Özet: 518 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile Mücbir Sebep kapsamına alınan mükellefler, mücbir sebep hali devam ettiği sürece kısmi tevkifat kapsamındaki alımlarına KDV tevkifatı uygulamayacaklardır.

Açıklamalar:

1)    Mücbir Sebep Hali:

Hatırlanacağı üzere, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından, Çin Halk Cumhuriyeti’nin wuhan kentinde ortaya çıkan ve kısa sürede birçok ülkeye yayılan Koronavirüs (Covid-19) salgınından ve bu kapsamda alınan tedbirlerden doğrudan etkilenen mükelleflerin 213 sayılı Vergi Usul Kanunu’nun mücbir sebep hükümlerinden faydalandırılması hakkında düzenlemeler içeren 518 Sıra Numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği yayınlanmıştı.

Mezkûr Tebliğ’de belirtilen mükelleflerin; Nisan, Mayıs ve Haziran aylarında vermeleri gereken muhtasar ve KDV Beyannamelerinin verilme süresinin 27 Temmuz 2020 tarihine, bu Beyannamelere istinaden tahakkuk eden vergilerin ödeme sürelerinin ise sırasıyla 27 Ekim, 27 Kasım ve 28 Aralık 2020 (Pazartesi) tarihlerine kadar uzatıldığı hususu 25 Mart tarihli bültenimizde açıklanmıştır.

2)    KDV Tevkifatı:

Katma Değer Vergisi Kanununun “Vergi Sorumlusu” başlığını taşıyan 9/1 inci maddesinde, mükellefin Türkiye içinde ikametgâhının, işyerinin, kanunî merkezi ve iş merkezinin bulunmaması hallerinde ve gerekli görülen diğer hallerde Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın, vergi alacağının emniyet altına alınması amacıyla, vergiye tabi işlemlere taraf olanları verginin ödenmesinden sorumlu tutabileceği hüküm altına alınmıştır.

Anılan Kanun hükmü çerçevesinde, Katma Değer Vergisi Genel Uygulama Tebliği’nin “2.1.3.1. Kısmi Tevkifatın Mahiyeti ve Tevkifat Uygulayacak Alıcılar” başlıklı bölümünde; “213 sayılı Kanuna göre, mücbir sebebin başladığı tarihten sona erdiği tarihe kadar geçen sürede, mücbir sebepten yararlanan mükelleflerin vergi ödevleri ertelenmektedir. Bu kapsamda beyanname verme yükümlülükleri ileri tarihe ertelenen mükelleflerin, mücbir sebep halinde bulunduğu süre içerisinde kısmi tevkifat kapsamındaki alımlarında tevkifat uygulanmaz.” yönünde açıklamalara yer verilmiş bulunmaktadır.

3)    Mücbir Sebep Kapsamına Alınan Mükellefler:

Bahsi konu 518 sıra numaralı Tebliğ ile aşağıda belirtilen mükellef gruplarının 01.04.2020 ila 30.06.2020 tarihleri arasında mücbir sebep halinde olduğu kabul edilmiştir.

·         Ticari, zirai ve mesleki kazanç yönünden gelir vergisi mükellefiyeti bulunan mükellefler,

·         Koronavirüs salgınından doğrudan etkilenen ve ana faaliyet alanı itibarıyla; alışveriş merkezleri dahil perakende, sağlık hizmetleri, mobilya imalatı, demir çelik ve metal sanayii, madencilik ve taş ocakçılığı, bina inşaat hizmetleri, endüstriyel mutfak imalatı, otomotiv imalatı ve ticareti ile otomotiv sanayii için parça ve aksesuar imalatı, araç kiralama, depolama faaliyetleri dahil lojistik ve ulaşım, sinema ve tiyatro gibi sanatsal hizmetler, matbaacılık dahil kitap, gazete, dergi ve benzeri basılı ürünlerin yayımcılık faaliyetleri, tur operatörleri ve seyahat acenteleri dahil konaklama faaliyetleri, lokanta, kıraathane dahil yiyecek ve içecek hizmetleri, tekstil ve konfeksiyon imalatı ve ticareti ile halkla ilişkiler dahil etkinlik ve organizasyon hizmetleri sektörlerinde faaliyette bulunan mükellefler,

·         Ana faaliyet alanı itibarıyla İçişleri Bakanlığı’nca alınan tedbirler kapsamında geçici süreliğine faaliyetlerine ara verilmesine karar verilen işyerlerinin bulunduğu sektörlerde faaliyette bulunan mükellefler.

4)    Tevkifat Uygulaması:

Yukarıda belirtilen kapsama giren ve mücbir sebep hali kapsamında beyanname verme yükümlülükleri ileri tarihe ertelenen mükelleflerin, mücbir sebep halinde bulundukları 01.04.2020 – 30.06.2020 tarihleri arasında gerçekleşecek kısmi tevkifat kapsamındaki mal veya hizmet alımlarında tevkifat uygulanmayacaktır.

Buna göre, mücbir sebep kapsamında olan bir mükellef, belirtilen tarihler arasında, kısmi KDV tevkifatı kapsamında bir mal veya hizmet alımı yapıyorsa KDV tevkifatı yapmayacak, buna istinaden kendi adına satıcı tarafından düzenlenecek faturada KDV tevkifatı gösterilmeyecek ve faturada hesaplanacak KDV’nin tamamı satıcıya ödenecektir.

Yukarıdaki düzenleme kısmi tevkifat kapsamına alınan mal teslimleri ile hizmet ifaları için geçerlidir. Dolayısıyla, tam tevkifat kapsamına alınan işlemlere etkisi yoktur ve mücbir sebep hali ilan edilen dönemde tam tevkifata tabi bir işlem olursa KDV hesaplanacak ve 518 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile belirlenen sürede verilecek olan 2 Numaralı KDV Beyannamesi ile beyan edilecektir.

Örnek:

İşgücü temin hizmeti faaliyetinde bulunan vergi mükellefinin bu hizmetini iki ayrı vergi mükellefine karşı her ayın sonunda periyodik olarak faturalandırdığını varsayalım.

a)    Nisan 2020 dönemi için 518 sıra numaralı Vergi Usul Kanunu Genel Tebliği ile mücbir sebep kapsamına alınan AB Otomotiv A.Ş. adına düzenleyeceği faturada hesaplanan KDV’yi hizmet bedeli ile birlikte tahsil edecek ve alıcı tarafından herhangi bir KDV tevkifatı yapılmayacaktır.

b)    Mücbir sebep kapsamına alınmayan BA Akaryakıt Dağıtım A.Ş.’ye ifa edilen hizmetler ile ilgili olarak bu Şirket tarafından 9/10 oranında KDV tevkifatı uygulanacaktır.

Her ne kadar mücbir sebep sürecinde, KDV’nin tevkifata tabi tutulmaksızın satıcıya ödenmek suretiyle hazineye intikalinin sağlanması esas amaç olsa da kısmi tevkifat kapsamında mal veya hizmet alımı yapan mükelleflerin, belirtilen tarih aralığında düzenlenecek faturalarda KDV tevkifatı gösterilmemesi hususunda tedarikçi firmalar ile irtibata geçmeleri söz konusu faturaların usul yönünden doğru tanzim edilmesi Vergi Usul Kanununun 353/1 inci maddesinde tanımlanan özel usulsüzlük cezası yönünden eleştiri konusu yapılmasının önüne geçilmesini sağlayacaktır.

Saygılarımızla,