Açıklamalar:
Söz konusu Kanun ile;
- Kesinleşmiş alacakların,
- Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan
alacakların,
- İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan
işlemlerin,
yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
Bununla birlikte Kanun'da ayrıca;
- Matrah ve vergi artırımı,
- İşletme kayıtlarının düzeltilmesi,
ilişkin düzenlemeler de yer almaktadır.
Vergi Usul Kanunu kapsamına giren alacakların
yapılandırılması, matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının
düzeltilmesine yönelik düzenlemeler bültenimizin konusunu oluşturmaktadır.
Gümrük idaresi ve SGK’ya olan borçların yapılandırılmasıyla ilgili ayrı
bültenlerimiz paylaşılacaktır.
1.Alacakların Yapılandırılması
7326 Sayılı Kanun kapsamında yapılandırmaya konu alacaklar aşağıdaki
şekildedir:
-
Vergiler (VUK kapsamına giren vergi, resim harçlar)
ve vergi cezaları,
-
Gümrük vergileri ve idari para cezaları,
-
Sigorta primleri,
-
Topluluk sigortası primleri,
-
Emeklilik keseneği ve kurum karşılığı,
-
İşsizlik sigortası primi,
-
Sosyal güvenlik destek primi,
-
Çeşitli idari para cezaları,
- Yukarıda belirtilen alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı,
gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer’i alacaklar,
1.1.VUK Kapsamındaki Alacakların Yapılandırılması
Vergi Usul Kanunu kapsamına giren aşağıdaki alacak ve fer’ileri
yapılandırmaya konu edilebilmektedir.
- 30.04.2021 tarihinden (bu tarih dâhil)
önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi
gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları,
gecikme faizleri, gecikme zamları,
- 2021 yılına ilişkin
olarak 30.04.2021 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden
vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları
(2021 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti
hariç),
- 30.04.2021 tarihinden (bu tarih dâhil) önce
yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi
cezaları,
1.2.Kesinleşmiş Alacaklara İlişkin Düzenlemeler
Kanun’un yayımlandığı 09.06.2021 tarihi itibariyle (bu tarih dahil) vadesi
geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan;
- Vergilerin ödenmemiş kısmının tamamının,
- Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi
cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50’sinin,
hesaplanacak gecikme faiz ve zamları yerine Kanun’un
yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanacak tutarı ile birlikte
Kanun’da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde,
- Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi
cezalarının,
- Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi
cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50’sinin
ve bunlara bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme faizlerinin tamamının
tahsilinden vazgeçilmektedir.
Kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasıyla ilgili özet tablo aşağıdaki
şekildedir:
Alacağın Türü |
Ödenecek Tutarlar |
Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar |
Vergi asılları |
• Vergi asıllarının tamamı |
• Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların / idari para cezalarının
tamamı |
Alacak aslına bağlı olmayan cezalar |
Alacak aslına bağlı olmayan cezaların %50’si |
• Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan %50’si |
İştirak nedeniyle kesilen vergi cezaları |
• İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının %50’si |
• İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan %50’si |
Fer'i alacaklar |
• Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas
alınarak belirlenecek tutar |
• Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer’i alacakların
tamamı |
Yukarıda belirtilen hususlara ilave olarak;
- Bu Kanun'un kapsadığı dönemlere ilişkin olup, bu
Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği halde
mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için
mükelleflerce bu Kanun'da öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması
koşuluyla bu alacaklar da bu madde hükmünden yararlanabilir.
- Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen
borçluların belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış
davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
1.3.Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan
Alacaklara İlişkin Düzenlemeler
a) Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla ilk derece mahkemesi nezdinde
dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re’sen ve
idarece yapılmış vergi tarhiyatlarında; vergilerin %50’si ile bu tutara ilişkin
hesaplanacak gecikme faiz ve zamları yerine Kanun’un yayımlandığı tarihe kadar
Yİ-ÜFE’ye göre hesaplanacak tutarın Kanun’da belirtilen süre ve şekilde
ödenmesi halinde, vergilerin %50’si ile buna bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme
zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme
zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
b) Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla itiraz/istinaf veya temyiz
süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar
düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan
ikmalen, re’sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatlarında; ödenecek alacak
asılların tespitinde kanunun yayımlandığı tarih itibariyle
tarhiyatın/tahakkukun bulunduğu en son safhadaki tutar esas alınacaktır.
Kanunun yayımlandığı tarihten önceki en son kararın durumuna bağlı olarak
yararlanılabilecek imkanlar aşağıdaki şekildedir.
Karar |
Ödenecek
Tutar |
Tahsilinden
Vazgeçilen Tutar |
Terkine
ilişkin olması halinde |
-İlk
tarhiyatta/tahakkuka esas vergilerin %10'u, -Yİ-ÜFE'ye
göre hesaplanacak tutar |
-Vergi
aslının % 90'i -Faiz,
gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi
cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
Tasdik
veya tadilen tasdike ilişkin karar olması halinde |
-Tasdik
edilen vergilerin tamamı -Terkin
edilen vergilerin %10'u -Bunlara
ilişkin Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar |
-Terkin
edilen vergilerin kalan %10'u -Faiz,
gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi
cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
En son
kararın bozma kararı olma halinde |
-Vergilerin
%50'si -Yİ-ÜFE'ye
göre hesaplanacak tutar |
-Vergilerin
kalan %50'si - Faiz,
gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi
cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
En son
kararın kısmen onama kısmen bozma karar olması halinde (onanan kısım için) |
-Tasdik
edilen vergilerin tamamı -Terkin
edilen vergilerin %10'u -Bunlara
ilişkin Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar |
-Terkin
edilen vergilerin kalan %90'i -Faiz,
gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi
cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
En son
kararın kısmen onama kısmen bozma karar olması halinde (bozulan kısım için) |
·
Vergilerin %50'si ·
Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar |
·Vergilerin
kalan %50'si · Faiz,
gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi
cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
c) Kanun'un yayımlandığı tarih itibariyle sadece vergi cezalarına
ilişkin dava açılmış olması halinde;
- Asla bağlı cezaların, vergilerin Kanun’un
yayımlandığı 09.06.2021 tarihinden önce ödenmiş olması veya bu kanunda
belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla tamamının ve bunlara bağlı
gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecektir.
- Asla bağlı olmaksızın kesilen vergi cezalarında
işlemin safhasına göre tahsilinden vazgeçilecek tutarlar belirlenecektir;
Safha |
Ödenecek
Tutar |
Tahsilinden
Vazgeçilen Tutar |
İlk derece
mahkemesi nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş
olanlarda |
Cezanın
%25'i |
Cezanın
%75'i |
İtiraz/istinaf
veya temyiz safhasında olanlarda terkine ilişkin karar olması halinde |
Cezanın
%10'u |
Cezanın
%90'ı |
İtiraz/istinaf
veya temyiz safhasında olanlarda Tasdik veya Tadilen Tasdike ilişkin karar
olması halinde |
·Tasdik
edilen cezanın %50'si ·Terkin
edilen cezanın %10'u |
·Tasdik edilen
cezanın kalan %50'si ·Terkin
edilen cezanın kalan %90'ı |
En son
kararın bozma kararı olması halinde |
Cezanın
%25'i |
Cezanın
%75'i |
En son
kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde (onanan kısım için) |
·Tasdik
edilen cezanın %50'u |
·Tasdik edilen
cezanın kalan %50'i |
En son
kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde (bozulan kısım için) |
Cezanın
%25'i |
Cezanın
%75'i |
1.4.İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan İşlemlere
Yönelik Düzenlemeler
Kanun'un kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, Kanun'un yayımlandığı tarihten
önce başlanıldığı halde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir,
tarh ve tahakkuk işlemlerine bu Kanun'un matrah ve vergi artırımına ilişkin
hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasında
sonraki tarhiyatlarda aşağıdaki şekilde uygulama yapılacaktır.
