Özet: 1 Nisan 2020 tarihli ve 31086 sayılı Resmi Gazete ’de Gümrük Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.

Açıklamalar

Söz konusu yönetmelik kapsamında yapılan bazı önemli değişikliklere aşağıda verilmiştir.

• Yetkilendirilmiş gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için sözleşme yapıldığı tarihten geriye dönük “bir ay içinde” en az otuz işçi istihdam ediyor olması ifadesi “bir yıl içinde ortalama”  olarak değiştirilmiştir.
  
  
• Onaylanmış kişi statü belgesinin geri alınması ile ilgili olarak belgenin geçerlilik süresi içinde “genel koşullardan” herhangi birinin ortadan kalktığının öğrenilmesi ya da belge sahibince talep edilmesi halinde, onaylanmış kişi statü belgesi geri alınır ifadesi “24 üncü maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde belirtilen özel koşulun” olarak değiştirilmiştir.
  
  
• Menşe şahadetnamesinin sonradan ibraz edilmesi ile ilgili olarak sonradan ibraz edilecek menşe şahadetnamelerinde nakit teminat uygulamasına geçilmiştir. Ayrıca “Tahakkukun kesinleşmesinden sonra yapılan ek süre talepleri kabul edilmez.” ifadesi yerine “Mücbir sebep halleri saklı kalmak ve bitiminden önce başvurmak kaydıyla bu süre gümrük idare amirince en fazla otuz gün uzatılabilir. Süresi içinde usulüne uygun olarak düzenlenmiş menşe şahadetnamesinin ibrazı halinde alınan teminat iade edilir. Menşe şahadetnamesinin kabul edilmemesi halinde ise alınan teminat irat kaydedilir.” ifadesi getirilmiştir.
  
  
• Menşe şahadetnamesinin sonradan ibraz edilmesi ile ilgili olarak menşe esaslı ticaret politikası önlemleri, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklerin beyan edilerek ödenmesi halinde, beyannamenin tescil tarihinden itibaren altı aylık süreyi aşmamak üzere menşe şahadetnamesi ile gümrük idaresine başvurulması halinde, tahsil edilen tutarın geri verileceği belirtilmiştir. Ayrıca mücbir sebep halleri saklı kalmak ve bitiminden önce başvurmak kaydıyla bu süre gümrük idare amirince en fazla otuz gün uzatılabilecektir.
  
  
• Kesin çıkış işlemleriyle ilgili olarak eşyayı geçici depolama yerinden çıkarmasına izin verilen kişilere eşya sahibi veya temsilcisine ek olarak eşya sahibi tarafından eşyayı teslim almak için vekâlet verilmiş diğer kişiler de eklenmiştir.
  
  
• Geçici depolama yerlerinin bulunmadığı yerler ile ilgili olarak “İthal konusu eşyanın ithalat vergileri ile fon tutarının %20 fazlasıyla teminata bağlanması” ifadesinden %20 ibaresi çıkartılmıştır.
  
  
• Fatura ile ilgili olarak eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonunun faturada yer alması gerektiği ibaresi değiştirilmiş ve eşyanın tanımının yer almasının yeterli olacağı belirtilmiştir.
  
  
• Beyanname yerine kullanılan belgelere Yolcu Beraberi Numune, Sergi ve Fuar Eşyası Beyan Formu eklenmiştir ve numunelik eşya ve modellerin yolcu beraberinde gelmesi durumunda, Yolcu Beraberi Numune, Sergi ve Fuar Eşyası Beyan Formu ile beyan yapılabileceği belirtilmiştir.
  
  
• Serbest dolaşıma giren eşya için başka bir tasarruf yoluyla beyana ilgili olarak Türk Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile belirlenen yolcu beraberinde yurda getirilen standart işlenmemiş altın eklenmiştir.
  
  
• Gümrük rejimleri kapsamında Türkiye’ye ithali öngörülen her türlü izin veya uygunluk belgelerine “bu belgeler yerine geçen bilgi” ibaresi eklenmiştir.
  
