4447 Sayılı
Kanunun Geçici 27 nci Maddesinde Yer Alan İstihdama Dönüş Desteği Hakkında
Çıkarılan 2020/50 Sayılı Genelge
17/11/2020
tarihli ve 31307 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan 7256 sayılı “Bazı
Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması
Hakkında Kanun” da ilgili madde gereği 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na
geçici madde 27 eklenmiştir. Bu maddeye göre;
1/1/2019 - 17/4/2020 tarihleri arasında (4857 sayılı Kanunun 25 inci maddesinin
birinci fıkrasının (II) numaralı bendinde ve diğer Kanunların ilgili
hükümlerine göre ahlak ve iyi niyet kurallarına uymayan hâller ve benzeri
sebepler dışında) iş sözleşmesi sona erenler veya kayıt dışı istihdam edilmeye
devam edilen kişilerin istihdama katılmasını sağlamak adına İşsizlik Fonu’ndan işverene veya istihdama katılmak isteyen
kişilere destek verilmektedir.
Eklenen geçici
madde ile yürürlüğe girmiş olan istihdama dönüş desteği ile ilgili SGK
tarafından 2020/50 sayılı genelge yayımlanmıştır. Genelge,
işverene verilecek olan desteği düzenlemiştir. Kişilere verilen destek
unsurlarını İş-Kur düzenleyeceği için bu konuda düzenleme yapmamıştır. Genelgede
yer alan uygulamanın usul ve esaslarını aşağıda yer almaktadır.
Teşvikten Yararlanma Şartları
Sigortalı Yönünden Aranan
Şartlar
— SGK’ya bildirilerek veya
bildirilmeksizin 5510 sayılı Kanunun 4 (a) kapsamında istihdam edilen
sigortalının 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasında (bu tarihler dahil)
iş veya hizmet sözleşmesinin “29- İşveren tarafından işçinin ahlak ve iyi
niyet kurallarına aykırı davranışı” fesih kodu dışında sona ermiş olması veya
SGK’ya bildirilmeksizin 1/12/2020 tarihi
itibarıyla istihdam edilmeye devam edilmesi,
(İşverenlerce sonradan "29"
kodu dışındaki diğer işten çıkış kodlarından biri ile iş veya hizmet
sözleşmesinin sona erdiği gerekçesiyle itiraz edilmesi halinde, Kurum
tarafından denetim ve kontrolün görevli memurlarınca yapılacağı belirtilmiştir.)
— 1/1/2019-17/4/2020 tarihleri arasında iş
veya hizmet sözleşmesi “29” kodu dışındaki diğer işten çıkış kodlarından sona
eren sigortalının sözleşmelerinin sona erdiği en son özel sektör işyeri
işverenine 1/12/2020 ile 31/12/2020
tarihleri arasında yazılı veya sözlü başvuruda bulunması,
Bununla birlikte, hizmetleri
bildirilmeksizin 1/12/2020 tarihi itibarıyla istihdam edilmeye devam eden
sigortalılar için ise halihazırda
çalışmakta oldukları en son özel sektör işyeri işverenine aynı şekilde yazılı
veya sözlü başvuruda bulunmaları,
— Sigortalının, 1/12/2020 – 31/12/2020
tarihleri arasında işe alınmış olması,
— Sigortalının 2020/Ağustos dönemine
ilişkin 4a veya 4c kapsamında aylık prim
ve hizmet belgelerinde veya muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde kayıtlı
olmaması,
(Diğer
taraftan; 7, 19, 22, 42 ,43, 46, 49 ve 50 nolu belge türü seçilmek suretiyle,
düzenlenmiş ve bildirilmiş olan süreler 2020/Ağustos dönemi için Kuruma
bildirilmiş sürelerden sayılmayacaktır.
Ayrıca,
2020/Ağustos döneminde çalışma günü ‘0’
(sıfır) olarak bildirilen sigortalı bu destekten yararlanamayacaktır.)
— Sigortalının başvurduğu tarih itibariyle
Kurumdan emeklilik veya yaşlılık aylığı bağlanmamış olması,
— Sigortalının başvurduğu tarih itibariyle
yabancı vatandaş olmaması,
— Sigortalının fiilen çalıştırılması
gerekmektedir.
