Covid-19 sürecinde birçok ülke
salgın ile mücadelede kullanılacak ürünlerin ihracatına sınırlamalar getirdi.
Ülkemizde de bu zor ve sıkıntılı dönemde özellikle salgın kapsamında kullanılan
maske, solunum cihazı ve dezenfektan ürünlerinin ihracatında sınırlamalar hayata
geçirilerek, bu ürünlerin yurt içinde kullanılmasının yolu açıldı.
Özellikle covid-19 kapsamında
kullanılan eşyalara ilişkin talebin artması nedeniyle bu eşyaları üreten
şirketler ihracatta göreceli olarak avantajlı konuma geçmeye başladılar. Tam da
bu noktada ülkemizde covid-19 kapsamında kullanılan eşyaların ihracatında bazı
esneklikler hayata geçirildi.
Tıbbi
Cihaz ve Dezenfektan Ürünlerinin İhracatına Yönelik Sınırlamalar Kaldırıldı
2 Mayıs günü Resmi Gazetede
yayımlanan İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ ve İhracı Kayda
Bağlı Mallara İlişkin Tebliğ ile solunum
cihazları gibi tıbbi cihazlar ve dezenfektan gibi ürünlerin ihracatında
sınırlamalar kaldırıldı.
İhracı Yasak ve Ön İzne Bağlı
Mallara İlişkin Tebliğde yapılan düzenleme ile tıbbi cihazların ihracatındaki
izin mekanizması kaldırılarak, bu eşyaların Sağlık Bakanlığı’ndan ön izin
alınmaksızın ihracatının önü açıldı. Ayrıca İhracı Kayda Bağlı Mallara İlişkin
Tebliğ ile dezenfektan ve kolonya gibi eşyaların
ihracatında kayıt belgesi uygulamasına son verildi.
Maske İhracatında Durum Ne?
Covid-19 ile mücadele
kapsamında en fazla ihtiyaç duyulan eşyanın “tek kullanımlık maske” olduğunu
söylememiz mümkün. Zira birçok ülke tek kullanımlık maske tedariki noktasında
sorunlar yaşamıştı. Ülkemiz tek kullanımlık maske üretiminde güçlü konumu ile
2020 yılının ilk üç ayında 35.837.136 ABD Doları tutarında tek kullanımlık
maske ihraç etti. (Kaynak: TUİK)
04.03.3020 günü Resmi Gazetede
yayımlanan Tebliğ ile maske ihracatı ön izne bağlandı ve maske ihraç etmek
isteyen şirketlerin Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumundan izin alarak ihracat
yapabileceklerine ilişkin düzenleme hayata geçirildi.
Maske tedarikine ilişkin Devlet
Malzeme Ofisi (DMO) yetkili kılınmış olup, anılan kurumun internet sayfasında
yer alan rehber ışığında, maske ihraç etmek isteyen şirketlere bilgi
verilmiştir.
Yapılan düzenleme uyarınca, DMO
ile tedarikçi kaydı oluşturacak, DMO’ya teslim ettiği maske kadar maskeyi ihraç
etme hakkına sahip olacak. İhracat izinleri yine Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz
Kurumu tarafından verilecek olup, DMO tarafından ilgili kuruma bilgi
verilecektir.
Sonuç
Olarak…
Covid-19 ile mücadele
kapsamında; tıbbi cihaz ve dezenfektan ürünlerinin ihracatındaki sınırlamaların
kaldırılmasının ihracatımıza önemli bir katkı sağlayacağını
değerlendirmekteyiz.
Diğer yandan, maske ihracatına
yönelik uygulamaya konan düzenlemenin bir yandan ülke için gerekli maske stokunun
oluşturulmasına bir yandan da ihracata katkı sağlayacağını düşünmekteyiz. İlerleyen
dönemlerde ülke için gerekli maske stokunun oluşması durumunda maske
ihracatındaki sınırlamaların kaldırılacağı değerlendirilmektedir.
