Özet: "Vergi Affı'' ve ''Vergi Yapılandırması'' olarak bilinen 7143 sayılı Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun 18 Mayıs 2018 tarihli ve 30425 Sayılı Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
Açıklamalar:
Söz konusu Kanun ile;
- Kesinleşmiş alacakların,
- Kesinleşmemiş veya dava safhasında bulunan alacakların,
- İnceleme ve tarhiyat safhasında bulunan işlemlerin,
yapılandırılmasına ilişkin düzenlemeler yapılmaktadır.
Bununla birlikte Kanun'da ayrıca;
- Matrah ve vergi artırımı,
- İşletme kayıtlarının düzeltilmesi,
- Bazı varlıkların milli ekonomiye kazandırılmasına (varlık barışı)
ilişkin düzenlemeler de yer almaktadır.
Vergi Usul Kanunu kapsamına giren alacakların yapılandırılması, matrah ve vergi artırımı ile işletme kayıtlarının düzeltilmesine yönelik düzenlemeler bültenimizin konusunu oluşturmaktadır. Gümrük idaresi ve SGK'ya olan borçların yapılandırılmasıyla ilgili ayrı bültenlerimiz paylaşılacaktır.
1.Alacakların Yapılandırılması
7143 Sayılı Kanun kapsamında yapılandırmaya konu alacaklar aşağıdaki şekildedir:
- Vergiler (VUK kapsamına giren vergi, resim harçlar) ve vergi cezaları,
- Gümrük vergileri ve idari para cezaları,
- Sigorta primleri,
- Topluluk sigortası primleri,
- Emeklilik keseneği ve kurum karşılığı,
- İşsizlik sigortası primi,
- Sosyal güvenlik destek primi,
- Çeşitli idari para cezaları,
- Yukarıda belirtilen alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi, cezai faiz, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar,
1.1.VUK Kapsamındaki Alacakların Yapılandırılması
Vergi Usul Kanunu kapsamına giren aşağıdaki alacak ve fer'ileri yapılandırmaya konu edilebilmektedir.
- 31.03.2018 tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergiler ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları (31.03.2018 tarihinden sonra ödenmesi gereken gelir vergisi taksitleri ile gelir veya kurumlar vergisine mahsuben 2018 yılında ödenmesi gereken geçici vergiler hariç),
- 2018 yılına ilişkin olarak 31.03.2018 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları (2018 yılı için tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi ikinci taksiti hariç),
- 31.03.2018 tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları
1.2.Kesinleşmiş Alacaklara İlişkin Düzenlemeler
Kanun'un yayımlandığı 18.05.2018 tarihi itibariyle (bu tarih dahil) vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan;
- Vergilerin ödenmemiş kısmının tamamının,
- Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50'sinin,
hesaplanacak gecikme faiz ve zamları yerine Kanun'un yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutarı ile birlikte Kanun'da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde,
- Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının,
- Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50'sinin,
ve bunlara bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme faizlerinin tamamının tahsilinden vazgeçilmektedir.
Kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasıyla ilgili özet tablo aşağıdaki şekildedir:
Alacağın Türü | Ödenecek Tutarlar | Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar |
Vergi asılları | • Vergi asıllarının tamamı | • Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların / idari para cezalarının tamamı |
Alacak aslına bağlı olmayan cezalar | Alacak aslına bağlı olmayan cezaların %50'si | • Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan %50'si |
İştirak nedeniyle kesilen vergi cezaları | • İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının %50'si | • İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan %50'si |
Fer'i alacaklar | • Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar | • Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer'i alacakların tamamı |
Yukarıda belirtilen hususlara ilave olarak;
- Bu Kanun'un kapsadığı dönemlere ilişkin olup, bu Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce bu Kanun'da öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da bu madde hükmünden yararlanabilir.
- Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
1.3.Kesinleşmemiş veya Dava Safhasında Bulunan Alacaklara İlişkin Düzenlemeler
a) Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla ilk derece mahkemesi nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olan ikmalen, re'sen ve idarece yapılmış vergi tarhiyatlarında;
Vergilerin %50'si ile bu tutara ilişkin hesaplanacak gecikme faiz ve zamları yerine Kanun'un yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutarın Kanun'da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde, vergilerin %50'si ile buna bağlı faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve asla bağlı olarak kesilen vergi cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamının tahsilinden vazgeçilecektir.
b) Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla itiraz/istinaf veya temyiz süreleri geçmemiş ya da itiraz veya temyiz yoluna başvurulmuş ya da karar düzeltme talep süresi geçmemiş veya karar düzeltme yoluna başvurulmuş olan ikmalen, re'sen veya idarece yapılmış vergi tarhiyatlarında;
Ödenecek alacak asılların tespitinde kanunun yayımlandığı tarih itibariyle tarhiyatın/tahakkukun bulunduğu en son safhadaki tutar esas alınacaktır. Kanunun yayımlandığı tarihten önceki en son kararın;
Karar | Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilen Tutar |
Terkine ilişkin olması halinde | -İlk tarhiyatta/tahakkuka esas vergilerin %20'si, -Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar | -Vergi aslının % 80'i -Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
Tasdik veya tadilen tasdike ilişkin karar olması halinde | -Tasdik edilen vergilerin tamamı -Terkin edilen vergilerin %20'si -Bunlara ilişkin Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar | -Terkin edilen vergilerin kalan %80'i -Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
En son kararın bozma kararı olma halinde | -Vergilerin %50'si -Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar | -Vergilerin kalan %50'si - Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
En son kararın kısmen onama kısmen bozma karar olması halinde (onanan kısım için) | -Tasdik edilen vergilerin tamamı -Terkin edilen vergilerin %20'si -Bunlara ilişkin Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar | -Terkin edilen vergilerin kalan %80'i -Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
En son kararın kısmen onama kısmen bozma karar olması halinde (bozulan kısım için) | · Vergilerin %50'si · Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar | ·Vergilerin kalan %50'si · Faiz, gecikme faizi, gecikme zammı ve alacak aslına bağlı olarak kesilen vergi cezaları/idari para cezaları ile bu cezalara bağlı gecikme zamlarının tamamı |
c) Kanun'un yayımlandığı tarih itibariyle sadece vergi cezalarına ilişkin dava açılmış olması halinde;
- Asla bağlı cezaların, vergilerin Kanun'un yayımlandığı 18.05.2018 tarihinden önce ödenmiş olması veya bu kanunda belirtilen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla tamamının ve bunlara bağlı gecikme zamlarının tahsilinden vazgeçilecektir.
- Asla bağlı olmaksızın kesilen vergi cezalarında işlemin safhasına göre tahsilinden vazgeçilecek tutarlar belirlenecektir;
Safha | Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilen Tutar |
İlk derece mahkemesi nezdinde dava açılmış ya da dava açma süresi henüz geçmemiş olanlarda | Cezanın %25'i | Cezanın %75'i |
İtiraz/istinaf veya temyiz safhasında olanlarda terkine ilişkin karar olması halinde | Cezanın %10'u | Cezanın %90'ı |
İtiraz/istinaf veya temyiz safhasında olanlarda Tasdik veya Tadilen Tasdike ilişkin karar olması halinde | ·Tasdik edilen cezanın %50'si ·Terkin edilen cezanın %10'u | ·Tasdik edilen cezanın kalan %50'si ·Terkin edilen cezanın kalan %90'ı |
En son kararın bozma kararı olması halinde | Cezanın %25'i | Cezanın %75'i |
En son kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde (onanan kısım için) | ·Tasdik edilen cezanın %50'u | ·Tasdik edilen cezanın kalan %50'i |
En son kararın kısmen onama kısmen bozma kararı olması halinde (bozulan kısım için) | Cezanın %25'i | Cezanın %75'i |
d) Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla; uzlaşma hükümlerinden yararlanılmak üzere başvuruda bulunulmuş, uzlaşma günü verilmemiş veya uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış ancak, dava açma süresi geçmemiş alacaklar da bu başlık (2 no'lu) altında yer alan düzenlemelerden yararlanabilecektir.
e) Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
f) Yıllık gelir veya kurumlar vergileri, stopaj gelir/kurumlar vergisi, katma değer vergisi ve özel tüketim vergisi için yukarıda açıklanan (1 ve 2 no'lu) düzenleme hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunanların, taksit ödeme süresince bu vergi türleri ile ilgili verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden vergileri çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibariyle bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödememeleri halinde, yapılandırılan borçlarına ilişkin kalan taksitlerini ödeme hakları kaybedilmektedir.
1.4.İnceleme ve Tarhiyat Safhasında Bulunan İşlemlere Yönelik Düzenlemeler
Kanun'un kapsadığı dönemlere ilişkin olarak, Kanun'un yayımlandığı tarihten önce başlanıldığı halde, tamamlanamamış olan vergi incelemeleri ile takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine bu Kanun'un matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümleri saklı kalmak kaydıyla devam edilecektir. Bu işlemlerin tamamlanmasında sonraki tarhiyatlarda aşağıdaki şekilde uygulama yapılacaktır.
Tarhiyatın Nevi | Ödenecek Tutar | Tahsilinden Vazgeçilen Tutar |
Vergi Aslına Bağlı Tarh Edilen Vergiler | ·Verginin %50'si · Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutar ·Kanunun yayımlandığı tarihten sonra ihbarnamenin tebliği üzerine belirlenen dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizinin tamamı | ·Vergi aslının kalan %50'si ·Vergi aslına bağlı cezaların tamamı ·Kanunun yayımlandığı tarihe kadar uygulanan gecikme faizi yerine bu Kanunun yayımı tarihine kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları |
Vergi Aslına Bağlı Olmayan Cezalar | Cezanın %25'i, | Cezanın %75'i |
İştirak Nedeniyle Kesilecek Vergi Ziyaı Cezaları | Cezanın %25'i, | Cezanın %75'i |
Bu madde hükmünden yararlanmak isteyen borçluların belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları şarttır.
Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla, tarhiyat öncesi uzlaşma hükümlerine göre uzlaşma talebinde bulunulmuş, ancak uzlaşma günü gelmemiş ya da uzlaşma sağlanamamış olmakla birlikte vergi ve ceza ihbarnameleri mükellefe tebliğ edilmemiş alacaklar için de bu madde hükmü uygulanacaktır.
Açıklanan düzenleme hükmünden yararlananların, ayrıca uzlaşma, tarhiyat öncesi uzlaşma ve vergi cezalarında indirim, 4458 sayılı Gümrük Kanunu'nun uzlaşma ve 5326 sayılı Kabahatler Kanunu'nun peşin ödeme indirimi hükümlerinden yararlanmaları mümkün bulunmamaktadır.
2.Matrah ve Vergi Artırımı
Kanun'un 5. maddesinde, bazı vergilerle ilgili 2013 ve sonraki yıllara ilişkin matrahların veya vergilerin belirli oranlarda artırılması halinde, artırımda bulunulan dönemler için vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmayacağı belirtilmektedir.
2.1.Gelir ve Kurumlar Vergisi
Yapılan düzenleme çerçevesinde, bilanço esasına göre defter tutan gelir vergisi mükellefleri ve kurumlar vergisi mükelleflerinin 2013, 2014, 2015, 2016 ve 2017 yıllarına ilişkin olarak verdikleri yıllık gelir vergisi ve kurumlar vergisi beyannamesine esas alınan matrahlarını aşağıda belirtilen oranlardan az olmamak üzere artırabilecekleri belirtilmektedir.
