Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 sayılı Karara ilişkin Tebliğ’in (Tebliğ No: 2008- 32/34) dövizli sözleşme yasağı uygulamasını düzenleyen maddelerinde 19/04/2022 tarihli ve 31814 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 2022-32/66 sayılı Tebliğ ile değişiklikler yapılmıştır.
Yapılan değişikliklerle, Tebliğ’in 8 inci maddesinin 9 uncu fıkrasının sonuna “Ancak sözleşme konusu ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunludur.” cümlesi eklenmiş, on beşinci fıkrasında yer alan “kararlaştırılması” ibaresi “kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi” şeklinde değiştirilmiştir.
Tebliğin ilgili madde fıkralarının değişiklik öncesi ve sonrasına ilişkin hali aşağıda yer almakta olup söz konusu değişiklikler 19/04/2022 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir.
DEĞİŞİKLİKTEN
ÖNCE |
DEĞİŞİKLİKTEN SONRA |
MADDE 8- (9)-
Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış
sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve
bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden
veya dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür. |
MADDE 8- (9)- Türkiye’de
yerleşik kişilerin kendi aralarında akdedecekleri; taşıt satış sözleşmeleri
dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini ve bu
sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden veya
dövize endeksli olarak kararlaştırmaları mümkündür. (Ek cümle:RG-19/4/2022-31814) Ancak sözleşme konusu ödeme
yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi
zorunludur. |
MADDE 8- (15)- On altıncı fıkra hükümleri saklı
kalmak kaydıyla, kamu kurum ve kuruluşlarının veya Türk Silahlı Kuvvetlerini
Güçlendirme Vakfı şirketlerinin taraf olduğu gayrimenkul satış ve gayrimenkul
kiralama dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu sözleşmelerden
kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya dövize endeksli
olarak kararlaştırılması mümkündür. |
MADDE 8- (15)- On altıncı fıkra hükümleri
saklı kalmak kaydıyla, kamu kurum ve kuruluşlarının veya Türk Silahlı
Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı şirketlerinin taraf olduğu gayrimenkul satış
ve gayrimenkul kiralama dışında kalan sözleşmelerde, sözleşme bedelinin ve bu
sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerin döviz cinsinden veya
dövize endeksli olarak (Değişik
ibare:RG-19/4/2022-31814) kararlaştırılması, ödenmesi ve kabul edilmesi
mümkündür. |
Yapılan değişikliğe
göre; Türkiye’de yerleşik kişiler, yine kendi aralarında akdedecekleri taşıt
satış sözleşmeleri dışında kalan menkul satış sözleşmelerinde sözleşme bedelini
ve bu sözleşmelerden kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerini döviz cinsinden
veya dövize endeksli olarak kararlaştırabilecek iken, sözleşme konusu ödeme
yükümlülüklerini 19/04/2022 tarihinden itibaren Türk
parası cinsinden yerine getirmek ve kabul etmek zorundadır.
Yapılan
değişiklikte geçiş hükümlerinin yer almaması, menkul satış sözleşmelerinden ne
kastedildiği, değişikliğin yürürlük tarihinden önce yapılmış sözleşmelere bağlı
ödemelerin Türk Lirası olarak gerçekleştirilip gerçekleştirilmeyeceği vb.
noktalarda önemli belirsizlikler bulunmaktaydı.
Söz konusu
belirsizliklerin giderilmesi adına Banaklık tarafında 21.04.2022 tarihinde
basın açıklaması yapılmıştır.
Yapılan basın
açıklamasında;
“Türkiye’de yerleşik kişilerin;
19.04.2022 tarihinden
önce akdetmiş oldukları menkul satış sözleşmelerinin ifası kapsamındaki
işlemlerde döviz cinsinden kıymetli evraklar kapsamındaki ödeme
yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine
getirilmesi ve kabul edilmesi şartının aranmayacağı,
19.04.2022 tarihinden
önce düzenlenmiş faturalar kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi
şartının aranmayacağı,
Borsa İstanbul A.Ş.
Kıymetli Madenler ve Kıymetli Taşlar Piyasası’nda döviz cinsinden gerçekleştirilen
kıymetli maden ve kıymetli taş alım satım işlemleri ile bu işlemlerin takası
kapsamındaki ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine getirilmesi
ve kabul edilmesi şartının aranmayacağı,
Tebliğ’de geçen
“menkul” ibaresinin gayrimenkul tanımına girmeyen her türlü mal ve eşyayı
kapsadığı,
Yapılan
değişikliğin Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında
akdettikleri/akdedecekleri menkul satış sözleşmeleri konusu ödeme
yükümlülüklerine ilişkin olması sebebiyle, Türkiye’de yerleşik kişiler ile
dışarıda yerleşik kişiler arasında akdedilmiş/akdedilecek menkul satış
sözleşmelerine ilişkin ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden yerine
getirilmesi ve kabul edilmesi zorunluluğunun bulunmadığı,
Yapılan
değişikliğin yürürlüğe girdiği 19.04.2022 tarihi ve bu tarih sonrasında döviz
cinsinden düzenlenmiş olan çek vb. ödeme araçlarının Türkiye’de yerleşik
kişilerin kendi aralarında akdettikleri/akdedecekleri menkul satış sözleşmeleri
konusu ödeme yükümlülüklerinin yerine getirilmesinde kullanılmasının mümkün
olmadığı,
Yapılan
değişikliğin taşıt satış sözleşmelerinin mevcut durumunu değiştiren bir hüküm
içermediği, 19.04.2022 tarihinde gerçekleştirilen değişiklik öncesinde olduğu
gibi değişiklik sonrasında da Türkiye’de yerleşik kişilerin kendi aralarında
akdedecekleri taşıt satış sözleşmelerinde sözleşme bedeli ve bu sözleşmelerden
kaynaklanan diğer ödeme yükümlülüklerinin döviz cinsinden veya dövize endeksli
olarak kararlaştırılmasının mümkün olmadığı,
4749 sayılı Kamu
Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamında
gerçekleştirilen işlemlere ilişkin olarak yapılan sözleşmelerin, Tebliğ’in
8’inci maddesinin on yedinci fıkrasına tabi olduğu ve bu sözleşmelere ilişkin
yükümlülüklerin 19.04.2022 tarihinde yapılan değişiklik kapsamında olmadığı,
6362 sayılı Sermaye
Piyasası Kanunu ile bu Kanuna dayalı olarak yapılan düzenlemeler çerçevesinde
sermaye piyasası araçlarının (yabancı sermaye piyasası araçları ve depo
sertifikaları ile yabancı yatırım fonu payları da dahil olmak üzere) döviz
cinsinden oluşturulması, ihracı, alım satımı ve yapılan işlemlere ilişkin
yükümlülüklerin döviz cinsinden kararlaştırılmasının Tebliğ’in 8’inci
maddesinin on sekizinci fıkrası uyarınca mümkün olduğu ve bu işlemlere ilişkin
yükümlülüklerin 19.04.2022 tarihinde yapılan değişiklik kapsamında olmadığı,
Tebliğin 8’inci maddesinin diğer fıkralarında yer alan menkul satış sözleşmeleri dışındaki sözleşmelere ilişkin ödeme yükümlülüklerinin Türk parası cinsinden kabul edilmesi ve yerine getirilmesine yönelik herhangi bir değişiklik yapılmadığı ve mevcut istisnaların geçerli olduğu”
Belirtilmiştir.