Geçtiğimiz günlerde Gümrük
işlemleri Kolaylaştırma Yönetmeliğinde önemli pek çok değişiklik oldu. Bu
değişiklik neticesinde YYS belge sahiplerince kullanılabilecek iki yeni statü
daha tanımlandı.
Kısaca bunlara bir göz atalım:
YYS-I
ve YYS-II statüleri nedir?
Düzenlemeye göre, belli koşullar ile
elde edilebilen YYS-I ve YYS-II statü sahipleri, bu statüye sahip olmayanlara
göre daha az belge kontrolü, daha az muayeneye tabi tutulabilme gibi avantajları
ile öne çıkıyor. Bu anlamda her iki statünün de
ithalat ve bağlı operasyon maliyetlerinin düşürülmesine katkı vermesi
beklenebilecektir.
Kimler
YYS-I statüsüne sahip olabilir?
Aşağıda sayılan koşulları sağlayanlara
YYS-I statüsü verilir:
a) İmalatçı olmak. (kapasite raporu/
ekspertiz raporu vb gibi ispat edici belgelerin başvuru sırasında ibrazı
gerekir)
b) YYS-I statüsü başvurusunun
yapıldığı yıldan bir önceki takvim yılı veya YYS-I statüsü başvurusunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde asgari beş milyon ABD doları tutarında ihracat yapmış olmak.
c) YYS-I statüsü başvurusunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde ortalama olarak en
az elli işçi istihdam ediyor olmak veya YYS-I statüsü başvurusunun yapıldığı
yıldan bir önceki takvim yılı veya YYS-I statüsü başvurusunun kayda alındığı
ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde asgari on milyon ABD doları tutarında ihracat yapmış olmak.
Kimler
YYS-II statüsüne sahip olabilir?
Aşağıda sayılan koşulları sağlayanlara
YYS-II statüsü verilir.
a) İmalatçı olmak (kapasite raporu/
ekspertiz raporu vb gibi ispat edici belgelerin başvuru sırasında ibrazı
gerekir)
b) YYS-II statüsü başvurusunun
yapıldığı yıldan bir önceki takvim yılı veya YYS-II statüsü başvurusunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde asgari bir milyon
ABD doları tutarında ihracat yapmış olmak.
c) YYS-II statüsü başvurusunun kayda
alındığı ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde ortalama olarak en
az otuz işçi istihdam ediyor olmak veya YYS-II statüsü başvurusunun yapıldığı
yıldan bir önceki takvim yılı veya YYS-II statüsü başvurusunun kayda alındığı
ayın ilk gününden geriye dönük bir yıl içerisinde asgari beş milyon ABD doları
tutarında ihracat yapmış olmak.
Asgari İhracat Tutarının Belirlenmesinde Grup Şirketlerinin payı nedir?
Gerek YYS-I gerekse YYS-II
statülerinde belirlenen asgari ihracat tutarının hesaplanmasında, dış ticaret
sermaye şirketleri, sektörel dış ticaret şirketleri ve/veya grup ihracatçısı
tarafından yapılan (ihracatçı birliği kayıtlarına göre) kayıtlı ihracat
tutarları da grup ithalatçı /grup imalatçısının ihracatı olarak kabul edilir ve
başvuru sırasında dikkate alınır.
Kimler
için önemlidir?
Mevcut YYS sahibi şirketler öncelikle
kendi koşullarını değerlendirerek, YYS-I veya YYS-II statülerini elde edebilmek
için başvurmalarında fayda görmekteyiz. Zira her iki statüden birine sahibi
firmaların, herhangi bir statüye sahip olmayan YYS sahibi firmalara kıyasla
daha az belge kontrolü ve daha az muayeneye tabi olacaklarını söyleyebiliriz.
Yeni düzenlemeye göre yetkilendirilmiş
yükümlü sertifikasına haiz olan ancak YYS –I statüsü olmayan kişilerin izinli
alıcı tesislerinde ithalat işlemlerinin gerçekleştirmeleri için bu statüyü
almak için başvurmaları gerekecektir. Zira izinli alıcılar tesislerinde yalnızca
YYS –I statü sahiplerinin işlemlerini yapabilecektir.
İthalatta yerinde gümrükleme izni
sahibi olabilmenin koşullarından biri de YYS-I statüsüne sahip olmaktır. Bu statü kazanılmadan ithalatta yerinde
gümrükleme mümkün görünmemektedir. Bu anlamda ajandasında ithalatta yerinde
gümrükleme izni almak olan şirketler için YYS-I statüsü için başvurmak daha
yerinde bir karar olabilir.
Bu tür bir ajandası olmayan YYS sahibi
şirketler ise şayet YYS-II statüsündeki şartları sağlıyorlarsa, daha az belge
kontrolü ve daha az muayene tabi tutulma avantajından yararlanmak için YYS-II
statüsü için başvurmasında fayda olabilir.
Sonuç olarak...
Yeni düzenleme ile önemli ölçüde değişikliğe uğrayan YYS mevzuatının belge sahibi tüm firmaların kendilerini kontrol etmeleri, yeni avantajları yakalamak ve gerekli aksiyonları hızlıca alabilmeleri için bir fırsat olabileceğini bu vesile ile hatırlatalım.
Yeni YYS değişikliklerinde öne çıkan başlıkları aşağıdaki infografikte bulabilirsiniz.