Özet: 1 Nisan 2020 tarihli ve 31086 sayılı Resmi Gazete ’de Gümrük
Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik yayımlanmıştır.
Açıklamalar
Söz konusu
yönetmelik kapsamında yapılan bazı önemli değişikliklere aşağıda verilmiştir.
- Yetkilendirilmiş
gümrük müşaviriyle onaylanmış kişi statüsü başvurusunun ön incelemesi için
sözleşme yapıldığı tarihten geriye dönük “bir
ay içinde” en az otuz işçi istihdam ediyor olması ifadesi “bir yıl içinde ortalama” olarak değiştirilmiştir.
- Onaylanmış
kişi statü belgesinin geri alınması ile ilgili olarak belgenin geçerlilik
süresi içinde “genel koşullardan”
herhangi birinin ortadan kalktığının öğrenilmesi ya da belge sahibince talep
edilmesi halinde, onaylanmış kişi statü belgesi geri alınır ifadesi “24 üncü maddenin birinci fıkrasının (b)
bendinde belirtilen özel koşulun” olarak değiştirilmiştir.
- Menşe
şahadetnamesinin sonradan ibraz edilmesi ile ilgili olarak sonradan ibraz
edilecek menşe şahadetnamelerinde nakit teminat uygulamasına geçilmiştir. Ayrıca
“Tahakkukun kesinleşmesinden sonra
yapılan ek süre talepleri kabul edilmez.” ifadesi yerine “Mücbir sebep halleri saklı kalmak ve
bitiminden önce başvurmak kaydıyla bu süre gümrük idare amirince en fazla
otuz gün uzatılabilir. Süresi içinde usulüne uygun olarak düzenlenmiş menşe
şahadetnamesinin ibrazı halinde alınan teminat iade edilir. Menşe
şahadetnamesinin kabul edilmemesi halinde ise alınan teminat irat kaydedilir.” ifadesi
getirilmiştir.
- Menşe
şahadetnamesinin sonradan ibraz edilmesi ile ilgili olarak menşe esaslı ticaret
politikası önlemleri, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer
mali yükümlülüklerin beyan edilerek ödenmesi halinde, beyannamenin tescil
tarihinden itibaren altı aylık süreyi aşmamak üzere menşe şahadetnamesi ile
gümrük idaresine başvurulması halinde, tahsil edilen tutarın geri verileceği belirtilmiştir.
Ayrıca mücbir sebep halleri saklı kalmak ve bitiminden önce başvurmak kaydıyla
bu süre gümrük idare amirince en fazla otuz gün uzatılabilecektir.
- Kesin
çıkış işlemleriyle ilgili olarak eşyayı geçici depolama yerinden çıkarmasına
izin verilen kişilere eşya sahibi veya temsilcisine ek olarak eşya sahibi
tarafından eşyayı teslim almak için vekâlet verilmiş diğer kişiler de
eklenmiştir.
- Geçici
depolama yerlerinin bulunmadığı yerler ile ilgili olarak “İthal konusu eşyanın ithalat vergileri ile fon tutarının %20
fazlasıyla teminata bağlanması” ifadesinden %20 ibaresi çıkartılmıştır.
- Fatura
ile ilgili olarak eşyanın gümrük tarife istatistik pozisyonunun faturada yer
alması gerektiği ibaresi değiştirilmiş ve eşyanın tanımının yer almasının
yeterli olacağı belirtilmiştir.
- Beyanname
yerine kullanılan belgelere Yolcu Beraberi Numune, Sergi ve Fuar Eşyası Beyan
Formu eklenmiştir ve numunelik eşya ve modellerin yolcu beraberinde gelmesi
durumunda, Yolcu Beraberi Numune, Sergi ve Fuar Eşyası Beyan Formu ile beyan
yapılabileceği belirtilmiştir.
- Serbest
dolaşıma giren eşya için başka bir tasarruf yoluyla beyana ilgili olarak Türk
Parası Kıymetini Koruma Hakkında 32 Sayılı Karar ile belirlenen yolcu
beraberinde yurda getirilen standart işlenmemiş altın eklenmiştir.
- Gümrük
rejimleri kapsamında Türkiye’ye ithali öngörülen her türlü izin veya uygunluk
belgelerine “bu belgeler yerine geçen bilgi” ibaresi eklenmiştir.
