Özet: 26 Kasım 2016 tarihli ve 29900 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 2016/9495 sayılı "Yatırımlara Proje Bazlı Devlet Yardımı Verilmesine İlişkin Karar (BKK)" ile ülkemizin mevcut durumda veya gelecekte ortaya çıkabilecek kritik ihtiyaçlarını karşılayacak, arz güvenliğini sağlayacak, dışa bağımlılığını azaltacak, teknolojik dönüşümünü gerçekleştirecek, yenilikçi, Ar-Ge yoğun ve yüksek katma değerli yatırımların proje bazlı olarak desteklenmesine ilişkin usul ve esaslar belirlenmiştir.
Açıklamalar
Proje bazlı olarak desteklenmesi uygun görülen yatırımlara aşağıda sıralanan ilgili destek veya destekler sağlanabilecektir:
- Gümrük vergisi muafiyeti
- KDV istisnası
- KDV iadesi
- Vergi indirimi veya istisnası
- Sigorta primi işveren hissesi desteği
- Gelir vergisi stopajı desteği
- Nitelikli personel desteği
- Faiz desteği veya hibe desteği
- Sermaye katkısı
- Enerji desteği
- Kamu alım garantisi
- Yatırım yeri tahsisi
- Altyapı desteği
- Kanunla getirilen izin, ruhsat, lisans ve tesciller için istisna getirilmesi veya kolaylaştırılması
Bakanlık belirtilen amaç doğrultusunda belirlediği yatırım konusunda bir veya birden fazla firmayı yatırım için davet edebilir veya duyuruyu yapmak suretiyle çağrıda bulunabilir. Projelerin bu karar kapsamında değerlendirmeye tabi tutulması için asgari sabit yatırım tutarının 100 milyon ABD Doları olması gerekir. Bu durumda ilgili desteklerden faydalanmak isteyen firma bülten ekinde ayrıca paylaştığımız EK 1 formu firma ve yatırıma ilişkin bilgileri içerecek şekilde doldurarak, yatırımın fizibilitesi ile birlikte firma yetkililerince imza edilmiş müracaat dilekçesi ile başvuru gerçekleştirilecektir.
Firma Başvurularının Değerlendirilmesi ve Uygulamaya İlişkin Esaslar
Başvurular Bakanlık tarafından; başvuruya konu projenin ülkenin gelecekte ortaya çıkması muhtemel ihtiyaçlarını karşılaması, arzı kısıtlı ürün gruplarında üretim olanaklarını artırması, ülkenin teknoloji gelişimine katkı sağlaması, dış ticaret açığına olumlu etki yapması, katma değer yaratıyor olması, ülke rekabet gücüne yapacağı katkı, genel itibarıyla yenilikçi bir yapıya sahip olmasına göre değerlendirilecektir.
Yukarıda sıralanan kriterlere uygun bulunan projelere Bakanlık tarafından yatırım teşvik belgesi verilecektir. Teşvik süresi Bakanlık tarafından belirlenecek olup, ilgili yatırım ya da projenin tamamlanıp tamamlanmadığı yine Bakanlık tarafından görevlendirilecek bir heyet tarafından belirlenecektir. Bakanlık tarafından önceden onayı alınan bir yatırım projesi yine Bakanlık onayı ile devrolunabilecektir.
Kamudan kaynaklanan nedenler hariç olmak üzere, yatırımın belirlenen süre içerisinde gerçekleştirilmesinden yatırımcı sorumludur. Yatırımcının destek kararında öngörülen yükümlülüklerini yerine getirmemesi halinde indirimli kurumlar vergisi veya istisna uygulaması ile gelir vergisi stopajı teşviki nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmemiş vergiler, vergi ziyaı cezası uygulanmaksızın gecikme faiziyle birlikte, diğer destekler ise Amme Alacakların Tahsili Usulü Hakkında kanun hükümler çerçevesinde geri alınabilecektir.
Bakanlıktan yatırım desteğine ilişkin onay alan kurum ve kuruluşlar, her yılın Ocak ayında yapılan işlemlerin son durumu hakkında Bakanlık'a bildirimde bulunmakla yükümlü olacaklardır.