Tarhiyatın
Nevi |
Ödenecek
Tutar |
Tahsilinden
Vazgeçilen Tutar |
Vergi
Aslına Bağlı Tarh Edilen Vergiler |
·Verginin
%50'si · Kanunun
yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar ·Kanunun yayımlandığı
tarihten sonra ihbarnamenin tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin
bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamı |
·Vergi
aslının kalan %50'si ·Vergi
aslına bağlı cezaların tamamı ·Kanunun
yayımlandığı tarihe kadar uygulanan gecikme faizi yerine bu Kanunun yayımı
tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları |
Vergi
Aslına Bağlı Olmayan Cezalar |
Cezanın
%25'i, |
Cezanın
%75'i |
İştirak
Nedeniyle Kesilecek Vergi Ziyaı Cezaları |
Cezanın
%25'i, |
Cezanın
%75'i |
Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların belirtilen şartların
yanı sıra dava açmamaları şarttır.
Kanun’un yayımlandığı tarih itibarıyla, tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerine
göre uzlaşma talebinde bulunulmuş, ancak uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma
sağlanamamış olmakla birlikte vergi ve ceza ihbarnameleri mükellefe tebliğ
edilmemiş alacaklar için de bu madde hükmü uygulanacaktır.
Açıklanan düzenleme hükmünden yararlananların, ayrıca
uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve vergi cezalarında indirim, 4458 sayılı
Gümrük Kanunu’nun uzlaşma ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu’nun peşin ödeme
indirimi hükümlerinden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
2.Matrah ve Vergi Artırımı
Kanun’un 5.
maddesinde, bazı vergilerle ilgili 2016 ve sonraki yıllara ilişkin
matrahların veya vergilerin belirli oranlarda artırılması halinde, artırımda
bulunulan dönemler için vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı
belirtilmektedir.
2.1.Gelir ve Kurumlar Vergisi
Yapılan düzenleme çerçevesinde, bilanço esasına göre defter tutan gelir
vergisi mükellefleri ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2016, 2017, 2018, 2019
ve 2020 yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir vergisi ve kurumlar
vergisi beyannamesine esas alınan matrahlarını aşağıda belirtilen oranlardan az
olmamak üzere artırabilecekleri belirtilmektedir.
Dönem |
Matrah
Artışı Oranı (%) |
Asgari Matrah Artışı Tutarı (TL) |
Artırılan
Matrah Üzerinden Hesaplanacak Vergi Oranı (%) (*) | ||
İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Gelir
Vergisi Mükellefleri |
Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Gelir Vergisi
Mükellefleri |
Kurumlar Vergisi Mükellefleri | |||
2016 |
35 |
31.900 |
47.000 |
94.000 |
20 |
2017 |
30 |
33.200 |
49.800 |
99.600 |
20 |
2018 |
25 |
35.250 |
52.900 |
105.800 |
20 |
2019 |
20 |
37.500 |
56.200 |
112.400 |
20 |
2020 |
15 |
42.500 |
63.700 |
127.500 |
20 |
(*)Matrah
artırımında bulunulan yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş
olan mükelleflerin, bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini
süresinde ödemeleri ve bu vergi türleri için kesinleşmiş veya ihtilaflı borcu
bulunmamaları durumunda, artırılan matrah üzerinden %20 yerine %15 oranıyla
vergi hesaplanacaktır.
Matrah
artırımında bulunulan yıllara ait mali zararların % 50’sinin, 2021 ve takip
eden yıllara ait karlardan mahsup edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Daha önce stopaj
yoluyla ödenen vergiler, artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergilerden
mahsup edilemeyecektir.
İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst
dönemde faaliyette bulunan mükellefler hakkında ilgili yıllar için belirlenen
asgari matrahlar, faaliyette bulundukları ay sayısı (ay kesirleri tam ay
olarak) dikkate alınarak hesaplanacaktır.