İşyeri Yönünden Aranan
Şartlar
— İşyerinin özel sektör işyeri olması,
(İhale konusu iş üstlenen
işyeri işverenleri, mahiyet kodu (1) veya (3) olarak tescil edilmiş işyerleri
ya da resmi nitelikte olduğu halde mahiyet kodu (2) veya (4) olarak tescil
edilmiş işyeri işverenleri ile 5335 sayılı Kanunun 30 uncu maddesinin ikinci
fıkrası kapsamına giren kurum ve kuruluşlara ait işyerleri ve ev hizmetlerinde
10 gün
ve üzerinde sigortalı
çalıştıran işverenler bahse konu destekten yararlanamayacaktır.)
— Destekten yararlanan sigortalı
sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona
ermesinden itibaren, destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen
çalıştırılması gerekmektedir.
Çalıştırılması gereken sigortalı
sayısı; destek süresince 17526 kanun numarası seçilerek Kuruma bildirilen
sigortalı sayısının ikiye bölünmesi ile bulunacaktır. Eğer çıkan sayı küsuratlı
ise küsurat kısmının 0,50 ila 0,99 arasında olması halinde bu sayı tama iblağ
edilecektir.
Çalıştırılması gereken ortalama süre sayısının formülü aşağıda ki gibidir:
Destek süresinin sona ermesinden
itibaren çalıştırılması gereken sigortalı sayısına ve ortalama süre hesabına;
• 17256 kanun numarası seçilmek suretiyle
düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet belgesinde/muhtasar ve prim hizmet
beyannamesinde (0) gün, (0) kazançlı veya (0) gün, kazançlı olarak kayıtlı
sigortalılar dahil edilmeyecektir.
• Mükerrerliği engellemek adına, 17256
sayılı kanundan bildirimi yapılmış ve aynı ay içinde işten ayrılıp tekrar aynı
işyerinde işe başlaması halinde iki ayrı kayıt almakla birlikte sigortalı
sayısının tespitinde bu nitelikteki kayıtlardan mükerrer olanlar dikkate
alınmayacaktır.
• Her bir ayda çalışan sigortalı sayısı,
ilgili dönemlerde 17256 kanun türünden Kuruma verilmiş asıl ve ek nitelikteki
aylık prim ve hizmet belgelerinde/muhtasar ve prim hizmet beyannamelerinde
kayıtlı sigortalı sayısından, iptal nitelikteki bildirgelerde kayıtlı sigortalı
sayısı düşülmek suretiyle tespit edilecektir.
Ay içinde 17256
kanun numarası seçilmek suretiyle düzenlenmiş olan aylık prim ve hizmet
belgesi/muhtasar ve prim hizmet beyannamesi ile Kuruma bildirilmiş sigortalı
sayısının tespitinde, ay içinde işe giren veya işten çıkan sigortalılar da
hesaplamaya dahil edileceği açıklanmıştır.
Çalıştırılması
gereken sigortalı sayısı ile destekten yararlanılan ortalama süre, destek
süresinin bitmesinden[1] sonra İşveren Sistemi’nde
bulunan “4447/Geçici 27. Madde Listeleme-Silme” menüsünde yer alan
tanımlama ekranından edinilebilir.
Eğer, sigortalı
sayısının yarısı kadar sigortalının her birinin, destek süresinin sona
ermesinden itibaren, destekten yararlanılan ortalama süre kadar fiilen
çalıştırılması şartına uyulmaz ise ilgili destekten yersiz yararlanmış olarak
sayılacaktır.
Yersiz
yararlanılan destek tutarları 5510 sayılı Kanunun 89 uncu maddesinin ikinci
fıkrası uyarınca gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte işverenden tahsil
edilecektir.
Aylık Prim Hizmet Belgelerinin
veya Muhtasar Prim Hizmet Beyannamelerinin Kuruma Verilmesi
İlgili
destekten yararlanılabilmesi için 17256 kanun numarası seçilmek
suretiyle bildirgelerin hazırlanılmış ve yasal süresi içinde Kuruma iletilmiş
olması gerekmektedir.