Dönem | Matrah Artışı Oranı (%) | Asgari Matrah Artışı Tutarı (TL) | | | Artırılan Matrah Üzerinden Hesaplanacak Vergi Oranı (%) (*) |
| | İşletme Hesabı Esasına Göre Defter Tutan Gelir Vergisi Mükellefleri | Bilanço Esasına Göre Defter Tutan Gelir Vergisi Mükellefleri | Kurumlar Vergisi Mükellefleri | |
2013 | 35 | 12.279 | 18.095 | 36.190 | 20 |
2014 | 30 | 12.783 | 19.155 | 38.323 | 20 |
2015 | 25 | 13.558 | 20.344 | 40.701 | 20 |
2016 | 20 | 14.424 | 21.636 | 43.260 | 20 |
2017 | 15 | 16.350 | 24.525 | 49.037 | 20 |
(*)Matrah artırımında bulunulan yıla ait yıllık beyannamelerini kanuni sürelerinde vermiş olan mükelleflerin, bu beyannameler üzerinden tahakkuk eden vergilerini süresinde ödemeleri ve bu vergi türleri için kesinleşmiş veya ihtilaflı borcu bulunmamaları durumunda, artırılan matrah üzerinden %20 yerine %15 oranıyla vergi hesaplanacaktır.
Matrah artırımında bulunulan yıllara ait mali zararların % 50'sinin, 2018 ve takip eden yıllara ait karlardan mahsup edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Daha önce stopaj yoluyla ödenen vergiler, artırılan matrahlar üzerinden hesaplanan vergilerden mahsup edilemeyecektir.
İşe başlama ve işi bırakma gibi nedenlerle kıst dönemde faaliyette bulunan mükellefler hakkında ilgili yıllar için belirlenen asgari matrahlar, faaliyette bulundukları ay sayısı (ay kesirleri tam ay olarak) dikkate alınarak hesaplanacaktır.
İstisna ve indirimler nedeniyle gelecek yıllarda matrahtan indirim konusu yapılabilecek tutarlar ile geçmiş yıl zararlarının, artırılan matrahlardan indirilmesi mümkün bulunmamaktadır.
2.2.Gelir ve Kurumlar Vergisi Stopajı
Kanun uyarınca mükelleflerin, stopaja tabi aşağıdaki ödemelere ilişkin matrahlarını belirli oranlarda artırmaları durumunda, ilgili dönemlere ilişkin vergi incelemesi ve tarhiyat yapılmayacaktır.
İlgili düzenleme kapsamındaki ödemeler aşağıdaki şekildedir:
- Gelir Vergisi Kanunu'nun 94. maddesi hükümleri çerçevesinde ücret ödemeleri, serbest meslek ödemeleri, yıllara yaygın inşaat işlerine ilişkin hakediş ödemeleri, gayrimenkul sermaye iradı ödemeleri, çiftçilere yapılan çeşitli ödemeler, esnaf muaflığından yararlananlara yapılan ödemeler,
- Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 15. maddesi hükümleri çerçevesinde yıllara yaygın inşaat işlerine ilişkin hakediş ödemeleri, kooperatifler yapılan kira ödemeleri,
- Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 30. maddesi hükümleri çerçevesinde, yıllara yaygın inşaat işlerine ilişkin hakediş ödemeleri.
Kapsam dahilindeki ödemelerde matrahların aşağıdaki oranlarda artırılması öngörülmektedir.
Dönem | Ücret, Serbest Meslek ve Gayrimenkul Sermaye İratlarında Artış Oranı (%) | Yıllara Yaygın İnşaat İşleri Hakediş Ödemelerinde Artış Oranı (%) |
2013 | 6 | 1 |
2014 | 5 | 1 |
2015 | 4 | 1 |
2016 | 3 | 1 |
2017 | 2 | 1 |
Yukarıda açıklanan stopaja tabi ödemeler üzerinden matrah artırımında bulunmak isteyen mükelleflerin yıl içinde işe başlamaları ya da işi bırakmaları halinde, faaliyette bulunulan vergilendirme dönemleri için (ay kesirleri tam ay olarak dikkate alınmak suretiyle) uygulama yapılacaktır.
