7456 Sayılı Kanun ile Kurumlar
Vergisi Kanunu, Motorlu Taşıtlar Vergisi Kanunu, KDV Kanunu, ÖTV Kanunu ve
Çevre Kanununda Yapılan Değişiklikler
7456 sayılı “6/2/2023
Tarihinde Meydana Gelen Depremlerin Yol Açtığı Ekonomik Kayıpların Telafisi
İçin Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi İhdası ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun
Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun”, 15/07/2023 tarih ve
32249 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmıştır.
Söz konusu Kanunla
yapılan vergisel düzenlemeler ile;
• Kurumlar
Vergisi oranı %25’e çıkarılmış, banka ve finans kuruluşları için Kurumlar
Vergisi oranı %30’a yükseltilmiştir.
• İhracattan
elde edilen kazançlar için Kurumlar Vergisi 5 puan indirimli olarak uygulanacaktır.
• Diğer yatırım
fonlarından elde edilen gelirlere yönelik istisnalar kaldırılmıştır.
• Taşınmaz
satışında Kurumlar Vergisi istisnası kaldırılmış ve 15 Temmuz 2023 tarihinden
önce aktifte yer alan taşınmazların satışında istisna oranı %50’den %25’e düşürülmüştür.
• Taşınmazlar
vergisiz bir şekilde kısmi bölünmeye konu edilemeyecektir.
• Ek
Motorlu Taşıtlar Vergisi ihdas edilmiştir.
• Geri
Kazanım Katılım Payı tutarlarının iki katına kadar artırılması ve yarısına
kadar indirilmesi konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
• Kurumların
en az iki tam yıl aktiflerinde yer alan taşınmazlar için uygulanan KDV
istisnası uygulamasına son verilmiştir. Ancak Kanunun yayım tarihi öncesinde
iktisap edilen taşınmazlar için, bazı şartlarla tesliminde KDV istisnası
uygulaması devam edecektir.
• Afet
bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı
ile yapılan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak konutlar dolayısı ile
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına yapılacak teslim ve hizmetlere
31.12.2024 tarihine kadar KDV istisnası getirilmiştir.
• ÖTV
Kanunu’na ekli (I) sayılı listede yer alan bazı ürünlerin maktu ÖTV tutarlarının
her yılın Ocak ve Temmuz aylarında yeniden belirlenmesi ile ilgili Cumhurbaşkanı’na
yeni yetki verilmiştir..
Bu bültenimizde söz
konusu Kanun kapsamında yapılan vergisel düzenlemelerin detayları yer almaktadır;
1)
Kurumlar Vergisi Kanununda Yapılan Değişiklikler
•
Kurumlar Vergisi Oranı %25’e Çıkarılmış, Banka Ve
Finans Kuruluşları İçin Kurumlar Vergisi Oranı %30’a Yükseltilmiştir. Ayrıca
İhracattan Elde Edilen Kazançlar İçin Kurumlar Vergisi 5 Puan İndirimli
Uygulanacaktır.
Söz konusu Kanun
değişikliği ile, Kurumlar Vergisi oranı %25 olarak belirlenmiş olup, söz
konusu oran; Bankalar, 21/11/2012 tarihli ve 6361 sayılı Finansal Kiralama,
Faktoring, Finansman ve Tasarruf Finansman Şirketleri Kanunu kapsamındaki
şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri,
varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans
şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları için %30 şeklinde
uygulanacaktır.
Diğer taraftan, ihracat
yapan kurumların münhasıran ihracattan elde ettikleri kazançlarına 1 puan
indirimli olarak uygulanmakta olan Kurumlar Vergisi oranı, 5 puan indirimli
olarak uygulanacaktır.
İlgili düzenleme, 1
Ekim 2023 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak üzere;
kurumların 2023 yılı ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde edilen
kazançlarına, özel hesap dönemine tabi olan kurumların ise 2023 takvim
yılında başlayan özel hesap dönemi ve izleyen vergilendirme dönemlerinde elde
edilen kazançlarına uygulanmak üzere 15 Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe
girmiştir.
