Devlet Memurları Kanunu ile Bazı
Kanunlarda ve 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair
Kanun Teklifi ile vergisel konularda yapılması öngörülen düzenlemeler ve
değişiklikler 01.07.2022 tarihli bültenimizde özetlenmişti. Teklife eklenen
yeni maddeler ile vergisel konularda yapılan düzenleme ve değişiklikler
bültenimizde açıklanmıştır.
-Güncel Kanun teklinin 44 üncü
maddesi ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununda değişiklik yapılarak
ilgili Kanuna ekli (II) sayılı listenin 87.03 G.T.İ.P. numarasında yer alan “-
Diğerleri; -- Sadece elektrik motorlu
olanlar” satırı altındaki mallar ve özel tüketim vergisi oranları aşağıdaki
şekilde değiştirilmiştir.
G.T.İ.P. NO |
Mal İsmi |
Vergi Oranı (%) |
87.03 |
-- Sadece elektrik
motorlu olanlar --- Motor gücü 160
kW’ı geçmeyenler ---- Özel tüketim
vergisi matrahı 700.000 TL’yi aşmayanlar ---- Diğerleri --- Motor gücü 160
kW’ı geçenler ---- Özel tüketim
vergisi matrahı 750.000 TL’yi aşmayanlar ---- Diğerleri |
10 40
50 60 |
- Güncel Kanun teklifinin 50 nci
maddesinde yapılan değişiklikler ile 5520 Sayılı Kanuna geçici madde eklenmesi
öngörülmektedir. Geçici Madde 15 ile yapılan düzenlemeler;
“(1)Gerçek veya tüzel kişilerce, yurt
dışında bulunan; para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
araçları 31/3/2023 tarihine kadar banka veya aracı kurumlara bildirilir.
(2) Birinci fıkra kapsamına giren
varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan ve
bu maddenin yürürlük tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan
kredilerin en geç 31/3/2023 tarihine kadar kapatılmasında kullanılabilir. Bu
takdirde, defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla, borcun ödenmesinde
kullanılan varlıklar için Türkiye’ye getirilme şartı aranmaksızın bu madde
hükümlerinden yararlanılır.
(3) Bu maddenin yürürlük
tarihi itibarıyla kanuni defterlerde kayıtlı olan sermaye avanslarının, yurt
dışında bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası
araçlarının bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce Türkiye’ye getirilmek
suretiyle karşılanmış olması hâlinde, söz konusu avansların en geç 31/3/2023
tarihine kadar defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla bu madde hükümlerinden
yararlanılır.
(4) Gelir veya kurumlar
vergisi mükelleflerince sahip olunan ve Türkiye’de bulunan ancak
kanuni defter kayıtlarında yer almayan para, altın, döviz, menkul kıymet ve
diğer sermaye piyasası araçları ile taşınmazlar, 31/3/2023 tarihine kadar vergi
dairelerine beyan edilir.
(5) Birinci ve dördüncü
fıkra kapsamında bildirilen veya beyan edilen varlıklar 213 sayılı Kanun
uyarınca defter tutan mükellefler tarafından bildirim veya beyan tarihi
itibarıyla kanuni defterlere kaydedilir. Bilanço esasına göre defter tutan
mükellefler, bu madde hükümleri uyarınca kanuni defterlerine kaydettikleri
kıymetler için pasifte özel fon hesabı açarlar. Bu fon hesabı bildirim
veya beyan tarihinden itibaren iki yıl geçmedikçe işletmeden çekilemez,
sermayeye ilave dışında başka bir amaçla kullanılamaz, işletmenin tasfiye
edilmesi halinde ise vergilendirilmez. Serbest meslek kazanç defteri ile
işletme hesabı esasına göre defter tutan mükellefler, söz konusu kıymetleri
defterlerinde ayrıca gösterirler. Bu varlıklar dönem kazancının tespitinde
dikkate alınmaz ve bildirim veya beyan tarihinden itibaren iki yıl geçmesi
koşuluyla vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın
tespitinde dikkate alınmaksızın
işletmeden çekilebilir. Gelir ve kurumlar vergisi mükellefiyeti
bulunmayanlar, bu fıkrada yer alan beyan dışındaki diğer şartlar aranmaksızın
madde hükümlerinden yararlanabilirler, bunlar tarafından taşınmaz dışındaki
varlıkların en geç beyan tarihi itibarıyla banka veya aracı kurumlara
yatırılmak suretiyle tevsik edilmesi zorunludur. Dördüncü fıkra kapsamında
beyan edilerek işletme kayıtlarına alınacak taşınmazların işletmeye devrine
ilişkin tapuda yapılacak işlemlerden, 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar
Kanunu uyarınca harç alınmaz, bu taşınmazların işletmeye devri 193 sayılı
Kanunun mükerrer 80 inci maddesi uygulamasında elden çıkarma sayılmaz.
