Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası
Anlaşmalar) (Seri No:10)’nde Değişiklik Yapılmıştır.
Söz
konusu Tebliğ ile 11.04.2023 tarihli ve 32160 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan
Gümrük Genel Tebliği (Uluslararası Anlaşmalar) (Seri No:10)’nin bazı maddelerinde
değişiklikler ve eklemeler yapıldığı belirtilmiştir.
·
İlgili
Genel Tebliğ kapsamına Türkiye Cumhuriyeti ile Pakistan İslam Cumhuriyeti,
Özbekistan Cumhuriyeti ve Birleşik Arap Emirlikleri arasında ayrı olarak
imzalanan tercihli menşeinin tespiti hakkında yönetmeliklerin de dahil edildiği,
·
Menşe
beyanı alt bendine Türkiye Cumhuriyeti ile Birleşik Arap Emirlikleri Arasında
Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması kapsamında bir onaylanmış ihracatçı
tarafından eşyanın anlaşma hükümlerinden faydalanmasını sağlayan, muhteviyatı
eşyanın anlaşma kuralları çerçevesinde menşeli olduğunu gösteren, ilgili
ürünlerin teşhislerini mümkün kılmayı yeterli ayrıntıda tanımlayan, fatura,
teslimat notu veya herhangi bir ticari belge üzerinde Türkiye Cumhuriyeti ile
Birleşik Arap Emirlikleri Arasında Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması
Çerçevesindeki Ticarette Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında
Yönetmeliğin EK-IV’ünde yer alan örneğe uygun olarak yapılan beyanı ifade
ettiğinin eklendiği,
·
Menşe
ispat belgeleri içerisine TR-UAE Menşe İspat Belgelerini ve TUR-PAK Menşe İspat
Belgelerinin de dahil edildiği biçimde değişiklik yapıldığı,
·
Yetkilendirilmiş
gümrük müşaviri, TR-UAE Menşe İspat Belgesi ve TUR-PAK Menşe İspat Belgesi ile
ilgili tanımlamaların eklendiği,
·
İthalattan
sonra ibraz edilen belgelerde ve sonradan verilen ve/veya ikinci nüsha TUR-PAK
Menşe İspat Belgelerinin ve TR-UAE Menşe İspat Belgelerinin 6 nolu "Gözlemler"
başlıklı kutusunda "Sonradan Verilmiştir" ve/veya “İkinci Nüshadır”
ibarelerinin ilgili karar ve yönetmeliklerle belirlenen şekilde yer alması
gerektiğinin eklendiği,
·
İthalat
sırasında ibraz edilen A.TR Dolaşım Belgelerinin, menşe ispat belgelerinin ve
menşe şahadetnamelerinin internet üzerinden sorgulanmasına ihracatçı ülke
yetkili makamları tarafından izin verildiği durumlarda, ihracatçı ülke yetkili
makamlarının internet üzerinden sunduğu bilgilerin kapsamı ve bu bilgilerin
hangi şartlarda geçerli kabul edileceğini Uluslararası Anlaşmalar ve Avrupa
Birliği Genel Müdürlüğü tarafından ilgili kurum ve kuruluşlar ile Bakanlığın
merkez ve taşra teşkilatına bildirilir ifadesindeki “kurum ve kuruluşlar”
ibaresinin çıkarıldığı,
·
İthalat
esnasında sonradan kontrol ve ithalat gerçekleştikten sonra kontrol talebinde
bulunulması ve Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı başta olmak üzere, Ticaret Bakanlığı
merkez ve taşra birimleri tarafından yapılan kontrol ve denetimlerde
doğruluğundan şüphe duyulması durumunda veya sondaj usulüyle Gümrük ve Dış
Ticaret Bölge Müdürlüğüne intikal ettirilen belgelere menşe şahadetnamelerinin
eklendiği,
·
Sonradan
kontrol talep tarihi itibarıyla ilgili ekli tabloda (Ek-1 Sonradan Kontrol ve
Belge Saklama Süreleri) yer alan gösterilen belge saklama süreleri sona eren
A.TR Dolaşım Belgeleri, menşe ispat belgeleri ve menşe şahadetnamelerine