7456 sayılı Kanun ile
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 32.maddesinde yapılan değişiklikler
tablo halinde gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 32. maddesi (1) Kurumlar vergisi, kurum kazancı üzerinden … (7) İhracat yapan kurumların münhasıran
ihracattan elde ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı … (8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim
faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde
ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu
kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre ayrıca
indirim uygulanmaz. |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 32. maddesi (1) Kurumlar
vergisi, kurum kazancı üzerinden %25 oranında alınır. Şu kadar ki bankalar, 6361
sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para
kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye
piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin
kurum kazançları üzerinden kurumlar vergisi %30 oranında alınır. … (7) İhracat yapan kurumların münhasıran ihracattan elde
ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 5 puan
indirimli uygulanır. … (8) Sanayi sicil belgesini haiz ve fiilen üretim
faaliyetiyle iştigal eden kurumların münhasıran üretim faaliyetinden elde
ettikleri kazançlarına kurumlar vergisi oranı 1 puan indirimli uygulanır. Bu
kazançların ihracata isabet eden kısmı için yedinci fıkra hükmüne göre indirimden faydalananlara bu fıkra kapsamında ayrıca indirim
uygulanmaz. |
•
Diğer Yatırım Fonlarından Elde Edilen Gelirlere
Yönelik İstisnalar Kaldırılmıştır.
Söz konusu Kanun’un
19.maddesi ile Kurumların, girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları ile
girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen
gelirlere sağlanan istisna hariç olmak üzere diğer yatırım fonlarından elde
ettikleri gelirlere yönelik sağlanan istisnalar kaldırılmıştır.
Düzenleme 15 Temmuz
2023 tarihinden itibaren iktisap edilen yatırım fonu katılma payları için
uygulanmak üzere Kanunun yayım tarihi olan 15 Temmuz 2023’ten itibaren
yürürlüğe girmiştir.
7456 sayılı Kanun ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikler tablo halinde
gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrası (1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: a) Kurumların; 1) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından
elde ettikleri kazançlar, 2) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren
kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, 3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları
ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde
ettikleri kâr payları
Diğer yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden
elde edilen kâr payları bu istisnadan yararlanamaz. |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrası (1) Aşağıda belirtilen kazançlar, kurumlar vergisinden müstesnadır: a) Kurumların; 1) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun sermayesine katılımlarından
elde ettikleri kazançlar, 2) Tam mükellefiyete tabi başka bir kurumun kârına katılma imkânı veren
kurucu senetleri ile diğer intifa senetlerinden elde ettikleri kâr payları, 3) Tam mükellefiyete tabi girişim sermayesi yatırım fonu katılma payları
ile girişim sermayesi yatırım ortaklıklarının hisse senetlerinden elde
ettikleri kâr payları ve katılma
paylarının fona iadesinden doğan gelirler ile bu fonların katılma paylarının
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 279 uncu maddesi kapsamında değerlenmesinden
kaynaklanan değer artış kazançları, Diğer yatırım fonu katılma payları ile yatırım
ortaklıklarının hisse senetlerinden elde edilen kâr payları bu
istisnadan yararlanamaz. |
•
Taşınmaz Satışında Kurumlar Vergisi
İstisnası Kaldırılmış ve 15 Temmuz 2023 Tarihinden Önce Aktifte Yer Alan
Taşınmazların Satışında İstisna Oranı %50’den %25’e Düşürülmüştür.
Yapılan düzenleme ile Kanun’un yürürlüğe
girdiği tarih olan 15 Temmuz 2023 tarihinden sonra kurumların iktisap edeceği
taşınmazların satışında oluşan kazanç üzerinden Kurumlar Vergisi istisnası
uygulanmayacaktır.
7456 sayılı Kanun’un yürürlüğe girdiği tarih olan 15 Temmuz 2023
tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazlar için 5520 sayılı
Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinin değişiklik öncesi
hükümlerden mükellefler faydalanabilecek, ancak 15 Temmuz 2023
tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan taşınmazların 15 Temmuz 2023
tarihinden itibaren satışlarında, Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 5. maddesinin
birinci fıkrasının (e) bendine istinaden %50 olarak uygulanan istisna oranı
%25 olarak uygulanacaktır.
Söz konusu düzenleme 5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanunu’na Geçici 16.madde eklenerek yapılmıştır.
