Teşvik Belgeli Makine-Teçhizat Alımlarında KDV İstisna Belgesi Zorunluluk Mu?  

(Serinin Dördüncüsü)

Teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamında gerçekleştirilen makine ve teçhizat teslimleri, Katma Değer Vergisi Kanunu’nun 13/d maddesi uyarınca KDV’den istisnadır. Kanun’da yer almamasına rağmen KDV Uygulama Tebliği’nde yapılan açıklamalar çerçevesinde istisnadan yararlanacak olan yatırımcının istisna belgesi alması gerekmektedir.   

Teşvik belgeli yatırımlarda KDV istisna belgesinin uygulamadaki yeri, Serinin dördüncüsü olarak kaleme almış olduğumuz bu makalenin konusunu teşkil etmektedir.     

Yatırım Harcamaları İçin İstisna Belgesi Alınması Usul mü Yoksa Esas Mıdır? 

Teşvik belgesi kapsamındaki makine teçhizat alımlarının KDV istisnasından yararlanabilmesi için vergi dairesinden “istisna belgesi” alınması gerektiği, Kanun metninden ziyade Uygulama Tebliğine dayanmaktadır. Teşvik belgesine konu makine ve teçhizatın ithal edilmesi halinde, istisna belgesi gümrük idaresine; yurt içinden alınması halinde de satıcıya ibraz edilmelidir. Ancak, vergi idaresinden istisna belgesini talep eden kişinin mutlak surette KDV mükellefi olması şartı aranır. Vergi dairesinden istisna belgesi talep eden Devlet üniversiteleri ve hastaneleri, belediyeler ve benzerinin başvuru anında KDV mükellefiyetinin bulunması durumunda bunlar adına, mükellefiyetinin bulunmaması halinde ise varsa KDV mükellefi iktisadi işletmesine istisna belgesi verilir. İstisna belgesini talep edenin KDV mükellefiyetinin bulunması, bir nevi söz konusu makine ve teçhizatın indirim hakkı tanınan işlemlerde kullanılacağına karine teşkil etmektedir.

Vergi İdaresinin görüşlerinden istisna belgesinin alınmamış olmasına yaklaşımın esas değil usul olduğunu belirtmekte fayda var. Yani, alımı gerçekleştirilen makine ve teçhizatın teşvik belgesine ekli listede olması yeterlidir. İstisna belgesinin aranması bir nevi satıcı tarafı koruyucu bir sonuç doğurmaktadır. Bu nedenle, satıcı tarafındaki iade süreçlerinde problem yaşanmaması ya da istisna olmadığı halde KDV istisnalı fatura düzenlenmemesi adına teşvik belgeli teslimlerin istisna belgesine bağlanmak suretiyle gerçekleştirilmesinde fayda görülmektedir.   

İstanbul Vergi Dairesi Başkanlığı’nın 04/08/2010 tarih ve B.07.1.GİB.4.34.17.01-KDV.13-296 sayılı özelgesinde “…Bu itibarla, KDV Kanununun 13/d maddesi uyarınca "yatırım teşvik belgesi sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makina ve teçhizat teslimleri"ne ilişkin KDV istisnasında, istisnanın başlangıç tarihi yatırım teşvik belgesinin alındığı tarih olup, bu tarihten sonra belge kapsamında yaptığınız makina ve teçhizat alımları KDV den istisna olacaktır. Dolayısıyla, vergi dairesinden aldığınız istisna yazısı tarihinin, teşvik belgesi kapsamında aldığınız makineye ait fatura tarihinden sonra olması istisna uygulanmasına engel değildir.” şeklinde,

Elazığ Valiliği Defterdarlık Gelir Müdürlüğü’nün 11/01/2012 tarih ve B.07.4.DEF.0.23.10.00-2011-KDV-ÖZE-07-1 sayılı özelgesinde “…Ancak, KDV Kanununun 13/d maddesi uyarınca "Yatırım Teşvik Belgesi" sahibi mükelleflere belge kapsamındaki makine ve teçhizat teslimlerine ilişkin KDV istisnası uygulamasında, istisnanın uygulanmasına esas teşkil eden belge yatırım teşvik belgesidir. Dolayısıyla, belge sahibi mükellefin öteden beri KDV mükellefiyetinin bulunması ve belgede yazılı makine ve teçhizatı vergiye tabi işlemlerde kullanacak olması istisna için yeterli olup belge sahibi mükellefin mükellefiyet durumunu gösteren yazının sonradan alınarak ibraz edilmesi istisna uygulamasına engel teşkil etmemektedir.” şeklinde görüş verilmiştir.

Yukarıda yer alan özelgelerden de görüleceği üzere, yatırım harcamasının teşvik belgesinin alındığı tarihle uyumlu olması esastır. Dolayısıyla, harcamanın teşvik belgesinin alındığı tarihte ya da bu tarihten sonra gerçekleşmesi gerekmektedir. Bu sebepledir ki vergi idaresi istisna belgesinden ziyade yapılan harcamanın, teşvik belgesi tarihi ve içeriği ile olan uyumuna dikkat etmektedir.