İstisna ve indirimler nedeniyle gelecek yıllarda
matrahtan indirim konusu yapılabilecek tutarlar ile geçmiş yıl zararlarının,
artırılan matrahlardan indirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
2.2.Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajı
Kanun uyarınca mükelleflerin, stopaja tabi aşağıdaki
ödemelere ilişkin matrahlarını belirli oranlarda artırmaları durumunda, ilgili
dönemlere ilişkin vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.
İlgili düzenleme kapsamındaki ödemeler aşağıdaki
şekildedir:
- Gelir Vergisi Kanunu’nun 94. maddesi hükümleri
çerçevesinde ücret ödemeleri, serbest meslek ödemeleri, yıllara yaygın inşaat
işlerine ilişkin hakediş ödemeleri, gayrimenkul sermaye iradı ödemeleri,
çiftçilere yapılan çeşitli ödemeler, esnaf muaflığından yararlananlara
yapılan ödemeler,
- Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 15. maddesi hükümleri
çerçevesinde yıllara yaygın inşaat işlerine ilişkin hakediş ödemeleri,
kooperatifler yapılan kira ödemeleri,
- Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 30. maddesi hükümleri
çerçevesinde, yıllara yaygın inşaat işlerine ilişkin hakediş
ödemeleri.
Kapsam dahilindeki ödemelerde matrahların aşağıdaki oranlarda
artırılması öngörülmektedir.
Dönem |
Ücret, Serbest Meslek ve Gayrimenkul Sermaye
İratlarında Artış Oranı (%) |
Yıllara Yaygın İnşaat İşleri Hakediş Ödemelerinde
Artış Oranı (%) |
2016 |
6 |
1 |
2017 |
5 |
1 |
2018 |
4 |
1 |
2019 |
3 |
1 |
2020 |
2 |
1 |
Yukarıda açıklanan
stopaja tabi ödemeler üzerinden matrah artırımında bulunmak isteyen
mükelleflerin yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde,
faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için (ay kesirleri tam ay olarak
dikkate alınmak suretiyle) uygulama yapılacaktır.
Gelir ve kurumlar
vergisi stopajı matrahı artırımından yararlanmak için, gelir veya kurumlar
vergisi matrahı artırımında bulunulması gerekmemektedir.
Matrah artırıma esas ücret tutarı ile ödenen gelir
vergisi tutarının, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider
olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Stopaj artırımından yararlanılarak hesaplanan gelir
vergisinde herhangi bir istisna veya indirim uygulanması mümkün
bulunmamaktadır.
2.3.Katma Değer Vergisi
Mükelleflerin,
beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı
üzerinden aşağıdaki belirtilen oranlardan az olmamak üzere belirlenecek katma
değer vergisini, vergi artırımı olarak beyan etmeleri halinde, ilgili dönemler
için katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacaktır.
Dönem |
Artış Oranı (%) |
2016 |
3 |
2017 |
3 |
2018 |
2,5 |
2019 |
2 |
2020 |
2 |
Verilmesi gereken
KDV beyannamelerinden en az 3 döneme ait beyannamenin verilmiş olması halinde,
verilmiş olan beyannamelerin ortalaması bir yıla uygulanarak, artırıma esas
matrah tutarı belirlenecektir.
Hiç beyanname
verilmemiş ya da bir veya iki dönem beyanname verilmiş ise, gelir veya kurumlar
vergisi matrah artırımında bulunulması şartıyla arttırılan matrah üzerinden %
18 oranında KDV artırımında bulunulacaktır. Ancak, adi ortaklık, kollektif ve
adi komandit ortaklıklarda, ortakların tamamının gelir ve kurumlar vergisi
matrah artırımında bulunması şarttır.