7456 sayılı Kanun ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 5 inci
maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yapılan değişiklikler tablo halinde
gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi e) Kurumların, en az iki tam yıl
süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip
oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri, rüçhan hakları ve bu fıkranın
(a) bendi kapsamında istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının
katılma paylarının satışından doğan kazançların %75'lik
Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının
istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın
sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. Ancak satış bedelinin,
satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil
edilmesi şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden
istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış
sayılır.
İstisna edilen kazançtan beş yıl içinde sermayeye ilave dışında herhangi
bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen ya da dar
mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılan kısım için uygulanan istisna
dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır.
Aynı süre içinde işletmenin tasfiyesi (bu Kanuna göre yapılan devir ve
bölünmeler hariç) halinde de bu hüküm uygulanır.
Bedelsiz olarak veya rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle itibarî değeriyle
elde edilen hisse senetlerinin elde edilme tarihi olarak, sahip olunan eski
hisse senetlerinin elde edilme tarihi esas alınır.
Devir veya bölünme suretiyle devralınan
|
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi e) Kurumların, en az iki tam yıl
süreyle aktiflerinde yer alan iştirak hisseleri ile aynı süreyle sahip
oldukları kurucu senetleri, intifa senetleri, rüçhan hakları ve bu fıkranın
(a) bendi kapsamında istisna kazançlarına kaynak oluşturan yatırım fonlarının
katılma paylarının satışından doğan kazançların %75'lik kısmı.
Bu istisna, satışın yapıldığı dönemde uygulanır ve satış kazancının
istisnadan yararlanan kısmı satışın yapıldığı yılı izleyen beşinci yılın
sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabında tutulur. Ancak satış bedelinin,
satışın yapıldığı yılı izleyen ikinci takvim yılının sonuna kadar tahsil
edilmesi şarttır. Bu süre içinde tahsil edilmeyen satış bedeline isabet eden
istisna nedeniyle zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış
sayılır.
İstisna edilen kazançtan beş yıl içinde sermayeye ilave dışında herhangi
bir şekilde başka bir hesaba nakledilen veya işletmeden çekilen ya da dar
mükellef kurumlarca ana merkeze aktarılan kısım için uygulanan istisna
dolayısıyla zamanında tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa uğramış sayılır.
Aynı süre içinde işletmenin tasfiyesi (bu Kanuna göre yapılan devir ve
bölünmeler hariç) halinde de bu hüküm uygulanır.
Bedelsiz olarak veya rüçhan hakkı kullanılmak suretiyle itibarî değeriyle
elde edilen hisse senetlerinin elde edilme tarihi olarak, sahip olunan eski
hisse senetlerinin elde edilme tarihi esas alınır.
Devir veya bölünme suretiyle devralınan iştirak hisseleri, kurucu
senetleri ve intifa senetleri ile rüçhan haklarının satışında aktifte
bulundurma sürelerinin hesabında, devir olunan veya bölünen kurumda geçen süreler
de dikkate alınır.
Menkul kıymet ticaretiyle uğraşan kurumların
bu amaçla ellerinde bulundurdukları değerlerin satışından elde ettikleri
kazançlar istisna kapsamı dışındadır. |
7456 sayılı Kanun ile 5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici
16. Madde düzenlemesine aşağıda yer verilmiştir;
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanunu’na Eklenen Geçici 16.madde |
GEÇİCİ MADDE 16- Bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önce kurumların aktifinde yer alan
taşınmazlar için 5 inci maddenin birinci fıkrasının (e) bendinin bu maddeyi
ihdas eden Kanunla değiştirilmeden önceki hükümleri uygulanır. Şu kadar ki,
bu Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendinde yer alan %50
oranı, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak taşınmaz satış
kazançları için %25 olarak uygulanır. |
•
Taşınmazlar Vergisiz Bir Şekilde Kısmi Bölünmeye Konu
Edilemeyecektir.
Bilindiği üzere, 5520
sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b)
bendi kapsamında; taşınmazlar, iştirak hisseleri ile üretim ve hizmet
işletmeleri belirli şartlar dahilinde kısmi bölünme işlemine konu
edilebilmektedir.
Söz konusu Kanun’un 20.Maddesi
ile taşınmazlar kısmi bölünme kapsamından çıkarılmıştır. İlgili
düzenleme 1 Ocak 2024 tarihinden itibaren yürürlüğe girecektir.