Ayrıca,2-7-12-14-19-20-21-22-23-28-39-41-42-43-45-46-47-48-49-50-90-91-92
nolu belge türü seçilmek suretiyle düzenlenecek olan aylık prim ve hizmet belgeleri/muhtasar
ve prim hizmet beyannameleri için 17256 kanun numarası seçilemeyeceği hüküm
altına alınmıştır.
Prim Destek Süresi ve Tutarı
17256 kanun
nolu prim desteği süresi 1/12/2020 tarihinde başlıyor olup, 4857
sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak süreyi
geçmemek üzere yararlanılabilecektir.
Ayrıca, destek
kapsamında işe başladığı işyerinden destek süresi dolmadan işten ayrılıp aynı
işyerinde yeniden işe başlaması durumunda, bu sigortalıdan dolayı kalan süre
kadar destekten yararlanılabilecektir. Fakat aynı işverene ait farklı bir
işyerinde veya farklı bir işverene ait işyerinde yeniden işe başlaması
durumunda, bu sigortalıdan dolayı destekten yararlanılamayacaktır.
Prim Destek
Tutarı = , sonucu bulunan tutar
kadar olup, tutar her ay işverenlerin Kuruma ödeyecekleri tüm primlerden mahsup
edilmek suretiyle İşsizlik Sigortası Fonundan karşılanacaktır.
İşverenlerin prim
desteğinden yararlanmasını müteakip, işyeri dosyasının 5510 sayılı Kanun
kapsamından çıkartılarak iz işlemlerinin yapılmış olması ve Kurumca
tescil edilmiş başkaca işyeri dosyası ile mahsup yapılacak başkaca herhangi bir
borcunun bulunmaması halinde de, yararlanılan destek tutarları işverenlere
iade edilmeyerek iptal edilecektir.
Ayrıca, asıl işverenin
hak ettiği prim desteği asıl işverenin borcu olmaması durumunda alt işverenin
Kuruma olan borcuna mahsup edilebileceği kanun hükmüne sokulmuştur.
Alt İşvereni Bulunan İşyerleri ve Alt
İşverenler İle İlgili İşlemler
Prim desteğinden alt
işverenlerce çalıştırılan ve şartları sağlayan sigortalıların da
yararlanabilecekleri hüküm altına alınmıştır. Bilinmesi gerekir ki destek
süresinin sona ermesinden itibaren gerek çalıştırılması gereken sigortalı
sayısı hesabında gerekse destekten yararlanılan ortalama süre hesabında, hem
asıl işverenin hem de alt işverenlerin yalnızca kendi bildirdikleri destek
kapsamındaki sigortalılar dikkate alınarak işlem yapılacağı açıklanmıştır.
Diğer Teşviklerden Yararlanma İle İlgili
Düzenleme
17256 kanun nolu prim
desteğinden yararlanılan ayda/dönemde 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’na
eklenen geçici madde 28 uyarınca verilecek olan destekten yararlanamayacaktır.
Fakat destekten
yararlanma süresi içinde 17256 kanun nolu prim desteğinden yararlanılmayan
aylarda ilgili kanunun geçici madde 28 uyarınca verilecek olan destekten
yararlanılabilecektir.
Ayrıca, bu teşvikten
yararlanılan ayda aynı sigortalı için 5510 sayılı Kanun ve diğer kanunlarda
yer alan prim teşvik, destek ve indirimlerinden yararlanılamayacaktır.
Başvuru Şekli
Prim desteğinden
yararlanılabilmesi için, işverenlerce e-SGK kanalıyla başvuruda bulunulması
gerekmektedir.
İşverenlerce kapsama
giren sigortalılara ilişkin yapılacak başvurular, www.sgk.gov.tr adresinden
giriş yapılarak “e-SGK/İşveren/İşveren Sistemi/Teşvikten
Faydalanılacak Sigortalı Tanımlama” ekranlarında yer alan “17256- 4447
Sayılı Kanun Geçici 27. Madde - İstihdama Dönüş Desteği” menüsünden
yapılacaktır.
Yapılacak olan tanımlama
işlemleri sırasında sigortalının iş veya hizmet sözleşmesinin sona erdiği ya da
halihazırda çalışmakta olduğu en son özel sektör işyerine yapılması gereken
başvuru tarihinin, tanımlama ekranında yer alan "Sigortalının
İşyerinize Başvuru Tarihi" alanına kaydedilmesi gerekmektedir.
