Özet: Bazı kamu
alacaklarının yeniden yapılandırılması, yurt dışındaki ve yurt içindeki
varlıkların beyan edilerek kayda alınması ve çeşitli vergi kanunlarında
değişiklik yapılmasını öngören 7256 sayılı Kanun 17.11.2020 tarih ve 31307 sayılı
Resmi Gazete'de yayımlanmıştır.
7256 sayılı Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun’da yer alan düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.
1.Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması
1.1. Yapılandırmaya
Konu Edilebilecek Kamu Alacakları
7256 sayılı Kanun
kapsamında yapılandırmaya konu alacaklar aşağıdaki şekildedir:
Ø
Vergiler (VUK
kapsamına giren vergi, resim harçlar) ve vergi cezaları,
Ø
Gümrük vergileri
ve idari para cezaları,
Ø
Sigorta primleri,
Ø
Topluluk sigortası
primleri,
Ø
Emeklilik keseneği
ve kurum karşılığı,
Ø
İşsizlik sigortası
primi,
Ø
Sosyal güvenlik
destek primi,
Ø
Çeşitli idari para
cezaları,
Ø
Yukarıda
belirtilen alacaklara ilişkin her türlü faiz, zam, gecikme zammı, gecikme faizi,
cezai faiz, gecikme cezası gibi fer'i alacaklar.
1.2.VUK
Kapsamındaki Alacakların Yapılandırılması
Vergi Usul Kanunu
kapsamına giren aşağıdaki alacak ve fer'ileri yapılandırmaya konu
edilebilmektedir.
Ø
31.08.2020
tarihinden (bu tarih dahil) önceki dönemlere, beyana dayanan vergilerde bu
tarihe kadar verilmesi gereken beyannamelere ilişkin vergiler ve bunlara bağlı
vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,
Ø
2020 yılına
ilişkin olarak 31.08.2020 tarihinden (bu tarih dahil) önce tahakkuk eden vergi
ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri ve gecikme zamları,
Ø
31.08.2020
tarihinden (bu tarih dahil) önce yapılan tespitlere ilişkin olarak vergi aslına
bağlı olmayan vergi cezaları.
1.3.Kesinleşmiş
Alacaklara İlişkin Düzenlemeler
Kanun'un
yayımlandığı 17.11.2020 tarihi itibariyle (bu tarih dahil) vadesi geldiği halde
ödenmemiş veya ödeme süresi henüz geçmemiş bulunan;
Ø
Vergilerin
ödenmemiş kısmının tamamının,
Ø
Vergi aslına bağlı
olmaksızın kesilmiş vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi
cezalarının %50'sinin,
hesaplanacak
gecikme faiz ve zamları yerine Kanun'un yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE'ye
göre hesaplanacak tutarı ile birlikte Kanun'da belirtilen süre ve şekilde
ödenmesi halinde,
Ø
Vergi aslına bağlı
olarak kesilen vergi cezalarının,
Ø
Vergi aslına bağlı
olmaksızın kesilmiş olan vergi cezaları ile iştirak nedeniyle kesilmiş vergi
cezalarının %50'sinin,
Ø
ve bunlara bağlı
faiz, gecikme zammı ve gecikme faizlerinin tamamının,
tahsilinden
vazgeçilmektedir.
Kesinleşmiş
alacakların yapılandırılmasıyla ilgili özet tablo aşağıdaki şekildedir:
Alacağın Türü |
Ödenecek Tutarlar |
Tahsilinden Vazgeçilen Tutarlar |
Vergi asılları |
• Vergi asıllarının tamamı |
• Vergi aslına bağlı olarak kesilen cezaların /
idari para cezalarının tamamı |
Alacak aslına bağlı olmayan cezalar |
Alacak aslına bağlı olmayan cezaların %50'si |
• Vergi aslına bağlı olmayan cezaların kalan %50'si |
İştirak nedeniyle kesilen vergi cezaları |
• İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının %50'si |
• İştirak nedeniyle kesilen vergi cezalarının kalan
%50'si |
Fer'i alacaklar |
• Gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası
yerine Yİ-ÜFE esas alınarak belirlenecek tutar |
• Gecikme cezası, gecikme zammı, gecikme faizi gibi
fer'i alacakların tamamı |
Bu Kanun'un
kapsadığı dönemlere ilişkin olup, bu Kanun'un yayımlandığı tarih itibarıyla
yargı kararı ile kesinleştiği halde mükellefe ödemeye yönelik tebligatın
yapılmadığı alacaklar için mükelleflerce bu Kanun'da öngörülen süre ve şekilde
başvuruda bulunulması koşuluyla bu alacaklar da bu madde hükmünden
yararlanabilir.
