Torba Kanun Teklifi ile Yapılması Öngörülen Vergisel
Düzenlemeler
Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında
Kanun Teklifi 24 Kasım 2023 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi'ne
sunulmuştur. Bu teklifle vergi kanunlarında yapılması öngörülen bazı değişiklikler
özetle aşağıda yer almaktadır.
Haciz Zaptının Elektronik Ortamda Düzenlenmesi
6183 sayılı AATUHK kapsamında haciz zaptının
elektronik ortamda düzenlenebileceği öngörülmektedir. Ayrıca, haciz zaptının
elektronik ortamda düzenlenmesine ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine
ve Maliye Bakanlığı yetkili kılınmaktadır.
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihi)
Konut Kredilerine Yönelik BSMV İstisnasının Bir
Konutla Sınırlandırılması
Üzerine kayıtlı konuta sahip olanlara, kooperatifler
aracılığıyla Toplu Konut İdaresi Başkanlığı ve bankalar tarafından açılan konut
kredileri ile Sermaye Piyasası Kanununun 57’nci maddesinde tanımlanan konut
finansmanı kapsamında kullandırılan krediler ve yapılan sigorta işlemleri
dolayısıyla lehe alınan paralar için uygulanan banka ve sigorta muameleleri
vergisi istisnasının kaldırılması öngörülmektedir.
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihi)
İçerik Paylaşımlarının Sosyal Ağ Sağlayıcısı Tanımına
Girmeyen Elektronik Ortamlardan Yapılmasından Elde Edilen Kazançların da Gelir
Vergisi İstisnası Kapsamına Alınması
Gerçek kişilerin; internet sayfası/sitelerinde veya
herhangi bir dijital platformda metin, görüntü, ses, video gibi içerikleri
paylaşması; internet ve benzeri elektronik ortamlar üzerinden eğitim, yemek
tarifi, ürün tanıtımı gibi videolar paylaşması veya yine bu ortamlar üzerinden
veri işleme ve geliştirme gibi içerikler paylaşmak suretiyle kazanç elde
edilmesinin de istisna kapsamına alınması öngörülmektedir
(Yürürlük: 1/1/2024 tarihinden itibaren elde edilen
kazançlara uygulanmak üzere).
Yurt Dışından Elde Edilen Kar Paylarında Gelir Ve
Kurumlar Vergisi İstisna Şartları Ve Oranında Değişiklik Yapılması
Gerçek kişilerce, kanunî ve iş merkezi Türkiye'de
bulunmayan anonim ve limited şirket niteliğindeki kurumların ödenmiş
sermayesinin en az %50'sine sahip olunması ve elde edilen kar payının elde
edildiği takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi
gereken tarihe kadar Türkiye'ye getirilmesi şartıyla, elde edilen kar
paylarının yarısı gelir vergisinden istisna edilmesi öngörülmektedir.
(Yürürlük: 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen
gelirler ve kazançlara uygulanmak üzere Kanunun yayımı tarihinde).
Türkiye'de bulunmayan anonim ve limited şirket
niteliğindeki yabancı kurumlara iştirak eden kurumlara, yurt dışı iştirakin
ödenmiş sermayesinin en az % 50'sine sahip olunması ve kazancın elde edildiği
hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi beyannamesinin verilmesi gereken tarihe
kadar Türkiye'ye transfer edilmiş olması şartıyla, 5520 sayılı Kanunun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen diğer şartlar
aranmaksızın iştirak kazancı istisnasının %50 oranında uygulanacağı
öngörülmektedir
(Yürürlük: 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen
gelirler ve kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde).
İhracatta Binde 5 Götürü Gider Uygulamasının
Kaldırılması
Mükelleflere sağlanan ihracat, yurt dışında inşaat,
onarma, montaj ve taşımacılık işleri ile ilgili olarak yapmış oldukları ve
belgesini temin edemedikleri giderlerine karşılık olmak üzere, anılan
faaliyetlerden sağlanan hasılatın binde beşini aşmamak şartıyla hesaplanan bu
giderlerini ticari kazancın tespitinde indirim konusu yapma imkanı (götürü
gider uygulaması)’nın kaldırılması öngörülmektedir.