Gelir ve kurumlar vergisi stopajı matrahı artırımından yararlanmak için, gelir veya kurumlar vergisi matrahı artırımında bulunulması gerekmemektedir.
Matrah artırıma esas ücret tutarı ile ödenen gelir vergisi tutarının, gelir veya kurumlar vergisi matrahlarının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır.
Stopaj artırımından yararlanılarak hesaplanan gelir vergisinde herhangi bir istisna veya indirim uygulanması mümkün bulunmamaktadır.
2.3.Katma Değer Vergisi
Mükelleflerin, beyannamelerde yer alan hesaplanan katma değer vergisinin yıllık toplamı üzerinden aşağıdaki belirtilen oranlardan az olmamak üzere belirlenecek katma değer vergisini, vergi artırımı olarak beyan etmeleri halinde, ilgili dönemler için katma değer vergisi incelemesi ve tarhiyatı yapılamayacaktır.
Dönem | Artış Oranı (%) |
2013 | 3,5 |
2014 | 3 |
2015 | 2,5 |
2016 | 2 |
2017 | 1,5 |
Verilmesi gereken KDV beyannamelerinden en az 3 döneme ait beyannamenin verilmiş olması halinde, verilmiş olan beyannamelerin ortalaması bir yıla uygulanarak, arttırıma esas matrah tutarı belirlenecektir.
Hiç beyanname verilmemiş ya da bir veya iki dönem beyanname verilmiş ise, gelir veya kurumlar vergisi matrah arttırımında bulunulması şartıyla arttırılan matrah üzerinden % 18 oranında KDV arttrırımında bulunulacaktır. Ancak, adi ortaklık, kollektif ve adi komandit ortaklıklarda, ortakların tamamının gelir ve kurumlar vergisi matrah arttrımında bulunması şarttır.
Mükellefin, ilgili takvim yılındaki teslim ve hizmet tutarının tamamının istisna kapsamındaki teslimlerden oluşması nedeniyle, hesaplanan katma değer vergisi bulunmaması ile tecil-terkin uygulaması kapsamındaki teslimlerden oluşması halinde, ilgili yıl için gelir veya kurumlar vergisi matrah arttırımında bulunulması şartıyla arttırılan matrah üzerinden % 18 oranında KDV arttrırımında bulunulacaktır.
İlgili düzenleme kapsamında ödenen KDV'nin, gelir veya kurumlar vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınması mümkün bulunmamaktadır. Ayrıca, ilgili tutarların ödenecek KDV'den indirilmesi veya iadeye konu edilmesi de söz konusu değildir.
Mükelleflerin, artırıma esas alınan yılın vergilendirme dönemlerinin tamamı için artırımda bulunmaları zorunludur.
Artırım talebinde bulunulan yılları izleyen dönemlerde yapılacak vergi incelemelerine ilişkin olarak artırım talebinde bulunulan dönemler için, sonraki döneme devreden KDV yönünden ve artırım talebinde bulunulan dönemler için ihraç kaydıyla teslimlerden veya iade hakkı doğuran işlemlerden doğan terkin ve iade işlemleri ile ilgili inceleme ve tarhiyat hakkı saklıdır. Sonraki döneme devreden KDV yönünden yapılan incelemelerde artırım talebinde bulunulan dönemler için tarhiyat önerilemez.
2.4.Matrah ve Vergi Artırımına İlişkin Diğer Düzenlemeler
Yukarıda özetlenen matrah ve vergi artırımlarının, 7143 Sayılı Kanun'un yayımlandığı tarihi izleyen üçüncü ayın sonuna kadar (31 Ağustos 2018) yapılması gerekmektedir.
Matrah ve vergi artırımında bulunulması, Vergi Usul Kanunu'nun defter ve belgelerin muhafaza ve ibrazına ilişkin hükümlerinin uygulanmasına engel teşkil etmemektedir.
Matrah veya vergi artırımında bulunulması, Kanun'un yayımlanmasından önce başlanmış olan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerine engel teşkil etmemektedir. Ancak, artırımda bulunan mükellefler hakkında başlanan vergi incelemeleri ve takdir işlemlerinin, kanunun yayım tarihini izleyen ayın başından itibaren iki ay içerisinde sonuçlandırılamaması halinde, bu işlemlere devam edilmeyecektir. Bu süre içerisinde sonuçlandırılan vergi incelemeleri ile ilgili tarhiyat öncesi uzlaşma talepleri dikkate alınmayacaktır.
İnceleme veya takdir sonucu tarhiyata konu matrah veya matrah farkı tespit edilmesi halinde, inceleme raporları ile takdir komisyonu kararlarının vergi dairesi kayıtlarına intikal ettiği tarihten önce artırımda bulunulmuş olması şartıyla inceleme ve takdir sonucu bulunan fark, matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümlerle birlikte değerlendirilecektir.
Matrah veya vergi artırımı dolayısıyla mükelleflerce verilecek beyannameler (gelir vergisi, kurumlar vergisi, KDV, muhtasar ile diğer beyannameler) için damga vergisi alınmayacaktır.
3.İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi
Kanun uyarınca,
- 31.12.2017 itibarıyla kayıtlarda gözükmekle birlikte, işletmede bulunmayan kasa mevcudunun,
- 31.12.2017 itibarıyla kayıtlarda gözükmekle birlikte, işletmede bulunmayan ortaklardan alacaklar ile bunlarla ilgili diğer işlemlerin,
ilgili tutarlar üzerinden %3 vergi ödenmek suretiyle düzeltilmesi mümkün bulunmaktadır.
Belirtilen madde kapsamında ödenen vergiler, gelir ve kurumlar vergisinden mahsup edilemeyeceği gibi, vergi matrahının tespitinde gider olarak da kabul edilmeyecektir.
Diğer taraftan, işletmede mevcut olmadığı halde kayıtlarda yer alan malların, fatura düzenlenmek ve her türlü vergisel yükümlülüğün yerine getirilmesi suretiyle kayıtlardan çıkarılması olanaklıdır. Eczaneler ise, kayıtlardan çıkarılan ilaçların maliyet bedeli üzerinden %4 oranında KDV hesaplayacaklardır.
Düzenlenecek faturalarda aynı neviden mallar için cari yıl kayıtlarına göre tespit edilen gayrisafi kar oranları, bunun tespit edilememesi halinde ise meslek odaları tarafından belirlenecek oranlar dikkate alınacaktır.
Ayrıca, işletmede mevcut olduğu halde kayıtlarda yer almayan mal, makine, teçhizat ve demirbaşların; mükelleflerce veya mesleki kuruluşlarca tespit edilen rayiç bedel üzerinden kayda alınması mümkün bulunmaktadır. Kayda alınan kıymetler için özel karşılık hesabı açılır. Emtia için ayrılan karşılık, ortaklara dağıtılması veya işletmenin tasfiye edilmesi halinde sermayenin bir unsuru sayılır ve vergilendirilmez. Makine, teçhizat ve demirbaşlar emvantere kaydedilir ve ayrılan karşılık birikmiş amortisman addolunur.
Söz konusu düzeltme işlemi sırasında, kayda alınacak iktisadi kıymetlerin genel oranda KDV'ye tabi olması halinde %10, indirimli oranda KDV'ye tabi olması halinde ise oranın yarısı esas alınarak KDV hesaplanacak ve ayrı bir beyannameyle sorumlu sıfatıyla beyan edilip ödenecektir.
4.Düzenlemelere İlişkin Ortak Hükümler
4.1.Kanun Kapsamında Yapılacak Ödemeler
Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya taksitler halinde ödenebilecektir.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer'i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90'ının tahsilinden vazgeçilecektir. Yapılandırılan alacağın sadece fer'i alacaktan oluşması halinde fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılacaktır.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme süresi içinde ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer'i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50 indirim yapılacaktır. Yapılandırılan alacağın sadece fer'i alacaktan ibaret olması halinde fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %25 indirim yapılır.