7456 sayılı Kanun ile
5520 sayılı Kurumlar Vergisi Kanununun 19.maddesinin üçüncü fıkrasının (b)
bendinde yapılan değişiklikler tablo halinde gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi b) Kısmî bölünme: Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye
şirketi niteliğindeki bir yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî
temsilcisinin bilânçosunda yer alan |
5520 sayılı Kurumlar
Vergisi Kanununun 19 uncu maddesinin üçüncü fıkrasının (b) bendi b) Kısmî bölünme:
Tam mükellef bir sermaye şirketinin veya sermaye şirketi niteliğindeki bir
yabancı kurumun Türkiye'deki iş yeri veya daimî temsilcisinin bilânçosunda
yer alan ve en az iki tam yıl süreyle elde
tutulan iştirak hisseleri ya da sahip oldukları üretim veya hizmet
işletmelerinin bir veya birkaçını kayıtlı değerleri üzerinden aynî sermaye
olarak mevcut veya yeni kurulacak tam mükellef bir sermaye şirketine
devretmesi, bu Kanunun uygulanmasında kısmî bölünme hükmündedir. Ancak,
üretim veya hizmet işletmelerinin devrinde, işletme bütünlüğü korunacak
şekilde faaliyetin devamı için gerekli aktif ve pasif kalemlerin tümünün
devredilmesi zorunludur. Kısmî bölünmede devredilen varlıklara karşılık
edinilen devralan şirket hisseleri, devreden şirkette kalabileceği gibi
doğrudan bu şirketin ortaklarına da verilebilir. İştirak hisselerinin bu bent
kapsamında devrinde, devralan şirketin hisselerinin devreden şirketin
ortaklarına verilmesi halinde, devredilen iştirak hisselerine ilişkin
borçların da devri zorunludur. |
2)
Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi Uygulaması
7456 sayılı Kanun ile yapılan bir diğer düzenleme ise Ek Motorlu Taşıtlar
Vergisi’nin uygulamaya koyulmasıdır.
7456 sayılı Kanun’un
1.maddesi ile yapılan düzenleme çerçevesinde, 197 sayılı Motorlu Taşıtlar
Vergisi Kanununun 5., 6.ve geçici 8.maddelerinde yer alan (I), (I/A), (II) ve
(IV) sayılı tarifelere göre vergiye tabi olan ve 15 Temmuz 2023 itibari ile
ilgili sicilde kayıt ve tescilli bulunan taşıtlar ile, 15 Temmuz 2023
ile 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil
edilecek olan taşıtlar, bir defaya mahsus olmak üzere, 2023 yılı
için tahakkuk ettirilen motorlu taşıtlar vergisi tutarı kadar ek motorlu
taşıtlar vergisine tabi olacaktır.
Ek Motorlu Taşıtlar Vergisi,
taşıtların kayıt ve tescilinin yapıldığı yerin vergi dairesi tarafından,
• 15 Temmuz 2023
tarihinden önce ilgili sicillere kayıt ve tescil edilmiş olan taşıtlar için 15
Temmuz 2023 tarihinde,
• 15 Temmuz 2023 ile 31
Aralık 2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek
olan taşıtlar için kayıt ve tescilin yapıldığı tarihte,
tahakkuk ettirilmiş ve
tebliğ edilmiş sayılacaktır.
Ek motorlu taşıtlar
vergisinin mükellefi, bu Kanunun yayımı tarihi itibarıyla 197 sayılı Kanun
kapsamında motorlu taşıtlar vergisi mükellefi olanlar ile bu Kanunun yayımı
tarihinden 31 Aralık 2023 tarihine kadar ilgili sicillere ilk defa kayıt ve
tescil edilen taşıtların sahibi olan gerçek ve tüzel kişilerdir.
6 Şubat 2023 tarihinde
Kahramanmaraş ilinde meydana gelen depremler nedeniyle Hazine ve Maliye
Bakanlığınca 213 sayılı Vergi Usul Kanununun 15 inci maddesi kapsamında mücbir
sebep hâli ilan edilen yerlerde; deprem tarihi itibarıyla kayıt ve tescilli
olan taşıtlar, deprem nedeniyle yıkılan veya ağır ya da orta hasarlı hâle gelen
binaların maliklerine ait taşıtlar, depremlerde ağır hasar görerek kullanılamaz
duruma gelen taşıtlar ile deprem nedeniyle eşi veya birinci derece kan
hısımlarından birini kaybeden mükelleflere ait taşıtlar ek motorlu
taşıtlar vergisinden müstesnadır.