Yaptırım ve Esaslar
Yatırımcı, kamudan kaynaklanan sebepler hariç olmak üzere yatırımın belirlenen süre içerisinde gerçekleşmesinden sorumludurlar. Bu karar kapsamında desteklerden yararlanılan yatırım harcamaları, diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden faydalanamazlar. Diğer kamu kurum veya kuruluşlarının desteklerinden yararlanılan veya yararlanılacak yatırım harcamaları için, ilgili Karar kapsamındaki desteklerden yararlanmak üzere Bakanlığa müracaat edilemeyecektir. Bu kapsama uygun davranılmaması durumunda önceden sağlanan destekler belirlenen esaslara göre geri alınacaktır.
Uygulamaya ilişkin diğer hükümler ise şu şekilde:
- Bu karar kapsamındaki desteklerden yararlanan yatırım harcamaları diğer kamu kurum ve kuruluşlarının desteklerinden yararlanamaz.
- Faiz desteği uygulamasında banka, vade tarihlerinde Bakanlığa bildirecek faiz tutarlarının doğruluğundan ve kredinin yatırım için kullandırılmasından sorumludur.
- Enerji ile ilgili olarak iletmelerin enerji giderinin hesaplanmasında, eski dönem borçları, gecikme faizleri, ceza bedelleri ve KDV hariç enerjinin temin edildiği kurum veya kuruluşlarca düzenlenmiş ve bedeli peşin olarak fatura döneminde ödenmiş fatura değerleri dikkate alınır.
- Hibe desteğinden yararlandırılması öngörülen projeler için ilgili kararda belirtilen süre ve limitlere uymak koşuluyla, Mayıs ve Kasım aylarında teşvik belgesi kapsamı sabit yatırım harcamalarını yeminli mali müşavir raporu ile bakanlığa ibraz etmeleri halinde, söz konusu harcamalar destek kararı kapsamında değerlendirilerek tespit edilen hibe destek tutarı yatırımcıların hesabına aktarılır.
- Destek kararında belirlenen personel sayısı ve brüt ücretler dikkate alınarak ücret desteği verilir.
- Sermaye desteğinin uygulaması destek kararında belirtilen kurum tarafından yapılır, yine aynı şekilde kamu alım garantisinin verildiği durumlarda da uygulama destek kararında belirtilen kurum veya kuruluş tarafından yürütülecektir.
- Destek kararı kapsamında alınması gerekli izin ve ruhsatlar ilgili kurum veya kuruluş tarafından yerine getirilecektir.
- Makine ve teçhizat ithalatlarında gümrük vergisi muafiyeti ve KDV istisnası uygulaması Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından uygulanacaktır.
- KDV istisnası desteğinin uygulanmasında ise vergi indirimi, vergi istisnası, gelir vergisi stopajı desteği ve KDV iadesi desteklerinin uygulanması Maliye Bakanlığı tarafından yapılır.
- Sigorta primi işveren desteğinin uygulanması esasları Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı tarafından belirlenir.
- Yatırım yerinin tahsisi, Maliye Bakanlığınca belirlenecek usul ve esaslara göre gerçekleşecektir.
Yatırım Fizibilitesi ve Etki Analizi
Projenin fizibilite çalışması kapsamında yatırımın uygulanabilir olup olmadığına ilişkin bir kanaatin ortaya konulması beklenmektedir. Bu kapsamda hazırlanacak fizibilite raporunda şirkete ve projeye ilişkin detay bilgiler ile beraber teknik, ekonomik ve mali analizler bulunacaktır.
Etki analizinde ise aşağıdaki esaslara göre değerlendirme yapılacaktır:
- Proje kapsamında üretilecek ürünün kritik ihtiyaçları karşılama ve sürdürülebilir olması
- Projenin ulusal güvenliğe katkı sağlayan veya tedarikinde güçlük yaşanan ürün ve teknolojilere katkı sunması
- Proje kapsamında üretilen ürünün ithalat bağımlığına yapacağı olumlu katkı
- Yatırım ile yaratılacak katma değer
- Projenin ülke rekabet gücüne yapacağı katkı
- Yatırımın teknolojik seviyesinin yüksek veya orta-yüksek teknoloji eviyesinde olması
- Etkileşimde bulunulacak sektörlerde teknoloji transferi sağlaması
- Üniversiteler ve araştırma kuruluşlarının projeye dahli
- Üretilecek ürünün yerli girdi oranı
- Yatırım ile istihdam edilecek nitelikli personel sayısı
- Yatırımın çevresel etkileri
- Doğal kaynakların etkin kullanımı
- İstihdama yapılan olumlu katkı