Bu madde hükmünden
yararlanmak isteyen borçluların belirtilen şartların yanı sıra dava açmamaları,
açılmış davalardan vazgeçmeleri ve kanun yollarına başvurmamaları şarttır.
Kanun kapsamına
giren dönemlere ilişkin olup, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla mücbir sebep
hali ilan edilmesi nedeniyle beyanname verme ve ödeme süresi ertelenen
vergilerden, ödeme süresinin son günü 2020 yılının Ekim, Kasım veya Aralık
ayına tekabül edecek şekilde belirlenenler hakkında bu Kanun hükümleri
uygulanmayacaktır.
1.4. Kanun
Kapsamında Yapılacak Ödemeler
7256 sayılı Kanun’un ilgili maddelerindeki başvuru ve
ödeme süresine ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, bu Kanun hükümlerinden
yararlanmak isteyen borçluların 31.12.2020 tarihine kadar (bu tarih dâhil)
ilgili idareye başvuruda bulunmaları, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı
tahsil dairelerine ödenecek tutarların ilk taksitini 31.01.2021 tarihine kadar
(bu tarih dâhil), Sosyal Güvenlik Kurumu’na bağlı tahsil dairelerine ödenecek
tutarların ise ilk taksitini 28.02.2021 tarihine kadar (bu tarih dâhil), diğer
taksitlerini ise bu tarihleri takip eden ikişer aylık dönemler hâlinde azami on
sekiz eşit taksitte ödemeleri şarttır.
Kanun hükümlerine göre hesaplanan tutarlar peşin veya
taksitler halinde ödenebilecektir.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk taksit ödeme
süresi içerisinde peşin olarak ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer'i
alacaklar yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak
tutarların %90'ının tahsilinden vazgeçilecektir. Yapılandırılan alacağın sadece
fer'i alacaktan oluşması halinde fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları
esas alınarak hesaplanacak tutardan %50 indirim yapılacaktır.
Hesaplanan tutarların tamamının ilk iki taksit ödeme
süresi içinde ödenmesi halinde katsayı uygulanmayacak ve fer'i alacaklar yerine
Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak hesaplanacak tutarlar üzerinden %50
indirim yapılacaktır. Yapılandırılan alacağın sadece fer'i alacaktan ibaret
olması halinde fer'i alacak yerine Yİ-ÜFE aylık değişim oranları esas alınarak
hesaplanacak tutardan %25 indirim yapılır.
Kanun çerçevesinde hesaplanan tutarların taksitle
ödenmesi de mümkün olup, mükellefler başvuru sırasında aşağıdaki tabloda
belirtilen taksit seçeneklerinden birini tercih edebileceklerdir. Taksitli
ödemeler ikişer aylık dönemler halinde yapılacak olup, tabloda belirtilen
katsayılar dikkate alınmak suretiyle vade farkı uygulanacaktır. Kanun
hükümlerinden yararlanmak üzere başvura bulunanlara, tercih ettikleri taksit
süresine uygun ödeme planı verilecektir.
Taksit Sayısı |
Ödeme Süresi (Ay) |
Uygulanacak Katsayı |
6 |
12 |
1,045 |
9 |
18 |
1,083 |
12 |
24 |
1,105 |
18 |
36 |
1,15 |
2.Varlık
Barışı
7256 sayılı Kanun yurtiçi ve
yurt dışında bulunan çeşitli varlıkların milli ekonomiye kazandırılmasıyla
ilgili düzenlemeler de içermektedir. Söz konusu düzenlemeler aşağıda özetlenmiştir.
Yurt dışında
bulunan para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının
30.06.2021 tarihine kadar Türkiye'deki banka veya aracı kuruma bildiren gerçek
ve tüzel kişiler, söz konusu varlıkları serbestçe tasarruf edebilecektir.