•
15 Temmuz 2023 itibari ile ilgili sicillere kayıt ve tescil
edilmiş olan
taşıtlara ilişkin ek motorlu taşıtlar vergisi, birinci taksiti Ağustos sonuna
kadar, ikinci taksiti 2023 yılının Kasım ayı sonuna kadar olmak
üzere iki eşit taksitte;
•
15 Temmuz 2023 ile 31 Aralık 2023 tarihleri arasında
ilgili sicillere ilk defa kayıt ve tescil edilecek olan taşıtlara ilişkin ek
motorlu taşıtlar vergisi ise bu taşıtların motorlu taşıtlar vergisi ile
birlikte peşin olarak,
ödenecektir.
Bu maddenin
uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı’na
yetki verilmiştir.
3)
Geri Kazanım Katılım Payı Tutarlarının İki Katına Kadar
Artırılması ve Yarısına Kadar İndirilmesi Konusunda Cumhurbaşkanı’na Yetki
Verilmiştir.
Yapılan düzenleme ile, Geri
Kazanım Katılım Payı tutarlarının iki katına kadar artırılması ve yarısına
kadar indirilmesi konusunda Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
Söz konusu düzenleme 15
Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
7456 sayılı Kanun ile 2872
sayılı Çevre Kanununun ek 11 inci maddesinin birinci fıkrasında yapılan
değişiklikler tablo halinde gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
2872 sayılı Çevre Kanununun ek 11 inci maddesinin birinci fıkrası Yurt içinde piyasaya arz edilen bu Kanuna ekli (1)
sayılı listede yer alan ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer
ürünler için piyasaya sürenlerden/ithalatçılardan bu listede belirtilen
tutarda geri kazanım katılım payı tahsil edilir. Bu listedeki ürünlerden
herhangi birinin piyasaya arzının, farklı bir ürünün, malzemenin veya eşyanın
ithalatı ile birlikte gerçekleşmesi halinde geri kazanım katılım payı
ithalatçıdan tahsil edilir. Bu listede yer alan tutarlar takvim yılı başından
geçerli olmak üzere her yıl bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli
ve 213 sayılı Vergi Usul Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri
uyarınca tespit ve ilan edilen yeniden değerleme oranında artırılarak
uygulanır. Bu şekilde hesaplanan tutarların %5’ini aşmayan kesirler dikkate
alınmaz. Cumhurbaşkanı, |
2872 sayılı Çevre Kanununun ek 11 inci maddesinin birinci fıkrası Yurt
içinde piyasaya arz edilen bu Kanuna ekli (1) sayılı listede yer alan
ürünlerden poşetler için satış noktalarından, diğer ürünler için piyasaya
sürenlerden/ithalatçılardan bu listede belirtilen tutarda geri kazanım katılım
payı tahsil edilir. Bu listedeki ürünlerden herhangi birinin piyasaya
arzının, farklı bir ürünün, malzemenin veya eşyanın ithalatı ile birlikte
gerçekleşmesi halinde geri kazanım katılım payı ithalatçıdan tahsil edilir.
Bu listede yer alan tutarlar takvim yılı başından geçerli olmak üzere her yıl
bir önceki yıla ilişkin olarak 4/1/1961 tarihli ve 213 sayılı Vergi Usul
Kanununun mükerrer 298 inci maddesi hükümleri uyarınca tespit ve ilan edilen
yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu şekilde hesaplanan
tutarların %5’ini aşmayan kesirler dikkate alınmaz. Cumhurbaşkanı, bu listede yer alan veya bu fıkra uyarınca yeniden
değerleme oranı uygulanmak suretiyle belirlenen tutarları iki katına kadar
artırmaya veya yarısına kadar indirmeye yetkilidir. |
4)
KDV Kanununda Yapılan Değişiklikler
•
Kurumların En Az İki Tam Yıl Aktiflerinde Yer Alan
Taşınmazlar İçin Uygulanan KDV İstisnası Uygulamasına Son Verilmiştir
Kurumların en az iki
tam yıl aktiflerinde yer alan taşınmazlar için yürürlükte olan KDV
istisnası uygulamasına son verilmiştir.
