İşletmeye
Dahil Olan Veya Kiralanan Taşıtlara Taşıt Tanıma Birimi (TTB) Taktırma
Zorunluluğu
1 sıra numaralı “Ulusal Taşıt
Tanıma Sistemi Uygulama Genel Tebliği” ile, işletme adına kayıtlı veya kiralık
olarak işte kullanan vergi mükelleflerinin işte kullandıkları taşıtlarını
31/12/2024 tarihine kadar Darphane’nin Ulusal Taşıt Tanıma Sistemine (UTTS)
kayıt ettirerek, aynı süre içinde araçların depo girişlerine Taşıt Tanıma
Birime (TTB) taktırmalarına yönelik zorunluluk getirilmişti.
Yine 2 sıra numaralı Tebliğ
ile, 1 Temmuz 2025 tarihinden itibaren ilk defa iktisap edilen ÖTV Kanunu’na
ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanlara kayıt ve
tescil işlemini takip eden bir ay içerisinde, yukarıdaki kapsama girmemekle
birlikte taşıt tanıma sistemi kullanan taşıtlara ise 30 Haziran 2025 tarihine
kadar TTB taktırma zorunluluğu getirilmişti.
Mükelleflerin akaryakıt ve LPG
alımlarında kullanılmak üzere 31/12/2024 tarihine kadar
Darphane’nin utts.gov.tr internet adresi üzerinden işte
kullanılan tüm araç bilgilerini kaydetmeleri gerekmektedir. Her bir araç
için 2024 yılında taşıt tanıma birimi (TTB) ücreti ödenerek alınacak çiplerle,
taşıt tanıma birimi araç depolarına taktırılacak olup, 1.1.2025 tarihinden
itibaren araçlara alınacak yakıtlar bu sistem aracılığı ile
gerçekleştirilecektir.
Taşıt tanıma birimi takılma
zorunluluğu getirilen taşıtlar için, UTTS kapsamında düzenlenmeyen belgeler,
vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacağından, UTTS üzerinden
düzenlenmeyen ÖKC fişleri akaryakıt giderlerinin belgelendirilmesinde
kullanılamayacaktır.
Gelir İdaresi Başkanlığının
konuya ilişkin açıklamalarının yer aldığı ve 19 Kasım 2024 tarihli duyuru metni
aşağıda yer almaktadır;
Hazine ve Maliye
Bakanlığı tarafından, akaryakıt piyasasında rekabet eşitliğinin sağlanması ve
kayıt dışı ekonomi ile etkin bir şekilde mücadele edilmesi amacıyla bugüne
kadar birçok çalışma hayata geçirilmiştir.
Bu kapsamda, akaryakıt
istasyonlarındaki ödeme kaydedici cihazların güvenlik düzeyi artırılmış ve
anlık bilgi paylaşımı yapabilen yeni nesil pompa ödeme kaydedici cihazlarla (YN
Pompa ÖKC) değiştirilmesi, bu piyasada ilk kez lisans alacaklar ile
faaliyetlerine devam edenlerden teminat alınması, söz konusu cihazlara ve ilgili
diğer sistemlere yapılan müdahalelerin vergi kaçaklığı suçu kapsamına alınması,
akaryakıt ve LPG teslimlerinde faturanın teslim anında düzenlenmesi, akaryakıt
lisansı alma ve yenileme işlemleri sırasında vergi borcu bulunmaması şartı gibi
birçok uygulama devreye alınmıştır.
Söz konusu çalışmaları
destekler mahiyette olmak üzere, 5/10/2023 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan
Ulusal Taşıt Tanıma Sistemi Uygulama Genel Tebliği (Sıra No:1) ile taşıtların
plaka bilgisinin YN Pompa ÖKC’ye elle yazılmaksızın otomatik olarak
iletilmesini sağlayacak olan Ulusal Taşıt Tanıma Sistemine (UTTS) ilişkin usul
ve esaslar belirlenmiştir.
Mezkûr Genel Tebliğ ile
Sistemin, vergi mükelleflerinin işte kullandıkları taşıtlar için yapılacak
akaryakıt ve LPG alımlarında 1/1/2025 tarihinden itibaren zorunlu olarak
kullanılması öngörülmüştür.
Bahse konu Genel
Tebliğde daha sonra yapılan değişiklikle 1/7/2025 tarihinden itibaren ilk defa
iktisap edilen 6/6/2002 tarihli ve 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununa
ekli (II) sayılı listedeki mallardan kayıt ve tescile tabi olanlara kayıt ve
tescil işlemini takip eden bir ay içerisinde, vergi mükellefleri tarafından
işte kullanılmayan ancak taşıt tanıma sistemi kullanan taşıtlara ise 30/6/2025
tarihine kadar Sisteme dâhil olma zorunluluğu getirilmiştir.