Mükellefin,
ilgili takvim yılındaki teslim ve hizmet tutarının tamamının istisna
kapsamındaki teslimlerden oluşması nedeniyle, hesaplanan katma değer vergisi
bulunmaması ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması
halinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah artırımında
bulunulması şartıyla arttırılan matrah üzerinden % 18 oranında KDV artırımında
bulunulacaktır.
İlgili düzenleme
kapsamında ödenen KDV’nin, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde
gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. Ayrıca, ilgili tutarların
ödenecek KDV’den indirilmesi veya iadeye konu edilmesi de söz konusu
değildir.
Mükelleflerin,
artırıma esas alınan yılın vergilendirme dönemlerinin tamamı için artırımda
bulunmaları zorunludur.
Artırım talebinde
bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin
olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki döneme devreden KDV
yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden
veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili
inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Sonraki döneme devreden KDV yönünden
yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat
önerilemez.
2.4.Matrah ve Vergi Artırımına İlişkin Diğer
Düzenlemeler
Yukarıda özetlenen matrah ve vergi artırımlarının 31
Ağustos 2021 tarihine kadar yapılması gerekmektedir.
Matrah ve vergi artırımında bulunulması, Vergi Usul
Kanunu’nun defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerinin
uygulanmasına engel teşkil etmemektedir.
Matrah veya vergi artırımında bulunulması, Kanun’un
yayımlanmasından önce başlanmış olan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerine
engel teşkil etmemektedir. Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında
başlanan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin 02.08.2021 tarihine kadar
sonuçlandırılamaması halinde, bu işlemlere devam edilmeyecektir. Bu süre
içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi
uzlaşma talepleri dikkate alınmayacaktır.
İnceleme veya takdir sonucu tarhiyata konu matrah veya matrah farkı
tespit edilmesi halinde, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının
vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş
olması şartıyla inceleme ve takdir sonucu bulunan fark, matrah ve vergi
artırımına ilişkin hükümlerle birlikte değerlendirilecektir.
Matrah veya vergi artırımı dolayısıyla mükelleflerce
verilecek beyannameler (gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV, muhtasar ile
diğer beyannameler) için damga vergisi alınmayacaktır.
Matrah veya vergi artırımı sonucunda tahakkuk eden
vergilerin tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi
hâlinde, bu vergilerden %10 indirim yapılacak ve katsayı uygulanmayacaktır.
3.İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi
Kanun uyarınca,
- 31.12.2020 itibarıyla kayıtlarda gözükmekle
birlikte, işletmede bulunmayan kasa mevcudunun,
- 31.12.2020 itibarıyla kayıtlarda gözükmekle
birlikte, işletmede bulunmayan ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili
diğer işlemlerin,
ilgili tutarlar üzerinden %3 vergi ödenmek suretiyle
düzeltilmesi mümkün bulunmaktadır.
Belirtilen madde
kapsamında ödenen vergiler, gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyeceği
gibi, vergi matrahının tespitinde gider olarak da kabul edilmeyecektir.
Diğer taraftan,
işletmede mevcut olmadığı halde kayıtlarda yer alan malların, fatura
düzenlenmek ve her türlü vergisel yükümlülüğün yerine getirilmesi suretiyle
kayıtlardan çıkarılması olanaklıdır.
Düzenlenecek
faturalarda aynı neviden emtialara ilişkin cari yıl kayıtlarına göre tespit
edilen gayrisafi kâr oranı, makine, teçhizat ve demirbaşlar bakımından
kendilerince veya bağlı oldukları meslek kuruluşunca tespit edilecek rayiç
bedeller dikkate alınacaktır.
Ayrıca, işletmede
mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine, teçhizat ve
demirbaşların; mükelleflerce veya mesleki kuruluşlarca tespit edilen rayiç
bedel üzerinden kayda alınması mümkün bulunmaktadır. Kayda alınan kıymetler
için özel karşılık hesabı açılır. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara
dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin bir unsuru
sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve demirbaşlar envantere
kaydedilir ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur.