Söz konusu uygulama 15
Temmuz 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
Ancak 15 Temmuz 2023
öncesinde iktisap edilen taşınmazlar için, kurumların aktifinde yer alan ve
en az iki tam yıl süreyle elde bulundurulan taşınmazların satışı suretiyle
gerçekleşen devir ve tesliminde KDV istisnası uygulaması devam edecektir.
7456 sayılı Kanun ile 3065
sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının
(r) bendinde yapılan değişiklikler tablo halinde gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
3065 sayılı Katma Değer Vergisi
Kanununun 17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (r) bendi r) Kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla
aktiflerinde bulundurdukları İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve
teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer
vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar
vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır. Bu fıkranın (u) bendi kapsamında varlık kiralama şirketlerine ve (y)
bendi kapsamında finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma
ve yatırım bankalarına devredilen |
3065 sayılı Katma Değer Vergisi Kanununun
17 nci maddesinin (4) numaralı fıkrasının (r) bendi r) Kurumların aktifinde en az iki tam yıl süreyle bulunan iştirak hisselerinin satışı suretiyle gerçekleşen devir ve teslimler ile
bankalara, finansal kiralama ve finansman şirketlerine borçlu olanların ve
kefillerinin borçlarına karşılık taşınmaz ve iştirak hisselerinin (müzayede
mahallerinde yapılan satışlar dahil) bankalara, finansal kiralama ve
finansman şirketlerine devir ve teslimleri ile bu taşınmaz ve iştirak
hisselerinin finansal kiralama ve finansman şirketlerince devir ve teslimi. İstisna kapsamındaki kıymetlerin ticaretini yapan kurumların, bu amaçla
aktiflerinde bulundurdukları iştirak hisselerinin teslimleri istisna kapsamı
dışındadır. İstisna kapsamında teslim edilen kıymetlerin iktisabında yüklenilen ve
teslimin yapıldığı döneme kadar indirim yoluyla giderilemeyen katma değer
vergisi, teslimin yapıldığı hesap dönemine ilişkin gelir veya kurumlar
vergisi matrahının tespitinde gider olarak dikkate alınır. Bu fıkranın (u)
bendi kapsamında varlık kiralama şirketlerine ve (y) bendi kapsamında
finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve yatırım
bankalarına devredilen iştirak hisselerinin, kaynak kuruluş ve kiracı
tarafından üçüncü kişilere satışına ilişkin en az iki tam yıl aktifte
bulundurma süresinin hesabında, bu iştirak hisselerinin varlık kiralama
şirketleri, finansal kiralama şirketleri, katılım bankaları ile kalkınma ve
yatırım bankalarının aktifinde bulunduğu süreler de dikkate alınır. |
7456 sayılı Kanun ile 3065
sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 43.madde düzenlemesi ise
aşağıda gösterilmiştir;
3065 sayılı Katma
Değer Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 43.madde |
GEÇİCİ
MADDE 43- Bu maddenin yürürlük tarihinden önce kurumların aktifinde yer alan
taşınmazlar için bu maddeyi ihdas eden Kanunla, bu Kanunun 17 nci maddesinin
(4) numaralı fıkrasının (r) bendinde yapılan değişiklik öncesi hükümler
uygulanır. |
•
Afet Bölgesi Olarak Kabul Edilen Yerlerde Afetzedelere Bağışlanacak
Konutların İnşası Dolayısı İle Yapılan Teslim ve Hizmetler İçin 31/12/2024
Tarihine Kadar KDV İstisnası Getirilmiştir.
KDV Kanununa eklenen Geçici Madde
44 ile; Afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum
Yönetimi Başkanlığı ile yapılan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak
konutlar dolayısı ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarına yapılacak teslim ve hizmetlere 31.12.2024 tarihine kadar
KDV istisnası getirilmiştir.
Söz konusu uygulama 15
Temmuz 2023 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
Ayrıca, bu teslim ve hizmetler
dolayısıyla yüklenilen KDV’lerin indirim yoluyla telafi edilemeyen kısmı için, istisna
kapsamında işlem yapan mükellefe iadesine imkan sağlanmıştır.
