25.03.2022 tarihinde TBMM’ye sunulan "Hazineye Ait Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun ile Bazı Kanunlarda ve 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi" 15.04.2022 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
7394 Sayılı Kanun ile yapılan değişiklikler bültenimizde özetlenmiştir.
Gelir Vergisi Kanununda Yapılan Değişiklikler;
· 193 sayılı Gelir Vergisi Kanununun 41 inci maddesinin birinci fıkrasına eklenen bent ile “5651 Sayılı Kanun’un ek 4. maddesi uyarınca hakkında reklam yasağı kararı verilmiş olmasına rağmen, reklam yasağı getirilenlere reklam vermeye devam eden gelir vergisi mükelleflerinin söz konusu harcamalarının vergi matrahının hesaplanmasında gider olarak kabul edilmeyecektir.”
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.( Md.1)
· Serbest meslek mükellefiyeti bulunan ve ayrı bir muayenehanesi ve organizasyonu bulunmaksızın faaliyetlerini özel sözleşmelere istinaden; özel sağlık kuruluşları ile vakıf üniversitelerine ait sağlık kurum ve kuruluşlarında yürüten diş hekimleri dahil hekimler ile tıpta uzmanlık mevzuatına göre uzman olan kişilerin serbest meslek erbabı olarak kabul edilerek kazançları serbest meslek kazancı hükümleri uyarınca vergilendirilecektir.
5510 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendine göre sigortalı olarak aynı Kanunun ek 10 uncu maddesi kapsamında çalışan hekimler serbest meslek erbabı olarak kabul edilecektir. Ücretli olarak çalışan hekimlerin gelirlerinin ise önceden olduğu gibi ücret hükümlerine göre vergilendirilmeye devam edilecektir. Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.2)
Vergi Usul Kanununda Yapılan Değişiklikler;
· Vergi dairesince VUK ve diğer Kanunlar kapsamında yapılan işlemlerde elektronik imza, mühür veya onay kullandırma, vergi daireleri tarafından düzenlenen ve vergi dairesince imzalanması gereken belgelerin bu daireler adına Gelir İdaresi Başkanlığınca elektronik ortamda imzalanması, mühürlenmesi veya onaylanmasına izin verme, elektronik imza, mühür veya onayın kullanım usul ve esaslarını düzenleme hususlarında Hazine ve Maliye Bakanlığına yetki verilmiştir.
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.3)
· VUK’un 359. maddesinde yer alan suçlar bakımından soruşturma ve kovuşturma aşamasında da etkin pişmanlık hükümlerinin uygulanabilmesine imkân sağlanmaktadır. Buna göre, maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, hesaplanan gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammının; soruşturma evresinde ödenmesi halinde fail hakkında verilecek cezada yarı oranında, kovuşturma evresinde hüküm verilinceye kadar ödenmesi halinde ise üçte bir oranında indirim yapılacaktır.
Tarh edilen vergi ve vergi aslına bağlı olarak kesilen cezanın bulunmadığı durumlarda cezadan yarı oranında indirim yapılacaktır.
Diğer yandan, failin etkin pişmanlık hükümlerinden faydalanabilmesi için vergi mahkemesinde dava açmaması, açmışsa feragat etmesi, kanun yollarına başvurmaması veya başvurmuşsa vazgeçmesi şartı aranmaktadır.
Maddede yapılan diğer bir düzenlemeyle, bu maddede yer alan suçların birden fazla takvim yılı veya vergilendirme dönemi içinde aynı suç işleme kararının icrası kapsamında işlenmesi halinde, Türk Ceza Kanunu’nun 43. maddesinin uygulanacağı belirtilmektedir. Böylelikle, ceza miktarının belirlenmesinde zincirleme suça ilişkin koşulların esas alınması amaçlanmaktadır.
Öte yandan, vergi kaçakçılığı suçları ile ilgili maddede yer alan hapis cezalarının üst sınırı artırılmaktadır.