Sigortalının tanımlama
yapılacak işyerindeki durumunun "Sigortalının Durumu"
bölümünden seçilmesi gerekmekte olup, bu alanların doldurulmaması
halinde teşvik tanımlaması yapılmasına izin verilmeyecektir.
Diğer Önemli Hususlar
•
Kuruma
bildirilmeksizin kişiyi istihdam ettiğini kabul eden işverenlerin bu
prim teşvik desteği kapsamında bildirilen sigortalılar, işveren yanında
hizmetleri bildirilmeksizin çalıştırıldığı dönemler için 5510 sayılı Kanun’dan
sağlanan teşviklerin ortalama ve toplam sigortalı sayısı hesabına eklenmeyeceği
açıklanmıştır.
Ayrıca, Kuruma kayıt dışı çalışma
olduğunun kabulü halinde, 1/12/2020 tarihinden önceki kayıt dışılık fiilleri
için 5510 sayılı Kanun ve diğer Kanunlar uyarınca sağlanan sigorta primi indirimi,
teşvik ve desteklerden yararlanmasına engel teşkil etmeyecek ve daha önce
yararlanmış oldukları sigorta primi indirimi, teşvik ve destekler için borç
çıkarılmayacağı açıklanmıştır.
•
İşveren
yanında hizmetleri bildirilmeksizin çalıştırıldığı dönemler için 5510 sayılı
Kanunun 102 nci maddesine göre idari para cezası uygulanmaz, işsizlik sigortası
primi de dâhil olmak üzere sigorta primi tahakkuk ettirilmeyecektir.
•
İlgili
prim teşvik desteği kapsamında olup yararlanmayanlar yararlanmayan işverenlerce
sonradan geriye yönelik yararlanmak üzere talepte bulunabilecektir. Geriye
yönelik prim desteğinden yararlanılmak istenen ayı/dönemi takip eden altı ay
içinde başvuruda bulunulması kaydıyla, bu talepler işleme alınacağı
belirtilmiştir.
•
Destek
süresi içinde, farklı bir sosyal güvenlik merkezi görev alanına giren başka bir
adrese nakil söz konusu olursa, destek süresi aşılmamak kaydıyla kalan süreler
için yararlanılması prim desteğinden yararlanan sigortalılardan dolayı mümkün
kılınmıştır.
•
İlgili
prim teşvik desteğinin uygunluk tespitini işyeri bazında olacağından dolayı,
destekten yararlanırken aynı işverene ait başka bir işyerinde "16-Sözleşme
sona ermeden sigortalının aynı işverene ait diğer işyerine nakli"
koduyla çalışmaya başlayan bir sigortalının, yeni işyerindeki çalışmalarından
dolayı söz konusu destekten yararlanması mümkün olmayacaktır.
•
İlgili
prim teşvik desteğinde yersiz yararlandığı anlaşılan işverenlerden, yersiz
yararlanılan prim desteği tutarları gecikme cezası ve gecikme zammı ile birlikte
tahsil edileceği hüküm altına alınmıştır.
•
İlgili
prim teşvik prim desteğinden yararlanma şartları arasında; bildirimlerin yasal
süresin içinde yapılması; primlerin yasal süresi içinde ödenmesi; ödeme süresi
geçmiş sigorta primi, işsizlik sigortası primi ve idari para cezası ve bunlara
ilişkin gecikme cezası ve zammı borçlarının bulunmaması yer almamaktadır.
•
Verilen
prim teşviki desteğinden gelir ve kurumlar vergisi uygulamalarında gelir, gider
veya maliyet unsuru olarak dikkate alınmayacaktır.
Bu genelge hükümleri 1/12/2020 tarihinden itibaren geçerli olacaktır.
Bilgilerinize sunarız,
Söz
konusu Genelgeyi Bültenimiz ekinde bulabilirsiniz.
Bülten kapsamı konularda ek
bilgiye ihtiyaç duymanız halinde (212) 316 60 00 x 6017 numaralı telefondan ya
da isevinc@kpmg.com elektronik posta adresinden İsmail Sevinç ile irtibat kurmanızı rica ederiz.
[1]
4857 sayılı Kanunun geçici 10 uncu maddesinde yer alan fesih yapılamayacak
sürenin son
Gününden
sonra