Özet: KDV Mevzuatı bakımından yeni ve son derece önemli bir düzenleme olan Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulü Uygulanacak Sektör ve Vergi Oranı Hakkında 718 Sayılı Cumhurbaşkanı Kararı 07.02.2019 tarihli ve 30679 sayılı Resmi Gazete'de yayımlandı.

Açıklamalar

Hatırlanacağı üzere; 7104 Sayılı Kanun ile 3065 Sayılı KDV Kanununun 38 inci maddesinde düzenleme yapılmış ve Hasılat Esaslı Vergilendirme uygulaması Bakanlar Kurulu tarafından belirlenen sektör ve meslek gurupları kapsamında yer alan ticari kazancını işletme hesabı esasına göre tespit edilenler ile mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilen mükellefler tarafından uygulayabilecekti.

Mezkûr maddenin kapsamı bilahare; 7144 sayılı Kanunun 6 ncı maddesiyle bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükellefleri de dahil edilmek suretiyle aşağıdaki şekilde genişletildi.

1) Hasılat Esaslı Vergilendirmenin Yasal Dayanağı:

3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun "Hasılat Esaslı Vergilendirme" başlığını taşıyan 38 inci maddesine göre;

• Ticari kazancı işletme hesabı esasına göre tespit edilenler ile
  
  
• Mesleki kazancı serbest meslek kazanç defterine göre tespit edilenlerden
  
  

Cumhurbaşkanı tarafından belirlenen

• Sektör ve
  
  
• Meslek Grupları
  
  

kapsamında yer alanlar, talep etmeleri halinde vergiye tabi işlemlerin karşılığını teşkil eden KDV dâhil bedel üzerinden en yüksek KDV oranını geçmemek üzere, ilgili sektör veya meslek grubu için belirlenen oran uygulanmak suretiyle hesapladıkları KDV (391 Hesaplanan KDV)'yi indirilecek KDV (191 İndirilecek KDV) ile ilişkilendirmeksizin beyan ederek öderler.

Birinci fıkra kapsamında hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirilen mükellefler, kazançlarının tespitinde kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla alış vesikalarında gösterilen KDV ile hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre beyan ederek ödedikleri KDV'yi işlemin mahiyetine göre gider veya maliyet, yaptıkları teslim ve hizmetler dolayısıyla hesapladıkları KDV'yi gelir olarak dikkate alırlar.

Hasılat esaslı vergilendirme usulüne geçen mükellefler, iki yıl geçmedikçe bu usulden çıkamazlar.

Cumhurbaşkanı VUK hükümleri uyarınca bilanço esasına göre defter tutan gelir ve kurumlar vergisi mükelleflerini, sektörler ve meslek grupları itibarıyla belirleyeceği yıllık iş hacimlerine göre hasılat esaslı vergilendirme usulü kapsamına almaya, Maliye Bakanlığı bu maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

Bu defa, yukarıda belirtilen Karar ile birlikte; Büyükşehir Belediyesi Kanunu ile Belediye Kanunu kapsamında belediyeler tarafından ruhsat verilen, toplu taşıma hatlarını kiralayan, toplu taşıma hizmetinin hizmet satın alma yollarıyla yerine getirilmesi halinde bu hizmeti sunan ve gelirlerinin tamamını elektronik ücret toplama sistemleri aracılığıyla tahsil eden otobüs işletmelerinin (belediyelerin otobüs işletmeleri ile doğrudan veya dolaylı olarak sermayesinin %51 veya daha fazlası belediyelere ait şirketler hariç) münhasıran il sınırları içinde, otobüsle (sürücüsü dahil en az on sekiz oturma yeri olan) yapmış oldukları toplu taşıma faaliyetlerine ilişkin 3065 sayılı Kanunun 38 inci maddesinde yer alan hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre hasılatlarına uygulayacakları vergi oranı %1,5 olarak belirlenmiştir.

Mükelleflerin bu kapsamda vergilendirilebilmeleri için münhasıran yukarıda tanımlanan faaliyette iştigal etmeleri gerekmektedir. Bu faaliyetlerin yanında, kapsama girmeyen başka faaliyetleri de bulunan mükellefler bu uygulamadan faydalanamaz.

Bu düzenleme 1 Mart 2019 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.

2) Örnek Uygulama:

Yukarıda yer verdiğimiz düzenlemeleri aşağıdaki örnek yardımıyla açıklayabiliriz.

Bir otobüs işletmesinin aylık hasılatı 100.000,00.-TL olarak kabul edildiğinde Hesaplanan KDV 3.600.-TL olacaktır.

Buna göre mevcut uygulama: 

 
Hasılat Esaslı Vergilendirme Yeni Hesaplama

 
Otobüs İşletmesi hasılat esası vergilendirme usulüne geçtiğinde 9.000,00.-TL yerine 1.770,00.-TL KDV ödeyecektir.

Hasılat esaslı vergi uygulaması kazanç tespitinde de uygulanacaktır.

Hasılat esaslı vergilendirme usulüne göre vergilendirilen mükellefler, kazançlarının tespitinde kendilerine yapılan teslim ve hizmetler dolayısıyla alış vesikalarında gösterilen KDV ile ödedikleri KDV'yi işlemin mahiyetine göre gider veya maliyet olarak dikkate aldıklarından kazanç tespit yönteminde de değişiklik olacaktır.

Yukarıda verdiğimiz örneğe göre  hesaplama yapalım;

Mevcut Uygulama:

 
Hasılat Esaslı Vergilendirme Yeni Hesaplama

 
Mükelleflerin bu sisteme geçmeden önce devreden KDV büyüklüklerini gözetmelerinde fayda vardır. Zira, yeni uygulamada, devreden KDV'nin akıbeti konusunda herhangi bir düzenlemeye yer verilmemiştir.

Diğer taraftan, her ne kadar yukarıdaki örneklerde, ödenecek KDV yönüyle mükellef lehine bir sonuç görünüyor olsa da söz konusu düzenleme KDV'nin mükellefin üzerinde yük oluşturmaması gerektiğine ilişkin temel teorisi ve sistematiği de ile çeliştiğinden geçiş sürecinde kazanç yönüyle de her işletmeye özgü detaylı bir hesaplama yapmak gerekmektedir.

Ek- Hasılat Esaslı Vergilendirme Usulü Uygulanacak Sektör ve Vergi Oranı Hakkında Karar (Karar Sayısı: 718)​

Saygılarımızla,