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.4)
· Vergi Usul Kanunun 359. maddesinde yazılı suçlara ilişkin yürütülmekte olan soruşturma veya kovuşturmalarda mütalaaya konu fiilin, hakkında soruşturma veya kovuşturma yürütülen kişinin dışında başka bir kişi tarafından işlendiğinin veya başka bir kişiyle birlikte gerçekleştirildiğinin ortaya çıkması durumunda, bu kişi bakımından kamu davası açılması için rapor düzenlenmesi ve mütalaa verilmesi şartı aranmayacaktır. Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.5)
· 213 sayılı Kanuna eklenen geçici madde ile Kanun’un 359. maddesinde Teklifle yapılan düzenlemelerin, yargı mercileri önünde veya infaz aşamasında olan dosyalar bakımından uygulanabilmesine yönelik geçiş hükümleri getirilmiştir. Buna göre;
“Haklarında hüküm verilmiş olup da dosyası infaz aşamasında olanlar, 359 uncu maddede yazılı fiillerle verginin ziyaa uğratıldığının tespit edilmesine bağlı olarak tarh edilen verginin, gecikme faizi ve gecikme zammının tamamı ile kesilen cezaların yarısı ve buna isabet eden gecikme zammını, bu maddeyi ihdas eden Kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren bir yıl içinde Hazineye ödedikleri takdirde 359 uncu maddede bu maddeyi ihdas eden Kanunla soruşturma evresi için yapılan etkin pişmanlık düzenlemesinden faydalanabilir. Bu fıkrada belirtilen ceza indiriminden faydalanabilmek için vergi mahkemesinde dava açılmaması, açılmışsa feragat edilmesi, kanun yollarına başvurulmaması veya başvurulmuşsa vazgeçilmesi şarttır.”
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.6)
Katma Değer Vergisi Kanununda Yapılan Değişiklikler;
· Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13 üncü maddesinin birinci fıkrasının (i) bendi uyarınca istisna kapsamında teslim alınan konut veya iş yerinin bir yıl içerisinde elden çıkarılması halinde zamanında tahsil edilmeyen verginin, 6183 sayılı Kanun’un 48. maddesine göre hesaplanan tecil faiziyle birlikte tapu işleminden önce elden çıkaran tarafından ödenmesi gerekmekte olup yapılan değişiklik ile mevcut düzenlemede yer alan elden çıkarmamaya yönelik bir yıllık süre şartı üç yıla çıkarılmıştır.
Bu madde yayımını izleyen ay başında yürürlüğe girecektir.( Md.10)
· Eski haliyle, imalat sanayine yönelik yatırım teşvik belgesi kapsamında; asgari 50 milyon Türk Lirası tutarında sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve altı aylık dönemler itibarıyla indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi altı aylık dönemleri izleyen bir yıl içerisinde, 50 milyon Türk Lirası tutarına kadar sabit yatırım öngörülen yatırımlara ilişkin inşaat işleri nedeniyle yüklenilen ve yılsonuna kadar indirim yoluyla telafi edilemeyen katma değer vergisi ise izleyen yıl içerisinde talep edilmesi halinde belge sahibi mükellefe iade edilmekteydi.
Yapılan değişiklikle iade yönteminden istisna yöntemine geçilmesi ve turizm yatırımlarının da kapsama alınması, bu kapsamda imalat sanayi ile turizme yönelik yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki inşaat işlerine ilişkin mal teslimleri ve hizmet ifalarının 31.12.2025 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmesi sağlanmıştır.
Ayrıca, söz konusu maddede yer alan sürenin üç yıla kadar uzatılmasına ilişkin Cumhurbaşkanı’na yetki verilmiştir.
Bu madde yayımını izleyen ay başında yürürlüğe girecektir. ( Md.11)
· 6745 sayılı Kanunun 80. maddesi kapsamında teşviklerden yararlanmasına karar verilen ve bu kapsamda sera etkisi yaratan egzoz gazı salınımını tamamen ortadan kaldıracak teknolojilerin geliştirilmesi için münhasıran Türkiye'de gerçekleştirdikleri Ar-Ge faaliyetleri sonucunda geliştirdikleri elektrik motorlu taşıt araçlarını Türkiye’de imal eden mükelleflere bu araçların geliştirilmesine yönelik verilen ve yatırım teşvik belgesi kapsamında yer alan mühendislik hizmetleri 31.12.2023 tarihine kadar katma değer vergisinden istisna edilmiştir.