- Diğer
kurumların kontrolüne tabi eşyanın serbest dolaşıma girebilmesi için gerekli
olan lisans, izin, uygunluk belgesi ya da bu belgeler yerine geçen bilginin
sonradan ibraz tam beyanlı yaygın basitleştirilmiş usulden yararlanılması ve
ilgili kurumca beyanname tescilinden sonra yapılan denetimin olumsuz
sonuçlanması halinde, beyanname iptal edilerek mahrecine iade, ilgili kurumun
uygun görüşü ile doğrudan ya da serbest bölge üzerinden üçüncü ülkeye transit
veya ihraç kaydıyla satış ya da masrafları sahibince karşılanmak koşuluyla imha
suretiyle tasfiye edilmek üzere bulunduğu gümrük idaresine terk şeklinde işlem
yapılacağına yönelik ekleme yapılmıştır.
- Kanunun
235 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinde belirtilen eşya, yükümlü
talebi doğrultusunda, ithalinin yasak olduğunun yükümlüye bildirildiği tarihten
itibaren otuz gün içinde mahrecine iade ya da ilgili kurum ya da kuruluşun
uygun görüşü ile doğrudan üçüncü ülkeye transit edileceği, ilgili süre
içerisinde mahrecine iade veya üçüncü ülkeye transit edilmeyen eşyanın ihraç
kaydıyla satış ya da masrafları sahibince karşılanmak koşuluyla imha suretiyle
tasfiye edilmek üzere bulunduğu gümrük idaresine terk edileceği eklenmiştir.
Ayrıca, Kanunun 235 inci maddesinin birinci fıkrasının (a) ve (c) bentlerine
göre idari para cezası uygulanan eşyanın bulunamaması halinde ise eşyanın
gümrüklenmiş değerinin kamuya geçirilmesine karar verileceği belirtilmiştir.
- İlave
gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülük uygulanan
ülke menşeli olduğu beyan edilen eşyanın serbest dolaşıma girişine istisnası
olarak, eşyanın aynı zamanda birden fazla ticaret politikası önlemi, ilave
gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi
olması ya da aynı düzenleme kapsamında ülkesine göre farklı oranların
belirlenmiş olması durumunda menşe şahadetnamesi aranır. Menşe şahadetnamesi
ibraz edilmemesi halinde, tahsil edilmesi gerekenlerden en yüksek tutarlar esas
alınarak işlem yapılacağı belirtilmiştir.
- Ulusal
transit rejiminde serbest dolaşımda olmayan eşyada beyana aykırılık ile ilgili
olarak eksikliğin sebebinin süresi içerisinde ispat edilememesi halinde, gümrük
vergileri ve diğer yüklerin tahsil edilmesinin yanı sıra, eşyanın gümrük
vergilerinin iki katı idari para cezası uygulanacağı ve hareket gümrük
idaresince rejim ibra edileceği belirtilmiştir. Türkiye Gümrük Bölgesinin
dışına çıkarılacak eşya için vergilerin tahsilini ve eşyanın gümrük
vergilerinin iki katı idari para cezasının uygulanmasını müteakip aracın
çıkışına izin verilecektir.
- Ortak
transit rejiminde serbest dolaşımda olmayan eşyada beyana aykırılığa ilgili
olarak hareket/transit orijinal mührün sağlam olmaması ya da eşyanın Türkiye
Gümrük Bölgesi içinde boşaltıldığı veya değiştirildiğine ilişkin kanaatin
oluşması durumunda, gümrük vergileri ve diğer yüklerin tahsil edilmesine
yönelik tahsilat işlemi başlatılır ve eşyanın gümrük vergilerinin iki katı
idari para cezası uygulanacağı belirtilmiştir.
- Kap
içinde gelen sıvılar ve diğer maddelerle ilgili olarak yetkilendirilmiş yükümlü
sertifikası sahipleri tarafından işletilen antrepolarda, gümrük idaresinden
izin alınması gerekmeksizin farklı beyanname muhteviyatı eşya depolanabilir,
ancak antrepo rejimine ilişkin hükümlerin ihlal edildiğine yönelik bir tespitte
bulunulması halinde bu şekilde işlem yapılmasına kısıtlama getirilebileceği
yönetmeliğe eklenmiştir.
- Süre
uzatımına ilgili olarak Yetkilendirilmiş
yükümlü sertifikası sahibi olan veya bir önceki yıl içerisinde beş milyon ABD
Dolarının üzerinde ihracat yapmış olan yükümlüler tarafından kısmi muafiyet
suretiyle geçici ithalat rejimine tabi tutulan ve dört aydan daha uzun süre
kullanımının söz konusu olduğu durumda, rejime giriş gümrük idaresince geçici
ithalat izin süresi dokuz ay uzatılır. Süre uzatımı sonunda, geçici ithal
eşyasının Türkiye Gümrük Bölgesinde kullanımının devam ettiği durumda, gümrük
idaresince geçici ithal eşyasının rejim altında kalma süresi azami yirmi dört
ay olarak belirlenir ve bu durumda eşyaya rejim hükümleri yeniden uygulanacağı
yönetmeliğe eklenmiştir.