(6) Banka ve
aracı kurumlar, kendilerine bildirilen varlıklara ilişkin olarak bildirim
sahibinden bildirilen varlıkların değeri üzerinden 30/9/2022 tarihine kadar
yapılan bildirimler için %1, 1/10/2022 tarihi ila 31/12/2022 tarihi (bu tarih
dahil) arasında yapılan bildirimler için %2, 31/3/2023 tarihine kadar yapılan
bildirimler için %3 oranında peşin olarak tahsil ettikleri vergiyi, bildirimi
izleyen ayın on beşinci günü akşamına kadar vergi sorumlusu sıfatıyla bir
beyanname ile bağlı bulunduğu vergi dairesine beyan eder ve aynı sürede
öderler.
Şu kadar ki vergi oranı; bildirilen
varlıkların, Türkiye’deki banka ya da aracı kurumlarda açılan hesaplara
transfer edildiği veya yurt dışından getirilerek bu hesaplara yatırıldığı
tarihten itibaren en az bir yıl süreyle tutulması halinde %0 olarak uygulanır. Bu takdirde, banka ve aracı kurumlar tarafından bildirim
esnasında tahsil edilerek vergi dairesine ödenen vergi, bildirim sahibinin
ilgili vergi dairesine başvurusu üzerine iade edilir.
(7) Vergi dairelerine
beyan edilen varlıkların değeri üzerinden %3 oranında vergi tarh edilir ve bu
vergi, tarhiyatın yapıldığı ayı izleyen ayın sonuna kadar ödenir. Bu
fıkraya ve altıncı fıkraya göre ödenen vergi, hiçbir suretle gider yazılamaz ve
başka bir vergiden mahsup edilemez.
(8) Bildirim ve beyana
konu edilen varlıklarla ilgili olarak 213 sayılı Kanunun amortismanlara ilişkin
hükümleri uygulanmaz. Bu varlıkların elden çıkarılmasından doğan zararlar,
gelir veya kurumlar vergisi uygulaması bakımından gider veya indirim olarak
kabul edilmez.
(9) Bildirilen veya
beyan edilen varlıklara isabet eden tutarlara ilişkin hiçbir suretle
vergi incelemesi ve vergi tarhiyatı yapılmaz. Diğer nedenlerle başlayan vergi incelemeleri ile takdir
komisyonu kararları sonucu bulunan matrah farkının madde kapsamında bildirilen
veya beyan edilen varlıklar nedeniyle ortaya çıktığının tespiti ve bildirilen
veya beyan edilen varlık tutarının, bulunan matrah farkına eşit ya da fazla
olması durumunda matrah farkına ilişkin tarhiyat yapılmaz. Bulunan matrah
farkının, bildirilen veya beyan edilen varlıklar nedeniyle ortaya çıktığının
tespitine rağmen söz konusu varlık tutarlarından büyük olması durumunda sadece
aradaki fark tutar üzerinden vergi tarhiyatı yapılır. Vergi incelemesi veya
takdir komisyonu kararları sonucunda bildirim veya beyana konu edilen varlıklar
dışındaki nedenlerle matrah farkı tespit edilmesi durumunda, bu madde
kapsamında bildirilen veya beyan edilen tutarlar, bulunan matrah farkından
mahsup edilmeksizin tarhiyat yapılır.
(10) Birinci fıkra
uyarınca bildirildiği halde, bildirilen varlıkların, bildirimin yapıldığı
tarihten itibaren üç ay içinde Türkiye’ye getirilmemesi veya Türkiye’deki banka
ya da aracı kurumlarda açılacak bir hesaba transfer edilmemesi ile bildirilen
veya beyan edilen tutarlara ilişkin tarh edilen vergilerin süresinde ödenmemesi
ve bu maddede yer alan diğer şartların yerine getirilmemesi hallerinde
dokuzuncu fıkra hükmünden yararlanılamaz. Vergi incelemesine başlanılan veya
takdir komisyonuna sevk edilen tarihten sonra bu madde kapsamında yapılan
bildirim ve beyanlar dolayısıyla söz konusu inceleme veya takdir komisyonu
kararları sonucunda yapılacak tarhiyatlar için de dokuzuncu fıkra hükmü
uygulanmaz. Tahakkuk eden verginin vadesinde ödenmemesi vergi aslının gecikme
zammı ile birlikte6183 sayılı Kanun uyarınca takip ve tahsiline engel teşkil
etmez. Tahsil edilmiş olan vergiler red ve iade edilmez.
(11) Bildirim ve beyan
süresi sona erdikten sonra bildirim veya beyanlara ilişkin düzeltme yapılamaz.
(12) Hazine ve Maliye
Bakanlığı, madde kapsamına giren varlıkların Türkiye’ye getirilmesi ve
bildirimi ile işletmeye dâhil edilmelerine ilişkin hususları, bildirim ve
beyana esas şekli ile maddenin uygulanmasında kullanılacak bilgi ve belgeler
ile iade işlemlerine ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye
yetkilidir.
(13) Bu
maddeyi ihdas eden Kanunla, Kanunun 10 uncu maddesinin birinci fıkrasının (ı)
bendinde yapılan değişiklik hükmü, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce
sermaye artırımı yapan veya ilk defa kurulan şirketler için 2022 yılı hesap
dönemi dahil olmak üzere 5 hesap dönemi için uygulanır.”şeklindedir.