Yukarıda
belirtilen varlıklar, yurt dışında bulunan banka veya finansal kurumlardan kullanılan
ve kanuni defterlerde kayıtlı olan kredilerin en geç 30.06.2021 tarihine kadar
kapatılmasında kullanılabilecektir. Bu durumda, defter kayıtlarından düşülmesi
kaydıyla, borcun ödenmesinde kullanılan varlıklar için Türkiye'ye getirilme
şartı aranmaksızın kanun hükümlerinden yararlanılacaktır.
Kanuni defterlerde
kayıtlı olan sermaye avanslarının; yurt dışında bulunan para, altın, döviz,
menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçlarının ilgili maddenin yürürlüğe
girmesinden önce Türkiye'ye getirilmek suretiyle karşılanmış olması hâlinde,
söz konusu avansların defter kayıtlarından düşülmesi kaydıyla Kanun
hükümlerinden yararlanılacaktır.
Vergi Usul Kanunu
uyarınca defter tutar mükellefler, Türkiye'ye getirdikleri varlıklarını dönem
kazancının tespitinde dikkate almaksızın işletmelerine dahil edebilecekleri
gibi, aynı varlıkları vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir
kazancın tespitinde dikkate almaksızın işletmelerinden çekebileceklerdir.
Gelir ve kurumlar
vergisi mükellefleri, Türkiye'de bulunan ancak defter kayıtlarında yer almayan
para, altın, döviz, menkul kıymet ve diğer sermaye piyasası araçları ile
taşınmazlarını, 30.06.2021 tarihine kadar, dönem kazancının tespitinde dikkate
almaksızın, kanuni defterlerine kaydedebilecektir. Bu durumda, söz konusu
varlıklar vergiye tabi kazancın ve kurumlar için dağıtılabilir kazancın
tespitinde dikkate alınmaksızın işletmeden çekilebilir. Kanun kapsamında
Türkiye'ye getirilen yada Türkiye'de bulunup yeni kayda alınan varlıkların
elden çıkarılmasından doğan zararlar, gelir veya kurumlar vergisi uygulamasında
gider veya indirim olarak kabul edilmeyecektir.
Yukarıda açıklanan
düzenlemeler kapsamında Türkiye'ye getirilen veya Türkiye'de beyan edilen
varlıklar nedeniyle hiçbir suretle vergi incelemesi veya tarhiyatı yapılmaz. Yurt
dışında bulunan varlıkların bildirimin yapıldığı tarihten itibaren üç ay
içerisinde Türkiye'ye getirilmesi veya Türkiye'deki banka yada aracı kurumlarda
açılacak bir hesaba transfer edilmesi şarttır.
3.Diğer
Vergisel Düzenlemeler
7256 Sayılı Kanun
çeşitli vergi kanunlarında değişiklikler yapılmasını öngörmektedir. Kanun’da
yer alan bazı vergisel düzenlemeler aşağıdaki şekildedir.
Ø
Ayrı bir iş yeri
açmaksızın ve sanayi tipi veya seri üretim yapabilen makine ve alet
kullanmaksızın oturdukları evlerde imal ettikleri malları internet ve
benzeri elektronik ortamlar üzerinden satışını yapanların belirli şartlar
dahilinde esnaf muaflığından yararlandırılması öngörülmektedir. Bu madde
kapsamında esnaf muaflığından faydalanılabilmesi için Esnaf Vergi Muafiyeti
Belgesi alınması, Türkiye’de kurulu bankalarda bir ticari hesap açılması ve tüm
hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır. Bankalar,
bu madde kapsamında açılan ticari hesaplara aktarılan tutarlar üzerinden,
aktarım tarihi itibarıyla %4 (bir ve üzeri işçi çalıştırıldığı durumda %2)
oranında gelir vergisi tevkifatı yapmakla yükümlüdür. İlgili
düzenleme kapsamında elde edilen hasılatın 220.000 Türk lirasını aşması
hâlinde, mükellef izleyen takvim yılı başından itibaren gerçek usulde
vergilendirilir ve tekrar bu muafiyetten faydalanamaz.
Ø
Tam mükellef gerçek kişilerin Posta İdaresi
yada hızlı kargo şirketleri tarafından düzenlenen elektronik ticaret gümrük
beyannamesiyle gerçekleştirdikleri mal ihracatı kapsamında elde ettiklerin kazançların
% 50’sinin Gelir Vergi Kanunu’nun 89. maddesi kapsamında gelir vergisi
matrahından indirilmesine olanak tanınmaktadır.