(Yürürlük Tarihi: 1/1/2024 tarihinden itibaren elde
edilen kazançlara uygulanmak üzere)
Yurt Dışından Sağlanan Bazı Hizmet Kazançlarında
Uygulanan İndirimin Oranı Yüzde 80’e Çıkarılması
Gerçek kişi veya kurumlarca yurt dışına verilen
mimarlık, mühendislik, tasarım, yazılım, tıbbi raporlama, muhasebe kayıt tutma,
çağrı merkezi, ürün testi, sertifikasyon gibi bazı hizmetler ile yabancılara
verilen eğitim ve sağlık hizmetlerinden elde edilen kazançlara uygulanan
gelir/kurumlar vergisi indirim oranının, kazancın tamamının elde edildiği
takvim yılına ilişkin yıllık gelir vergisi beyannamesinin verilmesi gereken
tarihe kadar Türkiye'ye transfer edilmesi şartıyla %80 olarak uygulanacağı
öngörülmektedir.
(Yürürlük: 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen
gelirler ve kazançlara uygulanmak üzere Kanunun yayımı tarihinde)
Yıllara Sarî İnşaat İşlerinde Uygulanan Stopaj
Oranının Belirlenmesine İlişkin Yetki Değişikliği Yapılması
Yıllara sari inşaat ve onarım işlerini yapan gerçek
kişi veya kurumlara ödenen istihkak bedelleri üzerinden yapılacak tevkifat
oranının işin; kamu kurum ve kuruluşları ile bunlara bağlı, ilgili ve ilişkili
kurumlara taahhüt edilip edilmemesine ve bunların genel veya özel bütçeli idare
kapsamında olup olmamasına, süresine, nev'ine ve yüklenicinin; ana yüklenici,
alt yüklenici ya da tam ve dar mükellef olmasına göre ayrı ayrı veya birlikte
belirlenmesine ilişkin Cumhurbaşkanına verilen yetki genişletilmektedir
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi).
Gelir Vergisi Kanununun Geçici 67. Maddesinde Yer Alan
Bazı Stopaj Oranlarına İlişkin Düzenleme Yapılması
Yabancı para cinsinden ihraç edilen menkul
kıymetlerden sağlanan gelirler ve döviz cinsinden açılmış hesaplardan elde
edilen faiz gelirleri ve kar payları üzerinden Gelir Vergisi Kanununun geçici
67’nci maddesi kapsamında yapılacak vergi tevkifatına ilişkin oranı ayrı ayrı veya
birlikte %40'a kadar artırma konusunda ve geçici 67’nci maddede yer alan
oranları her bir sermaye piyasası aracı, ihraç edenler, ihraç veya iktisap
tarihi, hesap türü, hesap açılış tarihi, kazanç ve irat türü ile bunların
vadesi, elde tutulma süresi ve bunları elde edenler itibarıyla, yatırım
fonlarının katılma belgelerinin fona iade edilmesinden veya diğer şekillerde
elden çıkarılmasından elde edilen kazançlar için fonun portföy yapısına göre,
ayrı ayrı %40'a kadar artırma konusunda Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi)
Sporcu Ücretlerinde Vergilemeye İlişkin Düzenlemeler
Sporcu ücretlerinin sabit oranlarda tevkif suretiyle
vergilendirilmesi ve elde edilen ücret gelirlerinin gelir vergisi tarifesinin
dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşması halinde yıllık gelir vergisi
beyannamesi ile beyan edilmesine ilişkin uygulama süresi 31/12/2028 tarihine
kadar uzatılmaktadır.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi)
Tarım Ürünleri Lisanslı Depoculuk Kanunu Kapsamında
Düzenlenen Ürün Senetlerinin Elden Çıkarılmasından Doğan Kazançlar İçin Gelir
Ve Kurumlar Vergisi İçin Uygulanan Ve 31/12/2023 Tarihi İtibarıyla Sona Erecek
Olan İstisnanın Uygulama Süresinin 31/12/2028 Tarihine Kadar Uzatılması.
10/2/2005 tarihli ve 5300 sayılı Tarım Ürünleri
Lisanslı Depoculuk Kanunu kapsamında düzenlenen ürün senetlerinin elden
çıkarılmasından doğan kazançlar için gelir ve kurumlar vergisi istisnası
uygulama süresi 31/12/2028 tarihine kadar uzatılmaktadır.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi)
Avantajlı Amortisman Ayrılabilecek Makine ve
Teçhizatlara İlişkin Uygulamanın Süresinin Uzatılması
Öngörülen düzenleme ile, sanayi sicil belgesini haiz
mükelleflerce münhasıran imalat sanayiinde veya Ar-Ge, yenilik ve tasarım
faaliyetlerinde bulunan mükelleflerce bu faaliyetlerinde kullanılmak üzere ya
da yatırım teşvik belgesi bulunan mükelleflerce bu belge kapsamında 31/12/2024
tarihine kadar iktisap edilen yeni makina ve teçhizat için uygulanacak
amortisman oran ve süreleri, mevcut faydalı ömür sürelerinin yansı dikkate
alınmak suretiyle hesaplanacaktır.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi)
Banka Ve Finans Kurumlarında 2024 Ve 2025 Yıllarında
Yapılacak Enflasyon Düzeltmesinin Vergi Matrahını Etkilememesi İle İlgili
Düzenleme
Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler,
ödeme ve elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık
yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumlan ile sigorta ve reasürans
şirketleri ve emeklilik şirketlerinin geçici vergi dönemleri de dahil olmak
üzere 2024 ve 2025 hesap dönemlerinde yapacakları enflasyon düzeltmesi sonucu
oluşacak kar veya zararların kazancın tespitinde dikkate alınmaması
düzenlenmektedir.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi).
İhalenin İptali Halinde İhale Sonucun Düzenlenen
Sözleşmenin Hükmünden Yararlanılmayan Kısmına İsabet Eden Damga Vergisinin İade
Edilmesine İlişkin Düzenleme
İhale kararlarında olduğu gibi, 4/1/2002 tarihli ve
4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamındaki kurum ve kuruluşlara şikâyet veya
Kamu İhale Kurumuna itirazen şikâyet ya da yargı kararı üzerine ihalenin iptal
edilmesi hâlinde, iptal edilen ihaleye ilişkin olarak ihale makamı ile
düzenlenen sözleşmenin de hükmünden yararlanılmayan kısmının iadesine imkan
sağlanmaktadır. Böylece, ihalenin iptali olmaksızın sadece ihale üzerine
bırakılan isteklinin değişmesi durumunda mevcut ihale kararı ve sözleşmenin
damga vergilerinin iade edilmeyeceği hususu açıklığa kavuşturulmaktadır.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihinde)
KDV İade Hakkını Kısmen Veya Tamamen Kaldırmak Ve Bu
Şekilde İade Hakkı Kısıtlanan Mal Veya Hizmetleri Belirlemek İçin
Cumhurbaşkanı’na Yetki Verilmesi
3065 sayılı Kanunun 36’ncı maddesinde yapılan
değişiklikle iade hakkının kısmen veya tamamen kaldırma veya yeniden koyma ve
bu şekilde iade hakkı kısıtlanan mal veya hizmetleri belirleme konusunda
Cumhurbaşkanına yetki verilmektedir.
(Yürürlük: Kanunun Yayım Tarihi)
Sorumlu Sıfatıyla Beyan Edilen KDV’nin Beyan Ve Ödeme
Sürelerinin Güncellenerek, İlgili KDV’nin İndirimi İçin “Ödenmiş” Olması
Şartının Yasal Düzenlemeye Bağlanması
Öngörülen düzenlemeye göre, vergi kesintisi yapmakla
sorumlu tutulanlar vergilendirme dönemini takibeden ayın ondokuzuncu günü
akşamına kadar 2 no.lu katma
değer vergisi beyannamelerini verecekler, yirmibirinci günü akşamına kadar
kesintiye tabi tutulan katma değer vergisini ödeyeceklerdir (Yürürlük: Kanun
yayımını izleyen ayın başında)
25/10/1984 tarihli ve 3065 sayılı Katma Değer Vergisi
Kanununun 29 uncu maddesinde yapılan değişiklikle vergi kesintisi yapmakla
sorumlu tutulanlar tarafından sorumlu sıfatıyla 2 No.lu KDV Beyannamesi ile beyan edilen katma değer
vergisinin indirim konusu yapılmasının ödeme şartına bağlanması
düzenlenmektedir.
(Yürürlük: Kanun yayımını izleyen ayın başında)
İmalatçı Veya Tedarikçi Kurumların Aracılı İhracat
Faaliyetlerine İlişkin Kazançlarının Da 5 Puanlık Kurumlar Vergisi İndirimi
Kapsamına Alınması
Aracılı ihracat sözleşmesine dayanarak imalatçı veya
tedarikçi kurumların dış ticaret sermaye şirketleri veya sektörel dış ticaret
şirketleri üzerinden gerçekleştirdikleri ihracat faaliyetlerine ilişkin elde
ettikleri kazançlar için kurumlar vergisi oranının %20 olarak uygulanması
düzenlenmektedir.
