Konaklama Vergisi
Uygulama Genel Tebliği Resmi Gazete'de Yayımlandı
Hazine ve Maliye
Bakanlığı Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından hazırlanan Konaklama Vergisi
Uygulama Genel Tebliği 14.12.2022 tarihli ve 32043 sayılı Resmi Gazete'de
yayımlandı.
Daha önce, 1 Nisan 2020
tarihinde yürürlüğe girmesi beklenen ancak pandemi nedeniyle 2 yıldır ertelenen
konaklama vergisi turizm sektöründe elde edilen müspet gelişmelerinde etkisiyle
1 Ocak 2023 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanacaktır.
Mezkûr Tebliğde; 7194 sayılı
Dijital Hizmet Vergisi ile Bazı Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde
Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanunun 9 uncu maddesi ve 13.07.1956
tarihli ve 6802 sayılı Gider Vergileri Kanununun yeniden düzenlenen 34 üncü
maddesinde ihdas edilen konaklama vergisinin uygulamasına ilişkin usul ve
esaslar belirlenmiş ve buna ilişkin detaylı açıklamalar yapılmış bulunmaktadır.
Tebliğde yer verilen
düzenlemeler özet olarak aşağıya alınmıştır.
1)
Verginin Konusunu Teşkil
Eden İşlemler
Konaklama
vergisinin konusunu, otel, motel, tatil köyü, pansiyon, apart otel,
misafirhane, kamping, dağ evi, yayla evi gibi konaklama tesislerinde verilen
geceleme hizmeti ile bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi
bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler teşkil etmektedir.
Dolayısıyla;
geceleme hizmetinin; sağlıklı yaşam tesisleri, eğlence merkezleri gibi
tesislerin bünyesinde sunulması, vergilendirmeye etki etmeyecektir.
Mezkûr
fıkrada, konaklama tesisleri bakımından bir sınırlandırma bulunmamakta,
tesisin; türü, sınıfı, niteliği, ilgili mevzuatta yer alan tarif ve
tanımlamaları ve ilgili mevzuata göre turizm işletmesi belgesi ve/veya işyeri
açma/işletme belgesi olup olmadığına bakılmaksızın, konaklama hizmeti sunan
bütün tesislerde verilen bahse konu hizmetler vergiye tabi olacaktır.
Buna
göre;
ü Konaklama tesisleri kapsamında düzenlenen oteller, tatil
köyleri, butik oteller, özel konaklama tesisleri, moteller, pansiyonlar, apart
otellerde,
ü Sağlık tesisleri kapsamında düzenlenen sağlıklı yaşam tesisleri
ile bünyesinde konaklama tesisi bulunan termal tesislerde,
ü Kırsal turizm tesisleri kapsamında düzenlenen çiftlik evi, köy
evi, yayla evi, dağ evi, kampingler, konaklama amaçlı mesire yerlerinde,
ü Muhtelif başlıklarda düzenlenen tesislerden (turizm
kompleksleri, tatil merkezleri, eğlence merkezleri, personel eğitim tesisleri,
özel tesisler gibi) geceleme hizmeti de sunan diğer tesislerde,
ü Kamu ya da özel sektörün tasarrufunda olan yerlerde personelin
konaklaması için ayrılan misafirhane, konukevi, dinlenme tesisi, kamp gibi
tesislerde,
ü İlgili mevzuata göre işletilen uygulama otellerinde,
ü Yukarıda sayılanlar dışında kalan, turizm işletmesi belgesi
ve/veya işyeri açma/işletme belgesi olup olmadığına bakılmaksızın geceleme
hizmeti sunan diğer tüm tesislerde,
verilen
geceleme hizmetleri ve bu hizmetle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi
bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler vergiye tabi olacaktır.
Herhangi
bir geceleme hizmeti sunulmayan, mola noktaları gibi tesislerde verilen
hizmetler ise vergiye tabi olmayacak ve verginin uygulanmasında hizmetten
yararlananın uyruğuna ya da mukimlik durumuna bakılmayacaktır.
a)
Konaklama Tesislerinde
Verilen Geceleme Hizmeti
Konaklama
tesislerinde verilen geceleme hizmeti vergiye tabi olacaktır. Geceleme hizmeti,
konaklama tesislerinde oda veya yer tahsis etmek suretiyle verilen, tesiste
günlük yatma, barınma ve kalma hizmetini ifade etmektedir.
b)
Geceleme Hizmetiyle Birlikte
Sunulan Diğer Hizmetler
Konaklama
tesislerinde geceleme hizmetiyle birlikte satılmak suretiyle konaklama tesisi
bünyesinde sunulan diğer tüm hizmetler konaklama vergisine tabi olacaktır. Buna
göre, geceleme hizmetiyle birlikte konsept olarak pazarlanmak ve/veya satılmak
suretiyle konaklama tesisi bünyesinde sunulan yeme, içme, aktivite, eğlence
hizmetleri ve havuz, spor, termal ve benzeri alanların kullanımı gibi tüm
hizmetler konaklama vergisine tabi olacaktır.
Konaklama
tesislerinde geceleme hizmetinden bağımsız olarak sunulan; sünnet, düğün,
kokteyl, toplantı, kongre, sempozyum ve benzeri organizasyon hizmetleri
verginin kapsamında olmayacaktır. Sözü edilen organizasyon hizmetlerinin
konaklamayı içerecek şekilde sunulması halinde, düzenlenen faturada organizasyon
hizmetinin mahiyeti ve tutarının açıkça gösterilmesi veya bu hizmet için ayrıca
fatura düzenlenmesi halinde bu hizmetler üzerinden konaklama vergisi hesaplanmayacak,
vergi sadece konaklama hizmetleri üzerinden alınacaktır.
