanmak üzere %22'ye çıkarılacaktır. Bu kapsamda mükellefler 2017 yılı IV. geçici vergi ve kurumlar vergisi çalışmaları ile uygulamaya başlayacaklardır.
Yeni Düzenleme:
95. maddede, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 32. maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki gibi değiştirilmiştir.
"Kurumlar vergisi, kurum kazancı üzerinden % 20 oranında alınır. Şu kadar ki bankalar, finansal kiralama şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden kurumla vergisi % 22 oranında alınır. Bakanlar Kurulu % 22 oranını % 20 oranına kadar indirmeye ve tekrar % 22 oranına kadar getirmeye yetkilidir."
Bununla birlikte Kanunun, 129/ğ. maddesi gereği, 01.01.2018 tarihinden sonra verilmesi gereken beyannamelerde beyan edilmesi gereken kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
Eski Düzenleme:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "Kurumlar Vergisi ve Geçici Vergi Oranı" başlıklı 32. maddesinin birinci fıkrası aşağıdaki gibidir.
" Kurumlar vergisi, kurum kazancı üzerinden % 20 oranında alınır."
2) 01.01.2018 tarihinden itibaren Bankalar gibi finansal kiralama ve finansman şirketleri de BDDK tarafından belirlenen usul ve esaslara göre ayırmış oldukları özel karşılıkları kurum kazancının tespitinde indirim konusu yapılabilecektir. Ancak bu düzenlemeye faktoring şirketlerinin dahil edilmemesinin haksız rekabet doğuracağı ve Kanun kapsamında adaletli olmayacağı kanaatindeyiz.
Yeni Düzenleme: 108. maddede, 21.11.2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu'nun 16. Maddesine aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"(2) Finansal kiralama ve finansman şirketleri tarafından bu madde uyarınca ayrılan özel karşılıkların tamamı, ayrıldıkları yılda kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak kabul edilir."
Bununla birlikte Kanunun, 129/b. maddesi gereği, 108. maddesinin 01.01.2018 tarihinde yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
3) Eski uygulamada sadece Türkiye'de kurulu borsalarda gerçekleştirilen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler ve bu muameleler sonucu lehe alınan paralar BSMV'den istisna iken yeni uygulamada işlemin gerçekleştiği yere bakılmaksızın vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler sonucu lehe alınan paralar BSMV'den istisna edilecektir.
Yeni Düzenleme:
12. maddede,
6802 Sayılı Kanunun 29. Maddesinin birinci fıkrasının (p) bendinde yer alan "Türkiye'de kurulu borsalarda gerçekleştirilen" ibaresi yürürlükten kaldırılmıştır.
Bununla birlikte Kanunun 129/c. maddesinde, 12. maddenin yayımlandığı ayı izleyen aybaşında yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
Mevcut Düzenleme:
6802 sayılı Gider Vergileri Kanunu'nun "İstisnalar" başlıklı 29. Maddesinin (p) bendi,
"Arbitraj muameleleri ile Türkiye'de kurulu borsalarda gerçekleştirilen vadeli işlem ve opsiyon sözleşmelerine ilişkin muameleler ve bu muameleler sonucu lehe alınan paralar"
şeklinde düzenlenmiştir.
4) 01.01.2018 tarihinden itibaren, Bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devir ve teslimlerinde tanınan KDV istisnası artık finansal kiralama ve finansman şirketlerine yapılan devir ve teslimlerde de uygulanacaktır. Ancak bu düzenlemeye faktoring şirketlerinin dahil edilmemesinin haksız rekabet doğuracağı ve Kanun kapsamında adaletli olmayacağı kanaatindeyiz.
Yeni Düzenleme:
49. maddede, 3065 sayılı KDV Kanunu'nun 17. maddesinin (4) numaralı fıkranın (r) bendinin birinci paragrafında yer alan "bankalara" ibareleri, "bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketleri" şeklinde değiştirilmiştir.
Bununla birlikte Kanunun, 129/b. maddesi gereği, 49. maddesi ile 3065 sayılı KDV Kanunu'nun 17. maddesinin (4) numaralı fıkranın (r) bendinin birinci paragrafında yapılan değişikliğin 01.01.2018 tarihinde yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
Mevcut Düzenleme:
3965 sayılı KDV Kanunu'nun 17. Maddesinin, "Diğer İstisnalar" başlıklı (4) numaralı fıkrasının (r) bendi aşağıdaki gibidir.
"r) Kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisseleri ile taşınmazların satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara devir ve teslimleri"
5) 01.01.2018 tarihinden itibaren uygulanmak üzere, Bankalara borçlu olanların ve kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin bankalara devrinden doğan kazançları ve bankaların bu şekilde elde ettikleri kıymetlerin satışından doğan kazançlarına uygulanan % 75 kurumlar vergisi istisnasında, söz konusu oran taşınmazlar için % 50, diğer kıymetler için % 75 olarak yeniden belirlenmiştir. Bununla birlikte bu uygulama artık banka dışı finansal kurumlar olan, finansal kiralama ve finansman şirketleri de kapsayacaktır. Ancak bu düzenlemeye faktoring şirketlerinin dahil edilmemesinin haksız rekabet doğuracağı ve Kanun kapsamında adaletli olmayacağı kanaatindeyiz.