Diğer taraftan, Kanun'un 1/1-b maddesinde yer alan ve çeşitli kamu kurumları tarafından kesilen idari para cezalarının Kanun kapsamında yapılandırılması durumunda, ilk taksit ödeme süresi içerisinde ödenen cezalar üzerinden %25, ilk iki taksit ödeme süresi içerisinde ödenen cezalar üzerinden %12,5 indirim yapılmaktadır.
Kanun çerçevesinde hesaplanan tutarların taksitle ödenmesi de mümkün olup, mükellefler başvuru sırasında aşağıdaki tabloda belirtilen taksit seçeneklerinden birini tercih edebileceklerdir. Taksitli ödemeler ikişer aylık dönemler halinde yapılacak olup, tabloda belirtilen katsayılar dikkate alınmak suretiyle vade farkı uygulanacaktır. Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvura bulunanlara, tercih ettikleri taksit süresine uygun ödeme planı verilecektir.
Taksit Sayısı | Ödeme Süresi (Ay) | Uygulanacak Katsayı |
6 | 12 | 1,045 |
9 | 18 | 1,083 |
12 | 24 | 1,105 |
18 | 36 | 1,15 |
4.2.Başvuru
Kanun'un ilgili maddelerindeki başvuru süresine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla kanun hükmünden yararlanmak isteyenlerin Kanun'un yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonuna kadar (31.07.2018) ilgili idareye başvuruda bulunmaları gerekmektedir.
5.Eski Yapılandırma Kanunları Kapsamında Ödemeleri Devam Eden Borçlar
6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunların ilgili hükümlerine göre yapılandırılan ve anılan kanunlar kapsamında ödemeleri devam eden alacaklardan kalan taksitlerin tamamının, 7143 sayılı Kanun'a istinaden ilk taksit ödeme süresi içerisinde ödenmesi halinde, kalan taksit toplamı içinde yer alan Yİ-ÜFE tutarlarının %90'ının; iki taksit halinde ödenmesi halinde, kalan taksit toplamı içinde yer alan Yİ-ÜFE tutarlarının %50'sinin tahsilinden vazgeçilir. Bu takdirde, anılan kanunlar kapsamında ödenen taksitler için yapılandırma hükümleri geçerli sayılır ve herhangi bir katsayı düzeltmesi yapılmaz, ödenmemiş taksitlere ilişkin kalan katsayı tutarlarının tahsilinden vazgeçilir.
6552, 6736 ve 7020 sayılı Kanunların ilgili hükümlerine göre yapılandırılan ve ödemeleri devam eden alacaklardan, bir takvim yılında iki veya daha az taksiti süresinde ödememe veya eksik ödeme hakkının kullanılması nedeniyle 18.05.2018 itibarıyla ödenmeyen veya eksik ödenen taksit tutarlarının, son taksiti izleyen aydan ve ödeme süresi önce gelen taksitten başlamak üzere ikişer aylık dönemler (taksit ödemeleri aylık olan alacaklarda her ay) halinde, gecikilen her ay ve kesri için 6183 sayılı Kanun'a göre belirlenen gecikme zammı oranında hesaplanacak geç ödeme zammı ile birlikte ödenmesi şartıyla anılan kanunların hükümlerinden yararlanılır. Bu hüküm kapsamında ödeme süresi uzatılan taksitlerden birinin ödenmemesi veya eksik ödenmesi halinde anılan kanunların hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.
6.Kanunun Yürürlüğü
7143 Sayılı Kanun'un yukarıda özetlenen maddeleri, Kanun'un yayım tarihi olan 18.05.2018'de yürürlüğe girmiştir.
Bültenimizde yer alan konularla ilgili sorularınız için lütfen bizimle iletişime geçiniz.
Ek- Vergi ve Diğer Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun
Saygılarımızla,