ilişkin olarak mahkeme kararı, Cumhuriyet Savcılığı kararı, mücbir sebep veya
beklenmeyen hal bulunmadığı takdirde sonradan kontrol talebinde bulunulamayacağı,
·
Serbest
dolaşımda/menşeli olmayan bir eşya için ihracatçı/ihracatçı ülke yetkili
makamları tarafından sehven düzenlendiğinin ve/veya onaylandığının bildirilmesi
ve bildirimde, A.TR Dolaşım Belgesinin veya menşe ispat belgelerinin eksik,
kusurlu veya yanıltıcı bilgi, belge ya da veriye dayanılarak düzenlenip
düzenlenmediği ve/veya onaylanıp onaylanmadığı hususlarının açıkça
belirtilmemiş olması halinde, söz konusu hususların açıklığa kavuşturulması
için ihracatçı ülke yetkili makamlarına bir kez daha sonradan kontrol talebi
gönderilmesi gerektiği,
·
A.TR
Dolaşım Belgesinin veya menşe ispat belgelerinin ihracatçı tarafından sunulan
eksik, kusurlu veya yanıltıcı bilgi, belge ya da veriye dayanılarak
onaylandığının veya ihracatçı tarafından sehven düzenlediğinin anlaşılması
halinde alınan teminatın gümrük mevzuatında öngörülen usuller dâhilinde
Hazineye irat kaydedilmesi, teminat alınmamış ise 4458 sayılı Kanundaki
zamanaşımı hükümleri dikkate alınarak fark vergilerin tahakkuk ettirilmesi, söz
konusu aykırılığın ithalatçı tarafından bilindiğinin tespit edilememesi halinde
herhangi bir cezai müeyyide uygulanmaması ancak söz konusu aykırılığın
ithalatçı tarafından bilindiğinin tespit edilmesi halinde ise 5607 sayılı Kanun
ile 5237 sayılı Kanun hükümleri saklı kalmak kaydıyla, vergi farkının yanı sıra
4458 sayılı Kanunun 234 üncü maddesi uyarınca cezanın tatbik edilmesi gerektiği,
·
A.TR
Dolaşım Belgesinin veya ilgili ülke makamlarınca onaylanan menşe ispat
belgelerinin ihracatçı tarafından sunulan eksik, kusurlu veya yanıltıcı bilgi,
belge ya da veriye dayanılarak onaylanmadığı ve yükümlünün, gümrük mevzuatının
gerektirdiği yükümlülüklerin yerine getirilmesinde tüm özeni gösterdiğini ispat
edebildiği durumlarda 4458 sayılı Kanunun 198 inci maddesinin dördüncü fıkrası
uyarınca tercihli tarife uygulanması nedeniyle tahakkuk ettirilmeyen vergilerin
sonradan istenmemesi gerektiği,
·
Mevzuatta
aksine bir hüküm olmaması veya gümrük idaresince tespit edilen başkaca bir
husus bulunmaması şartıyla, 4458 sayılı Kanunun 197 nci maddesinin beşinci
fıkrasına göre vergiler kesinleşinceye kadar ilgili ülke makamlarından sonradan
kontrol talebine cevap alınması durumunda, söz konusu cevap doğrultusunda işlem
yapılacağı,
·
Ek-1’de
yer alan sonradan kontrol süreleri dâhilinde olmakla birlikte, eşyaya dair
vergilerin tahsiliyle ilgili zamanaşımı sürelerinin dolması durumunda Cevap
alınamayan A.TR Dolaşım Belgesi, menşe ispat belgesi veya menşe şahadetnamesine
yönelik sonradan kontrol taleplerine ilişkin olarak; teminat alınmış ise iade
edilir, alınmamış ise fark vergiler tahakkuk ettirilmez ve ceza tatbik edilemeyeceği
ve İhracatçı ülke yetkili makamlarından yanıt alınması ve yanıtta ilgili A.TR
Dolaşım Belgesi, menşe ispat belgesi veya menşe şahadetnamesinin sahte ve/veya
tahrifatlı olduğunun belirtilmesi halinde, söz konusu aykırılık nedeniyle
tahakkuk ettirilememiş olan gümrük vergilerinin zamanaşımı daha uzun olan bir
fiile ilişkin olduğunun anlaşılması ve kanunları uyarınca mahkemeye intikal
ettirilmiş ve bu fiil nedeniyle ceza davası açılmış olması kaydıyla, fark