Ø Tam mükellef sermaye şirketlerinin iktisap ettikleri kendi hisse
senetlerini veya ortaklık paylarını,
i) Sermaye azaltımı yoluyla itfa etmeleri hâlinde iktisap
bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari değeri
arasındaki fark tutar sermaye azaltımına ilişkin kararın ticaret
sicilinde tescil edildiği tarih,
ii) İktisap bedelinin altında bir bedel karşılığında elden çıkarmaları
hâlinde iktisap bedeli ile elden çıkarma bedeli arasındaki fark tutar elden çıkarma
tarihi,
iii) İktisap ettikleri tarihten itibaren iki tam yıl içerisinde,
sermaye azaltımı yoluyla itfa etmemeleri veya elden çıkarmamaları
hâlinde, iktisap bedeli ile hisse senetlerinin veya ortaklık paylarının itibari
değeri arasındaki fark tutar iktisap tarihinden itibaren iki tam yıllık sürenin
son günü,
itibarıyla dağıtılmış kar payı sayılır ve bu
tutarlar üzerinden %15 oranında vergi tevkifatı yapılması
gerekmektedir. Bu madde kapsamında tevkif edilen vergilerin herhangi bir
vergiden mahsup edilmesi mümkün bulunmamaktadır.
Ø Payları Borsa İstanbul Pay Piyasasında ilk defa işlem görmek üzere en az
%20 oranında halka arz edilen kurumların (bankalar, finansal kiralama
şirketleri, faktoring şirketleri, finansman şirketleri, ödeme ve
elektronik para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim
şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve
emeklilik şirketleri hariç) paylarının ilk defa halka arz edildiği hesap
döneminden başlamak üzere beş hesap dönemine ait kurum kazançlarına kurumlar
vergisi oranı 2 puan indirimli olarak uygulanacaktır.
Ø 7194 sayılı Kanun’da düzenlenen konaklama vergisinin yürürlüğü 01.01.2022 tarihine ertelenmiştir.
Ø Millî Eğitim Bakanlığı’na bilgisayar ve donanımlarının bedelsiz
teslimleri ile bunlara ilişkin yazılım teslimi ve hizmetleri, bu mal ve
hizmetlerin bağışı yapacak olanlara teslim ve ifası için öngörülen KDV
istinasının süresi 31.12.2023 tarihine kadar uzatılmıştır.
Ø Türkiye’de oynanması planlanan 2021 yılı UEFA Şampiyonlar Ligi Finali
müsabakasına ilişkin olarak; UEFA, katılımcı futbol kulüpleri ve organizasyonda
görevli tüzel kişilerden işyeri, kanuni ve iş merkezi Türkiye’de bulunmayanlar
gelir ve kurumlar vergisinden muaf tutulacak olup, bu muafiyet tevkif yoluyla
alınan vergileri de kapsayacaktır. Diğer taraftan, müsabaka dolayısıyla
yapılacak mal teslimleri ve hizmet ifaları da KDV’den istisna edilecektir.
Ø KDV Kanunu’nun geçici 17. maddesinde düzenlenen dahilde işleme ve
geçici kabul rejimleri kapsamında ihraç edilecek malların üretiminde
kullanılacak maddelerin teslimine yönelik istisnanın uygulanma süresi 31.12.2025
tarihine kadar uzatılmıştır.
Ø Jokey, Jokey yamakları ve antrenörlerine ücret olarak yapılan
ödemelerden % 20 oranında tevkifat yapılmasını öngören Gelir Vergisi Kanunu’nun
geçici 68. maddesinin uygulanma süresi 31.12.2025 tarihine kadar
uzatılmaktadır.
Ø Menkul kıymetler ve diğer sermaye piyasası araçlarının elden çıkarılması
ve elde tutulması sürecinde elde edilen gelirler ile mevduat faizleri, repo
gelirleri ve özel finans kurulularından elde edilen gelirlerin
vergilendirilmesine yönelik hükümler içeren Gelir Vergisi Kanunu’nun geçici 67.
maddesinin uygulama süresi 31.12.2025 tarihine kadar uzatılmıştır.
Bültenimizde yer
alan konularla ilgili sorularınız için lütfen bizimle iletişime geçiniz.
Saygılarımızla,
Ek: 7256 sayılı Bazı Alacakların Yeniden
Yapılandırılması İle Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun