Özet: 27 Kasım 2020 tarihli ve 31317 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7256 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 1)" ile kesinleşmiş kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin açıklamalarda bulunulmuştur.

Açıklamalar

17.11.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, kesinleşmiş bazı kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına olanak sağlamaktadır. 27.11.2020 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan "Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7256 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 1)” ile, söz konusu kanunun uygulanmasına yönelik usul ve esaslar belirlenmiştir. Tebliğde yer alan açıklamalar aşağıda özetlenmiştir.

1.   YAPILANDIRILACAK ALACAKLAR

1.1.  Alacağın Türü ve Dönemi

Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı tahsil dairelerince tahsil edilen ve kanun kapsamında yapılandırılabilecek bazı vergi alacakları aşağıdaki şekildedir.

a.      213 sayılı Vergi Usul Kanunu kapsamına giren;

-          31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

-          2020 yılına ilişkin olarak 31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce tahakkuk eden vergi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları,

-          31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına bağlı olmayan vergi cezaları,

b.      31/8/2020 tarihinden (bu tarih dâhil) önce verilen idari para cezaları 

c.      Yukarıdaki bentler dışında kalan ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanun kapsamında takip edilen asli ve fer’i amme alacakları (adli para cezaları hariç),

1.2.  Alacakların Yapılandırılmasının Şartları

Kanun kapsamında alacakların yapılandırılarak ödenebilmesi için bu alacakların;

-          Kanun’un 1. maddesinde belirtilen tür ve dönemden kaynaklı bir alacak olması,

-          “kesinleşmiş alacak” olması,

-          Kanunun yayımı tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olması

Buna göre, bir alacağın 7256 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılarak ödenebilmesi için bu üç şartın bir arada bulunması gerekmektedir.

2.   ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI

Kanun'un yayımlandığı 17.11.2020 tarihi itibariyle (bu tarih dahil) vadesi geldiği halde ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan;

-          Vergilerin ödenmemiş kısmının tamamının,

-          Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50'sinin,

hesaplanacak gecikme faiz ve zamları yerine Kanun'un yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE'ye göre hesaplanacak tutarı ile birlikte Kanun'da belirtilen süre ve şekilde ödenmesi halinde,

-          Vergi aslına bağlı olarak kesilen vergi cezalarının,

-          Vergi aslına bağlı olmaksızın kesilmiş olan vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi cezalarının %50'sinin,

-          ve bunlara bağlı faiz, gecikme zammı ve gecikme faizlerinin tamamının,

tahsilinden vazgeçilmektedir.

Kesinleşmiş alacakların yapılandırılmasıyla ilgili özet tablo aşağıdaki şekildedir:

Bu Kanun'un kapsadığı dönemlere ilişkin olup, bu Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla yargı kararı ile kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce bu Kanun'da öngörülen süre ve şekilde başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da bu madde hükmünden yararlanabilir.

Kanun kapsamına giren dönemlere ilişkin olup, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla mücbir sebep hali ilan edilmesi nedeniyle beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen vergilerden, ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık ayına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında bu Kanun hükümleri uygulanmayacaktır.

3.   BAŞVURU SÜRESİ VE ŞEKLİ

İlgili maddelerde yer alan özel hükümler saklı kalmak kaydıyla Kanundan yararlanmak isteyen borçluların 31/12/2020 tarihi sonuna kadar ilgili idareye başvuruda bulunması şartı getirilmiştir.

4.   ALACAK TUTARININ TESPİTİ

7256 sayılı Kanun’un 2. maddesinde, Kanun kapsamında yapılandırılarak ödenecek tutarın tespitinde uygulanacak esaslar belirlenmiş ve alacak asılları üzerinden hesaplanan faiz, gecikme faizi, gecikme zammı gibi fer’i amme alacakları yerine Yİ-ÜFE (Yurt içi Üretici Fiyat Endeksi) aylık değişim oranları kullanılarak hesaplanacak Yİ-ÜFE tutarının alacak asılları ile birlikte ödenmesi kuralı getirilmiştir.

Yİ-ÜFE tutarı, 31/10/2016 tarihine kadar (bu tarih dâhil) Türkiye İstatistik Kurumunun her ay için belirlediği aylık değişim oranları, 1/11/2016 tarihinden itibaren Kanunun yayımlandığı Kasım 2020 ayı dâhil geçen süreye her ay için aylık %0,35 oranı esas alınmak suretiyle hesaplanacaktır.