7456 sayılı Kanun ile 3065
sayılı Katma Değer Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 44.madde düzenlemesi ise
aşağıda gösterilmiştir;
3065 sayılı Katma
Değer Vergisi Kanunu’na eklenen Geçici 44.madde |
GEÇİCİ
MADDE 44- 6/2/2023 tarihinde meydana gelen depremler nedeniyle genel hayata
etkili afet bölgesi olarak kabul edilen yerlerde, Afet ve Acil Durum Yönetimi
Başkanlığı ile imzalanan protokol kapsamında afetzedelere bağışlanacak
konutların inşası dolayısıyla kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına
yapılan teslim ve hizmetler, 31/12/2024 tarihine kadar katma değer
vergisinden müstesnadır.
Bu
kapsamda yapılan teslim ve hizmetler nedeniyle yüklenilen vergiler, vergiye
tabi işlemler üzerinden hesaplanan vergiden indirilir. İndirim yoluyla telafi
edilemeyen vergiler bu Kanunun 32 nci maddesi hükmü uyarınca istisna
kapsamında işlem yapan mükellefin talebi üzerine iade edilir. Birinci
fıkrada yer alan süreyi bir yıla kadar uzatmaya Cumhurbaşkanı; istisna
kapsamına girecek teslim ve hizmetleri tanımlamaya, istisna ve iadeye ilişkin
usul ve esasları belirlemeye Hazine ve Maliye Bakanlığı yetkilidir. |
5) Özel
Tüketim Vergisi Kanunu’na Ekli (I) Sayılı Listede Yer Alan Bazı Ürünlerin Maktu
ÖTV Tutarlarının Her Yılın Ocak Ve Temmuz Aylarında Yeniden Belirlenmesi İle
İlgili Cumhurbaşkanına Verilen Yetki Üzerinde Düzenleme Yapılmıştır.
7456 sayılı Kanun ile, Özel Tüketim
Vergisi Kanunu’na ekli (I) sayılı listede yer alan bazı ürünlerin maktu ÖTV
tutarlarının her yılın Ocak ve Temmuz aylarında yeniden belirlenmesi ile ilgili
Cumhurbaşkanı’na verilen yetki üzerinde düzenleme yapılmıştır.
Söz konusu düzenleme
ile, Cumhurbaşkanı ÖTV Kanunu’na ekli (I) sayılı listede yer alan maktu vergi
tutarlarını, her bir mal itibarıyla söz konusu listede yer alan veya yeniden
belirlenmiş sayılan en yüksek vergi tutarının beş katma kadar artırmaya, sıfıra
kadar indirmeye, bu sınırlar içinde mal cinsleri, özellikleri, kullanım yerleri
veya ithalatın şekline göre farklı tutarlar tespit etmeye yetkili kılınmıştır.
İlaveten, ÖTV Kanunu’na
ekli (I) sayılı listede yer alan maktu vergi tutarları veya Cumhurbaşkanınca
bunlara ilişkin belirlenen en son maktu vergi tutarları, Ocak ve Temmuz
aylarında, TÜİK tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat endeksinde son
altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı gününden geçerli
olmak üzere güncellenecektir.
Söz konusu düzenleme 15
Temmuz 2023 tarihinde yürürlüğe girmiştir.