  
• Diğer kurumların kontrolüne tabi eşyanın serbest dolaşıma girebilmesi için gerekli olan lisans, izin, uygunluk belgesi ya da bu belgeler yerine geçen bilginin sonradan ibraz tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usulden yararlanılması ve ilgili kurumca beyanname tescilinden sonra yapılan denetimin olumsuz sonuçlanması halinde, beyanname iptal edilerek mahrecine iade, ilgili kurumun uygun görüşü ile doğrudan ya da serbest bölge üzerinden üçüncü ülkeye transit veya ihraç kaydıyla satış ya da masrafları sahibince karşılanmak koşuluyla imha suretiyle tasfiye edilmek üzere bulunduğu gümrük idaresine terk şeklinde işlem yapılacağına yönelik ekleme yapılmıştır.
  
  
• Kanunun 235 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen eşya, yükümlü talebi doğrultusunda, ithalinin yasak olduğunun yükümlüye bildirildiği tarihten itibaren otuz gün içinde mahrecine iade ya da ilgili kurum ya da kuruluşun uygun görüşü ile doğrudan üçüncü ülkeye transit edileceği, ilgili süre içerisinde mahrecine iade veya üçüncü ülkeye transit edilmeyen eşyanın ihraç kaydıyla satış ya da masrafları sahibince karşılanmak koşuluyla imha suretiyle tasfiye edilmek üzere bulunduğu gümrük idaresine terk edileceği eklenmiştir. Ayrıca, Kanunun 235 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine göre idari para cezası uygulanan eşyanın bulunamaması halinde ise eşyanın gümrüklenmiş değerinin kamuya geçirilmesine karar verileceği belirtilmiştir.
  
  
• İlave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülük uygulanan ülke menşeli olduğu beyan edilen eşyanın serbest dolaşıma girişine istisnası olarak, eşyanın aynı zamanda birden fazla ticaret politikası önlemi, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi olması ya da aynı düzenleme kapsamında ülkesine göre farklı oranların belirlenmiş olması durumunda menşe şahadetnamesi aranır. Menşe şahadetnamesi ibraz edilmemesi halinde, tahsil edilmesi gerekenlerden en yüksek tutarlar esas alınarak işlem yapılacağı belirtilmiştir.
  
  
• Ulusal transit rejiminde serbest dolaşımda olmayan eşyada beyana aykırılık ile ilgili olarak eksikliğin sebebinin süresi içerisinde ispat edilememesi halinde, gümrük vergileri ve diğer yüklerin tahsil edilmesinin yanı sıra, eşyanın gümrük vergilerinin iki katı idari para cezası uygulanacağı ve hareket gümrük idaresince rejim ibra edileceği belirtilmiştir. Türkiye Gümrük Bölgesinin dışına çıkarılacak eşya için vergilerin tahsilini ve eşyanın gümrük vergilerinin iki katı idari para cezasının uygulanmasını müteakip aracın çıkışına izin verilecektir.
  
  
• Ortak transit rejiminde serbest dolaşımda olmayan eşyada beyana aykırılığa ilgili olarak hareket/transit orijinal mührün sağlam olmaması ya da eşyanın Türkiye Gümrük Bölgesi içinde boşaltıldığı veya değiştirildiğine ilişkin kanaatin oluşması durumunda, gümrük vergileri ve diğer yüklerin tahsil edilmesine yönelik tahsilat işlemi başlatılır ve eşyanın gümrük vergilerinin iki katı idari para cezası uygulanacağı belirtilmiştir.
  
  
• Kap içinde gelen sıvılar ve diğer maddelerle ilgili olarak yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahipleri tarafından işletilen antrepolarda, gümrük idaresinden izin alınması gerekmeksizin farklı beyanname muhteviyatı eşya depolanabilir, ancak antrepo rejimine ilişkin hükümlerin ihlal edildiğine yönelik bir tespitte bulunulması halinde bu şekilde işlem yapılmasına kısıtlama getirilebileceği yönetmeliğe eklenmiştir.
  
  
• Süre uzatımına ilgili olarak Yetkilendirilmiş yükümlü sertifikası sahibi olan veya bir önceki yıl içerisinde beş milyon ABD Dolarının üzerinde ihracat yapmış olan yükümlüler tarafından kısmi muafiyet suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan ve dört aydan daha uzun süre kullanımının söz konusu olduğu durumda, rejime giriş gümrük idaresince geçici ithalat izin süresi dokuz ay uzatılır. Süre uzatımı sonunda, geçici ithal eşyasının Türkiye Gümrük Bölgesinde kullanımının devam ettiği durumda, gümrük idaresince geçici ithal eşyasının rejim altında kalma süresi azami yirmi dört ay olarak belirlenir ve bu durumda eşyaya rejim hükümleri yeniden uygulanacağı yönetmeliğe eklenmiştir.
  