5.   ÖDEME SÜRESİ VE ŞEKLİ

Hazine ve Maliye Bakanlığına, il özel idarelerine, belediyelere ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarına bağlı tahsil dairelerine borçlu olanların Kanun hükmünden yararlanmak istemeleri hâlinde, 31 Aralık 2020 tarihine (bu tarih dâhil) kadar borçlu bulundukları tahsil dairelerine başvurmaları gerekmektedir.

Kanun kapsamında yapılandırılan borçların ilk taksit ödeme süresi içerisinde tamamen ya da ikişer aylık dönemler hâlinde azami onsekiz eşit taksitte ödenmesi mümkün olup, ilk taksit ödeme süresi 1 Şubat 2021 (31 Ocak 2021 tarihi Pazar gününe rastladığından) tarihi mesai saati bitiminde sona ermektedir.

Azami taksit süresi 18 eşit taksit olarak belirlenmiş olmakla birlikte 6, 9 ve 12 eşit taksitte ödeme seçenekleri de bulunmaktadır.

5.1.  Peşin veya İlk İki Taksit Ödeme Süresi İçinde Yapılan Ödemeler ve İndirim

5.1.1.    Peşin Ödemede İndirim

Borçlular Kanun kapsamında yapılandırdıkları borçlarını, ilk taksit ödeme süresi içinde ödemek üzere peşin ödeme seçeneğini tercih edebilirler. Kanun kapsamında yapılandırılan tutarların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak ödenmesi hâlinde;

-          Bu tutarlara katsayı uygulanmayacaktır.

-          Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %90’ının tahsilinden vazgeçilecektir.

-          Yapılandırılan alacağın Kanunun 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamındaki idari para cezalarından olması hâlinde bu alacaktan ayrıca %25 indirim yapılacaktır.

-          Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde, fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılacaktır.

Söz konusu ödemenin defaten yapılması zorunlu olmayıp, ilk taksit ödeme süresi içinde farklı zamanlarda borcun tamamının ödenmesi hâlinde de bu hükümden yararlanılacaktır.

Ayrıca, yapılandırılan tutarların taksitle ödenme seçeneği tercih edilmesine rağmen ilk taksit ödeme süresi içinde peşin olarak tamamının ödenmesi durumunda da bu hükümlerden yararlanılabilecektir.

Diğer taraftan, peşin ödeme seçeneği tercih edilmek suretiyle yapılandırılan alacakların tamamının ilk taksit ödeme süresi içinde ödenmemesi hâlinde Kanunun 3’üncü maddesinin altıncı fıkrası hükmüne göre ilk taksit ödeme süresini izleyen ayın sonuna kadar geç ödeme zammıyla birlikte ödeme yapılarak Kanun hükümlerinden yararlanılabilecektir.

5.1.2.    İlk İki Taksit Ödeme Süresi İçinde Yapılan Ödemede İndirim

Taksitle ödeme seçeneği tercih edilerek, yapılandırılan alacağa ilişkin ilk taksitin süresinde ve tam olarak ödenmiş olması şartıyla, kalan taksitlerin tamamının ikinci taksit ödeme süresi içinde ödenmesi hâlinde;

-          Bu tutarlara katsayı uygulanmayacaktır.

-          Fer’i alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarların %50’sinin tahsilinden vazgeçilecektir.

-          Yapılandırılan alacağın Kanun’un 1 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (2) numaralı alt bendi kapsamındaki idari para cezalarından olması hâlinde bu alacaktan ayrıca %12,5 indirim yapılacaktır.

-          Yapılandırma sonucu ödenecek alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması hâlinde, fer’i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutardan %25 indirim yapılacaktır.

Bu kapsamda, ilk taksit içinde ödenen Yİ-ÜFE tutarının %50’si, katsayı tutarı ve varsa idari para cezasının %12,5’i ile yapılandırılan alacağın sadece fer’i alacaktan ibaret olması durumunda Yİ-ÜFE tutarının %25’inin red ve iade edileceği tabiidir.

5.2.  Taksitli Ödeme ve Katsayı Uygulaması

Hesaplanan tutarların taksitle yapılacak ödemelerinde ilgili maddelere göre belirlenen tutar; 

1) Altı eşit taksit için (1,045), 

2) Dokuz eşit taksit için (1,083), 

3) On iki eşit taksit için (1,105), 

4) On sekiz eşit taksit için (1,15), 

katsayısı ile çarpılır ve bulunan tutar, taksit sayısına bölünmek suretiyle ikişer aylık dönemler hâlinde ödenecek taksit tutarı hesaplanır. Ancak, tercih edilen süreden daha kısa sürede ödeme yapılması hâlinde ödenecek tutar ilgili katsayıya göre düzeltilir.