vergiler ve ceza tahakkuk ve tatbik edileceği,
·
A.TR
Dolaşım Belgeleri veya menşe ispat belgelerinin, belgeyi vize eden ihracatçı
ülke yetkili idaresi tarafından herhangi bir sonradan kontrol talebine
dayanmaksızın re’sen iptal edildiğinin yazılı olarak iletildiği durumlarda 4458
sayılı Kanunun 198 inci maddesinin dördüncü fıkrası uygulanacağı maddesinin eklendiği,
·
Sonradan
kontrol talebine konu olan belgenin üzerindeki kaşenin ilgili gümrük
müdürlüğüne ait olduğunun ve anılan belgeye ilişkin bir ihracat kaydı
bulunduğunun anlaşılması durumunda, gümrük müdürlüklerince, A.TR Dolaşım
Belgelerinin sonradan kontrol işlemlerinde eşyanın serbest dolaşım statüsüne ve
menşe ispat belgelerinin sonradan kontrol işlemlerinde, eşyanın menşeine,
ilişkin tevsik edici bilgi ve belgeler, söz konusu A.TR Dolaşım Belgesini/menşe
ispat belgesini onaylayan kişi/kurum/kuruluş ve firma nezdinde girişimde
bulunmak suretiyle temin edilerek kontrol edileceği ve Eşyanın serbest dolaşım
statüsüne/menşeine ilişkin yapılan incelemeler eşyanın fatura bedeline göre
gümrük idaresi tarafından, yetkilendirilmiş gümrük müşavirince hazırlanacak tespit
raporu aracılığıyla veya doğrudan sonuçlandırılacağı,
·
Eşyanın
ilgili karar ve yönetmelik hükümleri uyarınca serbest dolaşımda bulunduğuna
veya menşeli kabul edilip edilemeyeceğine ilişkin olarak Sonradan kontrolü
talep edilen A.TR Dolaşım Belgeleri veya menşe ispat belgelerinin her biri ayrı
ayrı ele alınarak, belgeye ilişkin ihracat beyannamesinin 22 no.lu hanesindeki
fatura bedelinin 10.000 ABD Dolarını aşması durumunda yetkilendirilmiş gümrük
müşaviri tarafından hazırlanacak tespit raporu ilgili gümrük müdürlüğüne sunulacağı
ve Yetkilendirilmiş gümrük müşavirince düzenlenen tespit raporuna dayanılarak
oluşturulacak sonradan kontrol sonucu, varsa ithalatçı ülke gümrük idaresince
sorulan hususlar ve ilgili gümrük müdürlüğünün sonradan kontrol sonucuna
ilişkin görüşüyle birlikte, ithalatçı ülke gümrük idaresine bildirilmek üzere,
ilgili gümrük müdürlüğü tarafından bağlı bulunduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğüne iletileceği,
·
Sonradan
kontrolü talep edilen A.TR Dolaşım Belgeleri veya menşe ispat belgelerinin her
biri ayrı ayrı ele alındığında, belgeye ilişkin ihracat beyannamesinin 22 no.lu
hanesindeki fatura bedelinin 10.000 ABD Dolarını aşmaması halinde; firmanın
tercihine bağlı olarak 16. maddenin 3. fıkrasının (a) bendi uyarınca işlem
tesis edileceği veya sunulan bilgi ve belgeler esas alınarak ilgisine göre
serbest dolaşım ya da menşe statüsüne dair tespit ilgili gümrük müdürlüğünce
yapılacağı
·
Bir
sonradan kontrol talep yazısı kapsamı A.TR Dolaşım Belgeleri veya menşe ispat
belgelerinin aynı tür belgeler olduğu, aynı firma adına düzenlendiği ve aynı
eşyaya ilişkin olduğunun anlaşılması halinde; 16. maddenin 3. Fıkrasının (a)
bendinin uygulanması amacıyla, söz konusu talep kapsamı A.TR Dolaşım Belgeleri
veya menşe ispat belgelerine ilişkin olarak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri
tarafından yalnızca bir adet tespit raporu düzenlenebileceği,
·
Sonradan
kontrolü talep edilen ihracatta düzenlenen menşe şahadetnameleri ve Form A