  
• Toplu ve götürü teminata ilişkin olarak Götürü teminat, Özel Tüketim Vergisi Kanununun ekindeki (I) sayılı listede yer alan eşyaya ilişkin kamu alacakları hariç, eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına ilişkin tüm kamu alacakları için geçerli olacağı belirtilmiştir.
  
  
• Yetkili gümrük idareleri ile ilgili olarak Gümrük vergilerinin; 500.000 TL’ye kadar olan geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya ilgili gümrük müdürlükleri, 5.000.000 TL’ye kadar olan geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya gümrük ve dış ticaret bölge müdürlükleri, 5.000.000 TL’nin üstündeki geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya ise Bakanlık, yetkili olduğu belirtilmiştir.
  
  
• Geri verme veya kaldırmaya ilişkin olarak Tek başvuru kapsamı bir beyanname ve bu beyannameye bağlı ceza kararı ile bir ek tahakkuk ve buna bağlı ceza kararı için 500 üncü madde uyarınca geri verme veya kaldırma işlemini yapmaya yetkili idarenin tespiti toplam tutar dikkate alınarak yapılacağı yönetmeliğe eklenmiştir.
  
  
• Geçici depolama yeri açma izni, antrepo açma ve işletme yeri izni almak üzere başvuracak limited veya anonim şirketlerin, gümrük mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi ve ceza borcu ile vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi borcu bulunmaması şart olduğu yönetmeliğe eklenmiştir.
  
  
• İzahat müessesi ile ilgili olarak yönetmeliğe yeni madde eklenmiştir. Bu kapsamda yükümlüler, gümrük idarelerinden gümrük mevzuatının uygulanması hakkında Kanunun 231 inci maddesinin beşinci fıkrası bağlamında izahat talep edebilirler. Gümrük idaresi tarafından yükümlüye yazı ile yanlış izahat verilmiş olması hâlinde Kanunun 231 inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca idari para cezası verilmez ve faiz uygulanmaz.
  
  
• Yönetmeliğin yürürlüğe girmesinden önce yapılan ithalatlarda menşe esaslı ticaret politikası önlemleri,  ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi olan eşya için beyannamenin tescil tarihinden itibaren altı aylık süre ve varsa ek süre içinde usulüne uygun olarak düzenlenmiş menşe şahadetnamesinin ibraz edildiği durumlar ile ilgili olarak 38 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümlerine göre işlem yapılacağı belirtilmiştir.
  
  
• Yönetmelikte yayınlanan geçici madde ile A.TR dolaşım belgesi ile gelen ve bu maddenin yürürlüğe girmesinden önce beyannamesi tescil edilmiş olan, beyanname ekinde eşyanın menşeini tevsik eden belgesi bulunmadığı halde menşe esaslı ticaret politikası önlemi, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi mali yükümlülüklerin ödenmediği tespit edilen eşyanın, Avrupa Birliği menşeli olduğunu tevsik eden menşe şahadetnamesinin veya tedarikçi beyanının, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı aylık süre içerisinde gümrük idaresine ibrazı mümkün olduğu belirtilmiştir.
  
  

Yönetmelik hükümleri Ticaret Bakanı tarafından yürütülecek olup, Yönetmeliğin 5 inci, 30 uncu, 31 inci ve 46 ncı maddeleri yayımı tarihinden iki ay sonra (01.06.2020) yürürlüğe girecek olup, diğer maddeleri yayımı tarihinde, (01.04.2020) yürürlüğe girmiştir.

Söz konusu Yönetmeliği Bültenimiz ekinde bulabilirsiniz.

Saygılarımızla bilgilerinize sunarız.

Bülten kapsamı konularda ek bilgiye ihtiyaç duymanız halinde (212) 316 60 00 / 6162 numaralı telefondan ya da mpalaoglu@kpmg.com elektronik posta adresinden Murat Palaoğlu ile irtibat kurmanızı rica ederiz.