(Yürürlük: 1/1/2023 tarihinden itibaren elde edilen
gelirler ve kazançlara uygulanmak üzere yayımı tarihinde)
Kur Korumalı Mevduat Ve Katılım Hesaplarına Uygulanan
Kurumlar Vergisi İstisnasının Süresinin 30/6/2024 Tarihine Kadar Uzatılması
Kanun teklifi ile, kur korumalı mevduat ve katılım
hesaplarına uygulanan kurumlar vergisi istisnasının süresinin 30/6/2024
tarihine kadar uzatılması öngörülmektedir. Ayrıca, Cumhurbaşkanına, sürenin
bitimini müteakip bu süreyi her defasında altı ayı geçmeyen süreler halinde
uzatma, uygulanan istisna oranını azaltma ve tekrar kanuni seviyesine getirme,
hesap türü, hesapların vadesi ve açılış tarihine göre istisna oranını azaltma
ve farklı istisna oranı belirleme yetkisi verilmektedir.
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihi).
KDV’den İstisna Olan Bazı Teslim Ve Hizmetlerde
Uygulama Süresinin 31/12/2028 Tarihine Kadar Uzatılması
Kanun teklifi ile, 3996 sayılı Bazı Yatırım ve
Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması Hakkında Kanuna
göre yap-işlet-devret modeli çerçevesinde gerçekleştirilecek projeler ile 3359
sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanununun ek 7 nci maddesine göre Yüksek
Planlama Kurulu tarafından kiralama karşılığı yaptırılmasına karar verilen
sağlık tesislerine ilişkin projeler ve 652 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin
23 üncü maddesine göre Milli Eğitim Bakanlığı tarafından kiralama karşılığı
yaptırılmasına karar verilen eğitim öğretim tesislerine ilişkin projelerden
31/12/2028 tarihine kadar ihale veya görevlendirme ilam yayımlanacak olanların;
ihale edilmesi ile görevlendirilen veya projeyi üstlenenlere yatırım döneminde
proje kapsamında yapılan mal teslimleri ve hizmet ifalarının KDV den istisna edilmesi
düzenlenmektedir.
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihi).
Şehir içi raylı ulaşım sistemleri, metro, tramvay,
teleferik, telesiyej ve funiküler ile bunların hatları, istasyonları, yolcu
terminalleri ve durakları ve bu iş ve işlemlerle ilgili tesisler ile eklenti
veya bütünleyici parçalanın Ulaştırma ve Alt Yapı Bakanlığı, belediyeler ve
bunların bağlı kuruluşları arasında yapılacak devir ve teslimleri 31/12/2023
tarihine kadar KDV'den istisnadır. Torba Kanun ile, istisnanın uygulama süresi
"31/12/2028" tarihine kadar uzatılmaktadır
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihidir).
Motorlu Araç Ticareti Yapanların Kendi Aralarında
Yaptıkları İşlemlere İlişkin Sözleşmelerin Noterde Düzenlenmesi
Vergi güvenliğini teminen, motorlu araç ticareti
yapanların kendi aralarında yaptıkları ÖTV aranmaksızın gerçekleşen işlemlere
ilişkin sözleşmeler noterde düzenlenecektir.
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihidir).
Yurt İçinden Serbest Bölgelere Yapılacak Teslimlerde
Özel Tüketim Vergisinin İhracat İstisnası Kapsamında Olmadığı Hususunun Yasal
Hükme Bağlanması
4760 sayılı ÖTV Kanununun 5 inci maddesinde ihracat
istisnası düzenlenmekte olup, Kanunda serbest bölgelere yapılacak teslimlerin
istisna kapsamında olduğu yönünde bir ifade bulunmamasına rağmen, yargıya
intikal eden bazı olaylarda Türkiye Gümrük bölgesi dışında olduğu kabul edilen
serbest bölgelere yapılan teslimlerin ihracat istisnası hükümleri çerçevesinde
işlem görmesi gerektiği yönünde ihtilaflar bulunmakta idi. Türkiye Gümrük
bölgesi dışında olduğu kabul edilen serbest bölgelere yapılan teslimlerin 4760
sayılı ÖTV Kanununun 5 inci maddesince uygulanan ihracat istisnası kapsamında
olmadığı hususu açıklığa kavuşturulmuştur
(Yürürlük: Kanun Yayım Tarihi).
Katılma Payı İle İlgili Düzenleme Yapılması
Gelir İdaresi Başkanlığı sistemlerinde yer alan ve 213
sayılı Kanunun 5 inci maddesi kapsamında üçüncü kişilerle paylaşılabilecek
bilgilerin genel yönetim kapsamındaki kamu idareleri dışındaki kamu kurum ve
kuruluşları ve gerçek veya tüzel kişilerle paylaşılması karşılığında sorgu veya
dönen kayıtlar karşılığında katılma payı alınması öngörülmektedir
(Yürürlük: 1/1/2024)