- Toplu
ve götürü teminata ilişkin olarak Götürü teminat, Özel Tüketim Vergisi
Kanununun ekindeki (I) sayılı listede yer alan eşyaya ilişkin kamu alacakları
hariç, eşyanın gümrükçe onaylanmış işlem veya kullanıma tabi tutulmasına
ilişkin tüm kamu alacakları için geçerli olacağı belirtilmiştir.
- Yetkili
gümrük idareleri ile ilgili olarak Gümrük vergilerinin; 500.000 TL’ye kadar
olan geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya ilgili gümrük müdürlükleri,
5.000.000 TL’ye kadar olan geri verme veya kaldırma işlemlerini yapmaya gümrük
ve dış ticaret bölge müdürlükleri, 5.000.000 TL’nin üstündeki geri verme veya kaldırma
işlemlerini yapmaya ise Bakanlık, yetkili olduğu belirtilmiştir.
- Geri
verme veya kaldırmaya ilişkin olarak Tek başvuru kapsamı bir beyanname ve bu
beyannameye bağlı ceza kararı ile bir ek tahakkuk ve buna bağlı ceza kararı
için 500 üncü madde uyarınca geri verme veya kaldırma işlemini yapmaya yetkili
idarenin tespiti toplam tutar dikkate alınarak yapılacağı yönetmeliğe
eklenmiştir.
- Geçici
depolama yeri açma izni, antrepo açma ve işletme yeri izni almak üzere
başvuracak limited veya anonim şirketlerin, gümrük mevzuatı uyarınca
kesinleşmiş vergi ve ceza borcu ile vergi mevzuatı uyarınca kesinleşmiş vergi
borcu bulunmaması şart olduğu yönetmeliğe eklenmiştir.
- İzahat
müessesi ile ilgili olarak yönetmeliğe yeni madde eklenmiştir. Bu kapsamda yükümlüler,
gümrük idarelerinden gümrük mevzuatının uygulanması hakkında Kanunun 231 inci
maddesinin beşinci fıkrası bağlamında izahat talep edebilirler. Gümrük idaresi
tarafından yükümlüye yazı ile yanlış izahat verilmiş olması hâlinde Kanunun 231
inci maddesinin beşinci fıkrası uyarınca idari para cezası verilmez ve faiz
uygulanmaz.
- Yönetmeliğin
yürürlüğe girmesinden önce yapılan ithalatlarda menşe esaslı ticaret politikası
önlemleri, ilave gümrük vergisi veya ek
mali yükümlülük gibi diğer mali yükümlülüklere tabi olan eşya için beyannamenin
tescil tarihinden itibaren altı aylık süre ve varsa ek süre içinde usulüne
uygun olarak düzenlenmiş menşe şahadetnamesinin ibraz edildiği durumlar ile
ilgili olarak 38 inci maddenin ikinci ve üçüncü fıkrası hükümlerine göre işlem
yapılacağı belirtilmiştir.
- Yönetmelikte
yayınlanan geçici madde ile A.TR dolaşım belgesi ile gelen ve bu maddenin
yürürlüğe girmesinden önce beyannamesi tescil edilmiş olan, beyanname ekinde
eşyanın menşeini tevsik eden belgesi bulunmadığı halde menşe esaslı ticaret
politikası önlemi, ilave gümrük vergisi veya ek mali yükümlülük gibi mali
yükümlülüklerin ödenmediği tespit edilen eşyanın, Avrupa Birliği menşeli
olduğunu tevsik eden menşe şahadetnamesinin veya tedarikçi beyanının, bu
maddenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren altı aylık süre içerisinde gümrük
idaresine ibrazı mümkün olduğu belirtilmiştir.
Yönetmelik hükümleri Ticaret Bakanı tarafından yürütülecek olup, Yönetmeliğin 5 inci, 30 uncu, 31 inci ve 46 ncı maddeleri yayımı tarihinden iki ay sonra (01.06.2020) yürürlüğe girecek olup, diğer maddeleri yayımı tarihinde, (01.04.2020) yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Yönetmeliği Bültenimiz ekinde bulabilirsiniz.
Saygılarımızla
bilgilerinize sunarız.
Bülten kapsamı
konularda ek bilgiye ihtiyaç duymanız halinde (212) 316 60 00 / 6162 numaralı
telefondan ya da mpalaoglu@kpmg.com
elektronik posta adresinden Murat Palaoğlu ile irtibat kurmanızı rica ederiz.