Yeni Düzenleme:
94. maddede, 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 5. maddesinin birinci fıkrasının, (f) bendinde yer alan "Bankalara borçları" ibaresi, "Bankalara, finansal kiralama ya da finansman şirketlerine veya" şeklinde değiştirilmiş ve aynı bende "bankaların" ibaresinden sonra gelmek üzere "finansal kiralama ya da finansman şirketlerinin " ibaresi eklenmiş ve "söz konusu kıymetlerin satışından doğan kazançların % 75'lik kısmı" ibaresi "söz konusu kıymetlerden taşınmazların satışından doğan kazançların % 50'lik, diğerlerinin satışından soğan kazançların % 75'lik kısmı" şeklinde değiştirilmiştir.
Bununla birlikte Kanunun, 129/b. maddesi gereği, 94. maddesi ile 5520 sayılı Kanunun 5. maddesinin birinci fıkrasının (f) bendinde yer alan "bankalara borçları", "bankalara veya" ibarelerine yönelik değişiklik ile "bankaların" ibaresinden sonra eklenen hükmün 01.01.2018 tarihinde yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
Mevcut Düzenleme:
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu'nun "İstisnalar" başlıklı 5. maddesinin birinci fıkrasının, (f) bendi aşağıdaki gibidir.
"Bankalara borçları nedeniyle kanunî takibe alınmış veya Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonuna borçlu durumda olan kurumlar ile bunların kefillerinin ve ipotek verenlerin sahip oldukları taşınmazlar, iştirak hisseleri, kurucu senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının, bu borçlara karşılık bankalara veya bu Fona devrinden sağlanan hasılatın bu borçların tasfiyesinde kullanılan kısmına isabet eden kazançların tamamı ile bankaların bu şekilde elde ettikleri söz konusu kıymetlerin satışından doğan kazançların %75'lik kısmı."
6) Kamu özel iş birliği projelerinin finansmanı için yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetler karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar ile bunların teminat ve geri ödemesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlara ve bu işlemlere damga vergisi ve harç (yargı harcı hariç) istisnası sağlanması suretiyle finansman maliyetleri düşürülecektir.
Yeni Düzenleme:
33. maddede, 488 sayılı Damga Vergisi Kanunu'na ekli (2) sayılı tablonun "IV. Ticari ve Medeni İşlerle İlgili Kağıtlar" başlıklı bölümüne aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"54. Kamu özel iş birliği projelerinin finansmanı için yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetler karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin olarak düzenlenen kağıtlar ile bunların teminat ve geri ödemesine ilişkin işlemler nedeniyle düzenlenen kağıtlar"
Bununla birlikte 34. maddede, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun 123. Maddesine 11. fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
"Kamu özel iş birliği projelerinin finansmanı için yurt dışında ihraç edilen menkul kıymetler karşılığında fon temin etmek üzere kurulan özel amaçlı kuruluşların, bu fonları proje yüklenicisi firmalara kullandırmasına ilişkin işlemler ile bunların teminatı ve geri ödemesine ilişkin işlemler, yargı harçları hariç, bu Kanun'da yazılı harçlardan müstesnadır."
Ayrıca Kanunun 129/ı. maddesi gereği, 33. ve 34. maddenin yayımı tarihinde yürürlüğe gireceği açıklanmıştır.
Yeni Kanun Tasarısı'nda finans sektörünü ilgilendiren genel düzenlemelere ayrı bir KPMG Vergi Bülteni'nde yer verilecektir. Konuyla ilgili sorularınız için bizimle temasa geçmenizi rica ederiz.
Ek- Bazı Vergi Kanunları ile Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Tasarısı
Saygılarımızla,
Hakan Güzeloğlu
Şirket Ortağı, YMM
Vergi - Finansal Hizmetler
Tel: +90 (212) 316 61 9169
KPMG Türkiye
İş Kuleleri Kule:3 Kat:5
34330 Levent/İstanbul
Bu yazıda verilen görüşümüz özellikle burada vurgulanan sonuçlarla sınırlıdır ve yazımızda yer verilen bilgilerin, varsayımların ve beyanların eksiksiz ve doğru olmasına dayanmaktadır. Söz konusu bilgilerin, varsayımların veya beyanların tümüyle eksiksiz veya doğru olmaması halinde; söz konusu hata veya noksanlığın vardığımız sonuçta önemli etkisi olabileceğinden ötürü, bizim acilen bilgilendirilmemiz önem arz etmektedir. Görüşümüzü verirken, Türk Vergi Kanunlarına, ilgili mevzuat hükümlerine ve bunlarla ilgili yargı ve idare yorumlarına itimat etmekteyiz. Söz konusu düzenlemeler geçmişe yönelik olarak ve/veya ileride değişmesi mümkün olan konuları içermektedir ve bu gibi değişiklikler vardığımız sonuçların geçerliliğini ve doğruluğunu etkileyebilmektedir. Görüşümüzü verdikten sonra oluşabilecek kanun ve idari düzenlemelerdeki veya yargı ve idari yorumlardaki değişikler nedeniyle görüşümüzü güncellemeyeceğiz.