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.12)
Kurumlar Vergisi Kanununda Yapılan Değişiklikler;
· Kurumlar Vergisi Kanunun 5 inci maddesinin birinci fıkrasında yapılan değişiklikle maddede belirtilen yatırım fonlarından elde edilen kar paylarına ilave olarak katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen kazançlar da istisna kapsamına alınacak, ayrıca bu payların dönem sonu değerlenmesinden kazanç oluşması halinde bu kazançlar da istisna tutulacaktır.
· Ayrıca söz konusu fonların katılma paylarında Vergi Usul Kanunun 279 uncu maddesi kapsamında dönem sonu değerlemesine tabi olanlar açısından, bu değerlemeden doğan kazançlar da istisna kapsamında değildir. Maddede yapılan değişiklikle belirtilen fonlarından elde edilen kar paylarına ilave olarak katılma paylarının fona iadesi suretiyle elde edilen kazançlar da istisna kapsamına alınmakta, bu payların dönem sonu değerlenmesinden kazanç oluşması halinde ise bu kazançlar da istisna olarak değerlendirilmektedir.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı unvanını kullanmakla birlikte esas faaliyet konusu gayrimenkullerle ilgili portföy işletmeciliği olmayan mükelleflerin istisnadan faydalandırılmayacaktır.
Kanunu 5 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan ve kurumlar tarafından elde edilmeleri halinde dağıttıkları kar payları ile fona iade halinde oluşan itfa gelirleri elde eden kurumlar tarafından istisna kapsamında değerlendirilen yatırım fonlarının katılma paylarının iki yıldan uzun süreyle elde tutulması halinde satışından doğan kazançların da %75 oranında istisnaya tabi olacaktır.
Bu madde 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. ( Md.22)
· 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 376. maddesi kapsamında şirketlerin kendiliğinden sona ermiş sayılmaması için, genel kurulca sermayenin üçte biri ile yetinme veya sermayenin tamamlanmasına karar verilmektedir. Karar ile, sermayenin tamamlanmasına karar verilen şirketin ortakları tarafından zarar sebebiyle karşılıksız kalan kısmı kapatacak miktarda aktarılan tutarlar kurum kazancının tespitinde dikkate alınmayacaktır.
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.23)
· 5651 sayılı Kanun’un ek 4. maddesi uyarınca hakkında reklam yasağı kararı verilmiş olmasına rağmen, bunlara reklam vermeye devam eden kurumlar vergisi mükelleflerinin bu harcamalarının vergi matrahının hesaplanmasında dikkate alınmayarak, gider olarak kabul edilmeyecektir.
Bu madde yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir. ( Md.24)
· Bankalar, 6361 sayılı Kanun kapsamındaki şirketler, elektronik ödeme ve para kuruluşları, yetkili döviz müesseseleri, varlık yönetim şirketleri, sermaye piyasası kurumları ile sigorta ve reasürans şirketleri ve emeklilik şirketlerinin kurum kazançları üzerinden alınan kurumlar vergisi genel oranın kalıcı olarak %25 oranında uygulanacaktır.
Bu madde, 2023 yılı vergilendirme dönemi kurum kazançlarına uygulanmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir.
Ayrıca, yukarıda sayılan finans kuruluşlarının 2022 hesap dönemine ilişkin kurumlar vergisi oranını da %25 olarak uygulanacaktır.
Bu madde,1/7/2022 tarihinden itibaren verilmesi gereken beyannamelerden başlamak ve 1/1/2022 tarihinden itibaren başlayan vergilendirme dönemine ait kurum kazançları için geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girecektir. ( Md.25-26)