Sistem kapsamında;
- Zorunluluk kapsamına
giren taşıtların depo girişlerine taşıta ilişkin bilgileri içeren bir taşıt
tanıma birimi takılması,
- Akaryakıt
pompalarının tabancılarına taşıt tanıma okuyucu cihazı takılması,
- Taşıt tanıma okuyucu
cihazının taşıt tanıma birimini okuması sonucunda taşıt plakasının otomatik
olarak YN Pompa ÖKC’ye güvenli olarak iletilmesi
söz konusu olacaktır.
Akaryakıt alımı
sırasında, akaryakıt pompalarına takılan taşıt tanıma okuyucu cihazı ile
taşıtların depolarına takılan taşıt tanıma birimlerinin elektronik olarak
haberleşmesi ile taşıtın plaka bilgisi, YN Pompa ÖKC’lere otomatik olarak
aktarılacak ve plaka bilgisinin elle girilmesi söz konusu olmayacaktır.
Yakıtın verilmesinin
ardından da ÖKC fişi, UTTS kapsamında düzenlendiğini gösteren bilgiyi ihtiva
edecek şekilde otomatik olarak düzenlenecektir.
Taşıt tanıma birimi
takılma zorunluluğu getirilen taşıtlar için, UTTS kapsamında düzenlenmeyen
belgeler, vergi kanunları bakımından hiç düzenlenmemiş sayılacağından, UTTS
üzerinden düzenlenmeyen ÖKC fişleri akaryakıt giderlerinin belgelendirilmesinde
kullanılamayacaktır.
Anılan Genel Tebliğ ile
Sistemin, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından kurulması ve
işletilmesi öngörülmüştür. Söz konusu Genel Müdürlük tarafından yetkilendirilen
firmalar UTTS unsurlarının üretimi, satışı, kurulumu, değişimi ve bakım onarım
hizmetlerinin yürütülmesini gerçekleştirebileceklerdir.
Akaryakıt
istasyonlarına takılacak donanımların montaj işlemlerini gerçekleştirecek yetkili
akaryakıt istasyonu montaj firmaları ve söz konusu firmalara bağlı yetkili
montaj servislerine ilişkin süreçler ilgili kılavuzlar ile düzenlenmiş ve
anılan Genel Müdürlük tarafından hazırlanan kılavuzlar www.utts.gov.tr
adresinde yayımlanmıştır.
Ayrıca Darphane ve
Damga Matbaası Genel Müdürlüğü tarafından, taşıtlara takılacak TTB'lerin montaj
işlemlerini yapmak üzere yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kişilerin
sağlaması gereken teknik, idari ve mali kriterlere ilişkin olarak hazırlanan
kılavuzlar www.utts.gov.tr adresinde yayımlanmıştır.
Bu kapsamda
yetkilendirme başvurusu yapan ve teknik, idari, mali kriterleri sağlayan
firmaların yetkilendirme işlemleri tamamlanarak yetkili firmaların listesi
www.utts.gov.tr adresinde yayımlanmıştır.
Taşıtlara takılacak ve
akaryakıt istasyonlarında kullanılacak UTTS donanımlarının 2024 yılı ücretleri
söz konusu Genel Müdürlük tarafından belirlenerek www.utts.gov.tr adresinde
yayımlanmıştır.
YN Pompa ÖKC ile
Tabanca İletişim Modülü Entegrasyon Kılavuzu ve YN Pompa ÖKC ile Tabanca
İletişim Modülü arasında Güvenli İletişim Protokolü hazırlanmış ve
ynokc.gib.gov.tr adresinde yayımlanmıştır.
YN Pompa ÖKC’lerden
Düzenlenecek Fiş ve Rapor Formatları Teknik Kılavuzu, UTTS üzerinden yapılacak
satışlarda düzenlenecek fiş ile raporlara ilişkin bilgileri ihtiva edecek
şekilde güncellenmiştir.
Akaryakıt satışlarına
ilişkin olarak düzenlenecek ÖKC fişlerinin, plaka bilgisi elle girilmeden
otomatik olarak akaryakıtı alan taşıtların plaka bilgilerini ihtiva edecek
şekilde düzenlenmesini temin edecek olan Ulusal Taşıt Tanıma Sisteminin
zamanında ve etkin bir şekilde uygulanabilmesi için akaryakıt istasyonu,
yetkili montaj firmaları, YN ÖKC üreticileri, yetkili taşıt montaj firmaları,
bayi denetim sistemi yazılımları ve akaryakıt dağıtım şirketleri ile taşıt
sahiplerinin yapmaları gereken işlemleri tam ve doğru bir şekilde ve zamanında
yerine getirmeleri gerekmektedir.
Duyurulur.
Saygılarımızla bilgilerinize
sunarız.