2)
Vergiyi Doğuran Olay
Konaklama
vergisinde vergiyi doğuran olay, verginin konusuna giren hizmetlerin sunulması
ile meydana gelecektir. Bedelin bir kısmının veya tamamının hizmetin sunumundan
önce veya sonra tahsil edilmesinin veya hiç tahsil edilmemesinin vergiyi
doğuran olaya etkisi olmayacaktır.
Hizmetin
sunulmasından önce fatura veya benzeri belgeler düzenlenmesi hallerinde vergiyi
doğuran olay gerçekleşmeyecektir. Dolayısıyla; seyahat acentalarına yapılan
satışlarda, acentaya satış aşamasında vergi doğmayacak, aynı şekilde acentanın
satışı aşamasında da konaklama tesisi işleticisi bakımından vergiyi doğuran
olay meydana gelmeyecektir.
Dolayısıyla,
gerek acentalar üzerinden gerekse doğrudan konaklama tesisleri tarafından
satışa konu edilen hizmetlerde, hizmetin konaklayana sunulması ile vergiyi
doğuran olay meydana gelecektir.
3)
Verginin Mükellefi
Konaklama
vergisinin mükellefi verginin konusuna giren hizmetleri sunanlardır.
Konaklama
vergisi mükellefiyeti, konaklama tesisinin tamamen veya kısmen işletmeye hazır
hale getirilmesiyle birlikte faaliyete başlanılmasından önce tesis ettirilecektir.
Mükellefiyet,
konaklama tesisi işletenin KDV yönünden bağlı olduğu vergi dairesi tarafından,
KDV mükellefiyeti bulunmayanlar bakımından ise tesisin bulunduğu yer vergi
dairesince tesis edilecektir.
4)
İstisnalar
Öğrenci
Yurtları, Pansiyonları ve Kamplarında Öğrencilere Verilen Hizmetler vergiden
müstesna olacaktır.
KDV
uygulamasında olduğu gibi, yabancı
devletlerin Türkiye’deki diplomatik temsilcilikleri, konsoloslukları
ve bunların diplomatik haklara sahip mensupları ile uluslararası anlaşmalar
gereğince vergi muafiyeti tanınan uluslararası kuruluşlar ve mensuplarına
verilen hizmetler vergiden müstesna olacaktır.
5)
Matrah, Oran ve Yetki,
Verginin Belgelerde Gösterilmesi
a)
Matrah
Konaklama
vergisinin matrahı, verginin konusuna giren hizmetler karşılığında, KDV hariç,
her ne suretle olursa olsun alınan veya bu hizmetler için borçlanılan para, mal
ve diğer suretlerde sağlanan ve para ile temsil edilebilen menfaat, hizmet ve
değerler toplamı olacaktır.
Buna
göre, konaklama vergisi matrahına KDV dahil edilmeyecektir.
Katma
Değer Vergisi uygulamasında olduğu gibi, sunulan konaklama hizmetlerine ilişkin
vade farkı, fiyat farkı, kur farkı, faiz, prim gibi çeşitli gelirler ile benzer
adlar altında sağlanan her türlü menfaat, hizmet ve değerler de matraha dâhil
olacaktır.
b)
Oran ve Yetki
Konaklama
vergisinin oranı % 2 olarak uygulanacaktır. Cumhurbaşkanı’na, bu oranı bir
katına kadar artırmaya, yarısına kadar indirmeye, bu sınırlar içinde farklı
oranlar tespit etme yetkisi verilmiştir.
c)
Verginin Belgelerde
Gösterilmesi
Konaklama
vergisi, konaklama tesislerince düzenlenen fatura ve benzeri belgelerde ayrıca
gösterilecek, vergiden herhangi bir ad altında indirim yapılmayacak ve vergi
KDV matrahına dâhil edilmeyecektir.
6)
Vergilendirme İşlemleri
a)
Vergilendirme Dönemi ve
Beyanı
Konaklama
vergisinde vergilendirme dönemi, faaliyette bulunulan takvim yılının birer
aylık dönemleri olacaktır. Her bir vergilendirme dönemine ait konaklama
vergisi, vergilendirme dönemini takip eden ayın yirmi altıncı günü akşamına
kadar KDV yönünden bağlı olunan vergi dairesine, KDV mükellefiyeti
bulunmayanlarca ise tesisin bulunduğu yer vergi dairesine beyan edilecektir.
Diğer vergi
türlerinde olduğu gibi, konaklama Vergisi Beyannamesinin şekil, içerik ve
ekleri Gelir İdaresi Başkanlığın tarafından belirlenecek ve elektronik ortamda
mükelleflerin kullanımına sunulacaktır.
b)
Tarh İşlemleri
Konaklama
vergisi, mükellefin KDV yönünden bağlı bulunduğu vergi dairesince, KDV
mükellefiyeti bulunmayanlar bakımından ise konaklama tesisinin bulunduğu yer
vergi dairesi tarafından verginin mükellefi olan gerçek veya tüzel kişiler
adına tarh edilecek ve beyanname verme süresi içinde ödenecektir.