5.3.  Mahsuben ödeme

Hazine ve Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine ödenmesi gereken amme alacaklarına uygulanmak üzere, Kanun hükümlerinden yararlanmak için başvuruda bulunan ve ödenecek tutarları ilgili vergi mevzuatı gereği iade alacağından kendi borçlarına mahsuben ödemek isteyen borçluların, bu taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgeleri tam ve eksiksiz olarak ibraz etmeleri şarttır.

6.   KANUN HÜKMÜNDEN YARARLANMANIN DİĞER ŞARTLARI

6.1.  Dava Açılmaması, Açılmış Davalardan Vazgeçilmesi

Kanun kapsamına, alacağın varlığı hususunda ihtilaf olan alacaklar girmemekte olup, münhasıran kesinleşmiş alacaklar girmektedir. Kanundan yararlanmak isteyen borçluların kesinleşmiş alacaklara ilişkin dava açmamaları, açılmış davalardan vazgeçmeleri (ihtirazi kayıtla verilen beyannameye konu alacaklar için Kanundan yararlanmak isteyenlerin alacağa ilişkin olarak açmış oldukları davalar dâhil) ve kanun yollarına başvurmamaları gerekmektedir. Bu nedenle, Kanun hükmünden yararlanmak isteyen borçluların bu yöndeki iradelerini başvuruları sırasında yazılı olarak belirtmeleri şarttır.

6.2.  Kanunun Yayımı Tarihinden Sonra Tebliğ Edilen Yargı Kararları İle Yargılama Giderleri

7256 sayılı Kanun hükümlerinden yararlanmak üzere başvuruda bulunan ve açtıkları davalardan vazgeçen borçluların bu ihtilaflarıyla ilgili olarak karar tarihine bakılmaksızın Kanun’un yayımı tarihinden sonra tebliğ edilen yargı kararları uyarınca işlem yapılmayacaktır.

Ayrıca, Kanun hükümlerinden yararlanılmak üzere vazgeçilen davalarda verilen kararlarla hükmedilmiş yargılama giderleri ve avukatlık ücreti ile fer’ilerinin bulunması hâlinde bu tutarlar karşılıklı olarak talep edilmeyecek, bu alacaklar için icra takibi yapılamayacak ve vazgeçme tarihinden önce ödenmiş olan yargılama giderleri ve avukatlık ücretleri geri alınmayacaktır.

7.   TAKSİTLERİN SÜRESİNDE ÖDENMEMESİ HALİNDE YAPILACAK İŞLEMLER

7.1.  Süresinde Ödenmeyen Taksitler

Kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitlerden;

– İlk ikisinin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi,

– Bir takvim yılında ikiden fazla taksitin süresinde ödenmemesi veya eksik ödenmesi,

– Süresinde ödenmeyen veya eksik ödenen taksitlerin geç ödeme zammıyla birlikte son taksiti izleyen ayın sonuna kadar da ödenmemesi,

hâlinde Kanun hükümlerinden yararlanma hakkı kaybedilecektir.

Bu durumda, Kanun kapsamında ödenmesi gereken taksitlerden ilk ikisinin süresinde ve tam olarak ödenmesi Kanundan yararlanma hakkının devamı için zorunlu olduğundan, taksitli ödeme seçeneğini tercih eden borçluların Ocak/2021 ve Mart/2021 taksitlerini süresinde ve tam olarak ödemeleri gerekmektedir.

7.2.  İhlal Nedeni Olmayan Eksik Ödemeler

7256 sayılı Kanun kapsamında ödenecek taksit tutarının %10’unu aşmamak şartıyla 10 Türk Lirası’na (bu tutar dahil) kadar yapılmış eksik ödemeler için Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmamaktadır.

7.3.  İhlal Halinde Alacakların Takibi

Kanun kapsamında yapılandırıldığı halde Kanunda öngörülen süre ve şekilde ödenmeyen alacakların, yapılandırma öncesi türü ve vadesi dikkate alınarak takip işlemleri ilgili mevzuat kapsamında yapılacak ve bu Kanunun yayımı tarihinden (17.11.2020) önce başlamış olan takip işlemleri geçerliliğini koruyarak kaldığı yerden devam edecektir.

Bültenimizde yer alan konularla ilgili sorularınız için lütfen bizimle iletişime geçiniz.

Saygılarımızla,

Ek: Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin 7256 Sayılı Kanun Genel Tebliği (Seri No: 1)