Menşe Belgeleri ilgili gümrük müdürlüğünce belgeyi düzenleyen kuruluşa gönderileceği
ve belgeyi düzenleyen kuruluş tarafından kendi kayıtlarının incelenmesi ve
sonradan kontrol talebinin mahiyetine bağlı olarak eşyanın menşe statüsünün
tespiti amacıyla ilgili firmadan istenecek tevsik edici bilgi ve belgeler esas
alınarak gerçekleştirilen kontrollerin ardından oluşturulacak sonradan kontrol
sonucu ilgili gümrük müdürlüğüne, bir yazıyla bildirileceği,
·
Yalnızca
biçimsel nedenlerle (kaşenin okunaksızlığı, vize tarihinin hatalı veya eksik
olması, idareye ait kaşeden farklı bir kaşenin kullanılması ve benzeri)
sonradan kontrolü talep edilen A.TR Dolaşım Belgeleri ve menşe ispat
belgelerine ilişkin olarak; talepte bulunan idareye iletilecek açıklamalarla
birlikte, dördüncü ve beşinci fıkra hükümlerine uygun olarak ilgili gümrük
müdürlüğünce doldurulan belge, bağlı olduğu Gümrük ve Dış Ticaret Bölge
Müdürlüğüne iletileceği
·
Gümrük
müdürlüğünden alınan sonradan kontrol tespit sonucu, ilgili Gümrük ve Dış
Ticaret Bölge Müdürlüğünce değerlendirileceği,
·
Sonradan
kontrolü kapsamında ihracatın yapıldığı ülkedeki ithalatçıdan veya gümrük
idaresinden gelen INF4 Bilgi Formu düzenlenmesine ilişkin talep üzerine,
ihracatın gerçekleştirildiği gümrük müdürlüğünce ilgili tedarikçi beyanını
düzenleyen firmadan yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından hazırlanacak
bir tespit raporunun ibraz edilmesi isteneceği ve yetkilendirilmiş gümrük
müşavirince, eşyanın ilgili karar ve yönetmeliklerde belirtilen menşe
kriterlerini sağlayıp sağlamadığı bir tespit raporuna bağlanır ve süresi içinde
ilgili gümrük müdürlüğüne sunulacağı,
·
İhracatın
yapıldığı ülkenin Avrupa Birliği üyesi bir ülke olması halinde; menşe ispat
belgesinin başka bir Avrupa Birliği üyesi ülkede düzenlenmek istenmesi
nedeniyle ihracatın yapıldığı ülkeden farklı bir Avrupa Birliği üyesi ülkeden
alınan INF4 Bilgi Formu düzenlenmesine ilişkin talepler de ilgili mevzuat
çerçevesinde sonuçlandırılacağı,
·
Kanun
ve dış ticaret mevzuatına uygun olarak ithal edildikten ve kullanıldıktan sonra
ihraç edilmek istenilen eşya için A.TR Dolaşım Belgesi düzenlenmesinin söz
konusu olduğu ancak bu eşyanın ithaline ilişkin tevsik edici belgelerin 5
yıllık belge saklama süresinin geçmesi nedeniyle artık mevcut olmadığı hallerde
eşyanın serbest dolaşımda olduğunu belirleyen ticari belge ve kayıtları ile
eşyanın muhasebe kayıtlarının bulunduğu envanter defteri kayıtları esas
alınarak yetkilendirilmiş gümrük müşaviri tarafından düzenlenecek olan eşyanın
serbest dolaşım statüsünü haiz olduğuna ilişkin raporun ibraz edilmesi kaydıyla
Bakanlıkça yetki verilmiş kişi/kurum/kuruluşlar tarafından A.TR Dolaşım
Belgesinin onaylanması ve gümrük müdürlüklerince vize edilmesi yönündeki
talepler karşılanacağı,
belirtilmiştir.
Tebliğ
hükümleri Ticaret Bakanı tarafından yürütülecek olup 11.10.2023 tarihinden
geçerli olmak üzere yayımı tarihinde yürürlüğe girmiştir.
Söz konusu Tebliği Bültenimiz
ekinde bulabilirsiniz.
Saygılarımızla bilgilerinize
sunarız.
Bülten
kapsamı konularda ek bilgiye ihtiyaç duymanız halinde (212) 316 60 00 / 6162
numaralı telefondan ya da mpalaoglu@kpmg.com elektronik posta adresinden Murat Palaoğlu ile irtibat kurmanızı rica
ederiz.