Söz konusu
düzeltme işlemi sırasında, kayda alınacak makine, teçhizat, demirbaş ve
emtiaların bedeli üzerinden tabi olduğu oranların yarısı esas alınarak katma
değer vergisi hesaplanır ve ayrı bir beyanname ile sorumlu sıfatıyla beyan edilerek,
beyanname verme süresi içinde ödenir. Makine, teçhizat ve demirbaşlar üzerinden
ödenen bu vergi, hesaplanan katma değer vergisinden indirilemez.
4.Düzenlemelere İlişkin Ortak Hükümler
4.1.Kanun Kapsamında Yapılacak Ödemeler
Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya
taksitler halinde ödenebilecektir.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme
süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i
alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak
tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilecektir. Yapılandırılan alacağın sadece
fer’i alacaktan oluşması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim
oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılacaktır.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme
süresi içinde ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer’i alacaklar yerine
Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50
indirim yapılacaktır. Yapılandırılan alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret
olması halinde fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutardan %25 indirim yapılır.
Diğer taraftan, çeşitli kamu kurumları tarafından
kesilen idari para cezalarının Kanun kapsamında yapılandırılması durumunda, ilk
taksit ödeme süresi içerisinde ödenen cezalar üzerinden %25, ilk iki taksit
ödeme süresi içerisinde ödenen cezalar üzerinden %12,5 indirim yapılmaktadır.
Kanun çerçevesinde hesaplanan tutarların taksitle ödenmesi
de mümkün olup, mükellefler başvuru sırasında aşağıdaki tabloda belirtilen
taksit seçeneklerinden birini tercih edebileceklerdir. Taksitli ödemeler ikişer
aylık dönemler halinde yapılacak olup, tabloda belirtilen katsayılar dikkate
alınmak suretiyle vade farkı uygulanacaktır. Kanun hükümlerinden yararlanmak
üzere başvura bulunanlara, tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı
verilecektir.
Taksit
Sayısı |
Ödeme
Süresi (Ay) |
Uygulanacak
Katsayı |
6 |
12 |
1,09 |
9 |
18 |
1,135 |
12 |
24 |
1,18 |
18 |
36 |
1,27 |
4.2.Başvuru
Kanun'un ilgili maddelerindeki başvuru süresine
ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla kanun hükmünden yararlanmak isteyenlerin
31.08.2021 tarihine kadar ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
5.Amortismana tabi iktisadi kıymetlerde yeniden
değerleme
Vergi Usul
Kanunu’nun geçici 31. maddesinde yapılan değişiklik çerçevesinde, ilgili
düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarih itibarıyla mükelleflerin aktiflerine
kayıtlı bulunan taşınmazlar ile amortismana tabi diğer iktisadi kıymetler
(sat-kirala-geri al işlemine veya kira sertifikası ihracına konu edilen
taşınmaz ve iktisadi kıymetler hariç) 31/12/2021 tarihine kadar
yeniden değerlemeye tabi tutulabilecektir.
Yapılan yeniden
değerleme sonrası pasifte özel bir fon hesabında gösterilen değer artışı tutarı
üzerinden %2 oranında hesaplanan vergi, yeniden değerleme işleminin yapıldığı
tarihi izleyen ayın sonuna kadar bir beyanname ile gelir veya kurumlar vergisi
yönünden bağlı olunan vergi dairesine beyan edilecektir. İlk taksiti beyanname
verme süresi içinde, izleyen taksitler beyanname verme süresini takip eden
ikinci ve dördüncü ayda olmak üzere üç eşit taksitte ödenecektir.
6.Kanunun Yürürlüğü
7326 Sayılı
Kanun’un yukarıda özetlenen maddeleri, Kanun’un yayım tarihi olan 09.06.2021’de
yürürlüğe girmiştir.
Bültenimizde yer alan konularla ilgili sorularınız
için lütfen bizimle temasa geçiniz.
Saygılarımızla,