7456 sayılı Kanun ile 4760
sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanununun 12.maddesi’nin ikinci fıkrasında yapılan
değişiklikler ise aşağıda gösterilmiştir;
Düzenleme Öncesi |
Düzenleme Sonrası |
4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi
Kanununun 12.maddesi’nin ikinci fıkrası 2. Cumhurbaşkanı, topluca veya ayrı ayrı olmak üzere; a) b) (III) sayılı listedeki mallar için belirlenen oranları her bir
mal itibarıyla sıfıra kadar indirmeye, (A) cetvelindeki mallar için dört
katına (B) cetvelindeki mallar için yarısına kadar artırmaya, asgari maktu
vergiyi her bir mal itibarıyla sıfıra kadar indirmeye, (A) cetvelindeki
mallar için iki katına (B) cetvelindeki mallar için üç katına kadar
artırmaya, bu sınırlar içinde malların cinsleri, özellikleri, fiyat grupları,
alkol dereceleri ve içerdiği alkol miktarına göre farklı vergi oranı ve
asgari maktu vergi tutarı belirlemeye, (B) cetvelindeki mallar için listede yer alan asgari maktu vergi
tutarlarının, perakende satışa sunulan ürünlerin birim ambalajı içinde yer
alan her bir sigara veya makaron adedi, diğer tütün mamullerinin birim
ambalajı içindeki mamulün her bir gramı ile çarpımı sonucu bulunacak tutarın
%20'sine tekabül eden tutarı aşmamak üzere; birim ambalaj itibarıyla maktu
vergi tutarı belirlemeye, bu tutarı malların cinsleri, özellikleri,
ambalajları (paketleri) ve bunların fiyatları ve fiyat grupları itibarıyla
farklılaştırmaya, ….. Yetkilidir. |
4760 sayılı Özel
Tüketim Vergisi Kanununun 12.maddesi’nin ikinci fıkrası 2. Cumhurbaşkanı, topluca veya ayrı ayrı olmak üzere; a) (I) sayılı listede yer alan veya bu
maddenin (5) numaralı fıkrası uyarınca yeniden belirlenen maktu vergi
tutarlarını, her bir mal itibarıyla söz konusu listede yer alan veya yeniden belirlenmiş
sayılan en yüksek vergi tutarının beş katına kadar artırmaya, sıfıra kadar
indirmeye, bu sınırlar içinde mal cinsleri, özellikleri, kullanım yerleri
veya ithalatın şekline göre farklı tutarlar tespit etmeye, b) (III) sayılı listedeki mallar için belirlenen oranları her bir
mal itibarıyla sıfıra kadar indirmeye, (A) cetvelindeki mallar için dört
katına (B) cetvelindeki mallar için yarısına kadar artırmaya, söz konusu listede yer alan veya yeniden belirlenmiş
sayılan asgari maktu vergiyi her bir mal itibarıyla sıfıra
kadar indirmeye, (A) cetvelindeki mallar için iki katına (B) cetvelindeki
mallar için üç katına kadar artırmaya, bu sınırlar içinde malların
cinsleri, özellikleri, fiyat grupları, alkol dereceleri ve içerdiği alkol
miktarına göre farklı vergi oranı ve asgari maktu vergi tutarı belirlemeye, (B) cetvelindeki mallar için listede yer alan veya yeniden belirlenmiş sayılan asgari maktu vergi tutarlarının, perakende satışa sunulan ürünlerin birim
ambalajı içinde yer alan her bir sigara veya makaron adedi, diğer tütün
mamullerinin birim ambalajı içindeki mamulün her bir gramı ile çarpımı sonucu
bulunacak tutarın %20'sine tekabül eden tutarı aşmamak üzere; birim ambalaj
itibarıyla maktu vergi tutarı belirlemeye, bu tutarı malların cinsleri,
özellikleri, ambalajları (paketleri) ve bunların fiyatları ve fiyat grupları
itibarıyla farklılaştırmaya, …. Yetkilidir. |
7456
sayılı Kanun ile 4760 sayılı Özel Tüketim Vergisi Kanunu’nun 12.maddesine
aşağıdaki fıkra eklenmiştir.
4760 sayılı Özel Tüketim
Vergisi Kanunu’nun 12.maddesine eklenen 5.fıkra |
5. (I)
sayılı listede yer alan maktu vergi tutarları veya Cumhurbaşkanınca bunlara
ilişkin belirlenen en son maktu vergi tutarları, ocak ve temmuz aylarında,
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından ilan edilen yurt içi üretici fiyat
endeksinde son altı ayda meydana gelen değişim oranında, bu değişimin ilanı
gününden geçerli olmak üzere yeniden belirlenmiş sayılır. Bu hesaplama
sonucunda ortaya çıkan vergi tutarlarında virgülden sonraki dört hane dikkate
alınır. Cumhurbaşkanı, uygulama dönemlerini gün veya ay olarak belirlemeye
veya belirleyeceği mallar ve aylar itibarıyla yeniden belirlenmiş sayılan
tutarların uygulanmamasına karar vermeye yetkilidir.” |
Söz
konusu Kanun metnine bülten ekinde yer verilmiştir.
Saygılarımızla.